ستاره | سرویس مذهبی – غسل های مستحب غسل هایی هستند که به لحاظ فقهی واجب نیستند اما پسندیدهاند و اثرات معنوی خاصی برای آنها برشمرده شده است.
انواع غسل های مستحب
در فقه اسلامی به مناسبتهای زمانی و مکانی مختلف یا انجام برخی کارها، غسل مستحبی در نظر گرفته شده است. شمار غسل های مستحبی تا ۱۰۰ غسل هم میرسد.
غسل های مستحب دسته اول (بر اساس روایات معتبر)
- غسل جمعه، وقت آن از اذان صبح جمعه تا ظهر است و برخی معتقدند تا غروب نیز میتوان آن را به جا آورد. مستحبّ است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: «أشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و أنّ محمداً عبده و رسوله أللهمّ صلّ علی محمد و آل محمد و اجعلنی من التوابین و اجعلنی من المتطهرین»
- غسل شب اوّل، هفدهم، نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوّم و بیست و چهارم ماه رمضان.
- غسل روزهای عید فطر، عید قربان و عید غدیر، که وقت آن از اذان صبح تا غروب است ولی بهتر است که آن را پیش از نماز عید به جا آورد.
- غسل روز هشتم و نهم ذی حجه، که در روز نهم بهتر آن است که آن را در وقت ظهر به جا آورد.
- غسل مس میت بعد از اینکه میت را غسل داده اند.
- غسل قبل از احرام بستن برای حج یا عمره.
- غسل دخول حرم مکه.
- غسل دخول مکه.
- غسل زیارت خانه کعبه.
- غسل وارد شدن به کعبه.
- غسل برای سر بریدن قربانی در حج.
- غسل برای تراشیدن موی سر در حج.
- غسل داخل شدن حرم مدینه منوّره.
- غسل داخل شدن مدینه منوّره.
- غسل وداع قبر پیامبر اکرم (ص).
- غسل برای مباهله با دشمن.
- غسل برای استخاره.
- غسل برای استسقاء.
غسل های مستحب دسته دوم (با توجه به قانون تساهل در ادله سنن)
- غسل تمام شبهای فرد ماه رمضان و تمام شبهای دهه آخر آن و غسل دیگری در آخر شب بیست و سوّم ماه رمضان.
- غسل روز بیست و چهارم ذیالحجّه.
- غسل روز عید نوروز
- غسل روز نیمه شعبان
- غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر ماه رجب.
- غسل روزهای نهم و هفدهم ربیع الاوّل
- غسل روز بیست و پنجم ذی القعده (دحو الارض).
- غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است.
- غسل کسی که در حال مستی خوابیده.
- غسل کسی که برای تماشای فردی که به دار آویخته شده رفته و او را دیده باشد.
- غسل برای زیارت معصومین (ع) از دور یا نزدیک. اگر در روز چند بار زیارت رود یک غسل کافی است.
- غسل دادن بچه ای که تازه به دنیا آمده
- غسل کسی که در موقع گرفتن خورشید و ماه نماز آیات را عمداً نخوانده در صورتی که تمام ماه و خورشید گرفته باشد
- غسل برای استخاره
- غسل زیارت سید الشهداء (ع) هر چند از دور باشد
نماز گزاردن با غسل های مستحب
به فتوای همه مراجع تقلید تنها با غسل جنابت میتوان همه افعالی مانند خواندن نماز را که نیاز به وضو دارند، انجام داد.
- به فتوای آیات امام خمینی، خامنهای، صافی، سبحانی، گلپایگانی، فاضل و بهجت با غسل های مستحب نمیشود نماز خواند.
- به فتوای آیات وحید خراسانی، سیستانی، نوری همدانی، تبریزی، شبیری زنجانی و خوئی با غسل های مستحب دسته اول میتوان نماز خواند، اگرچه احتیاط مستحب است که وضو هم بگیرد.
- به نظر آیت الله مکارم شیرازی با هر غسلی میتوان نماز خواند و وضو واجب نیست، خواه جنابت باشد یا غیر آن، واجب باشد یا مستحب، ولی احتیاط مستحب آن است که مکلّف در غیر غسل جنابت وضو بگیرد.
یک غسل به نیت چند غسل مستحب
اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همه یک غسل به جا آورد کافی است، مگر در غسل هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد، در اکتفا به یک غسل در این موارد بین فقها اختلاف نظر وجود دارد.
نیت غسل های مستحب
لازم نیست شخص در وقت غسل، نیت کند که غسل واجب یا مستحب می کنم و اگر فقط به قصد قربت، یعنى: براى انجام فرمان خداوند عالم غسل کند کافى است. بنابراین در هیچ غسلی لازم نیست نیت وجوب یا استحباب بکنید، بلکه اگر انجام غسل با نیت قربت باشد کفایت می کند.