ستاره | سرویس روانشناسی – اوتیسم یک اختلال رشدی است که در حدود یک تا یک و نیم سالگی بروز میکند. علت بیماری اوتیسم به درستی شناخته نشده است اما عواملی مانند زندگی شهری، رشد مغزی، ژنتیک، سموم، شرایط دوران بارداری، سن والدین و رابطه نابهنجار و سرد مادر و کودک را با آن مرتبط دانستهاند. اکثر علایم اوتیسم حاکی از عدم تمایل کودک به برقراری رابطه با دیگران است. کودک مبتلا به اوتیسم با اینکه از لحاظ شنوایی سالم است اما حرف نمیزند یا خیلی کم و نا صحیح صحبت میکند، به چشمان دیگران نگاه نمی کند، از خود رفتارهای تکرار شونده نشان میدهد، از تماس بدنی با دیگران اجتناب می کند و… . در این مقاله به راهکارهای ارایه شده برای درمان اوتیسم اشاره میشود.
درمان اوتیسم
اوتیسم بیماری ارتباط، اجتماعی شدن، رفتارهای تکراری و مشکلات حسی است که در سنین کودکی شروع میشود و میتواند نشانههای خود را در بزرگسالی نیز نشان دهد. به عبارتی اوتیسم یک اختلال تمام عمری است و نه در اوتیسم کودکان و نه در اوتیسم در بزرگسالی درمان صد در صدی وجود ندارد اما میتوان برای این افراد راهکارهای توانبخشی ارایه داد.
در بیماری اوتیسم هماهنگی بین عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی وجود دارد و اگر اوتیسم در فردی وجود داشته باشد؛ عوامل محیطی آن را بالفعل میکند و برای مثال فرد در ارتباط با بیرون از خانه دچار مشکل میشود.
اگر اختلال اوتیسم در کودکی تشخیص داده نشود در بزرگسالی مشکلات زیادی برای فرد به وجود خواهد آورد. پس لازم است والدین زمان طلایی درمان بیماری اوتیسم را از دست ندهند. وقتی بیماری اوتیسم یک کودک در دو سالگی شناخته میشود و بیماری کنترل میشود، وی هنگام ورود به مدرسه در شش سالگی کمترین مشکل را دارد.
سن طلایی درمان بیماری اوتیسم تا قبل از ۵ سالگی است. هر چه در سن پایینتری بیماری اوتیسم تشخیص داده، بازتوانیها شروع شود و آموزشهای لازم، به موقع به کودک داده شود احتمال طبیعی شدن بیشتر است اما باید بپذیریم که کودکان مبتلا به بیماری همیشه تا حدودی با سایر همسالان خود متفاوت هستند. کودک مبتلا به اختلال اوتیسم باید حتما توسط یک متخصص روانپزشک اطفال و یک متخصص مغز و اعصاب اطفال ویزیت شود و سپس راهکار درمانی مناسب برای او مورد استفاده قرار گیرد.
روشهای درمانی اوتیسم عبارتند از
۱- کاردرمانی و گفتاردرمانی
کارآمدترین روش درمانی، روش توانبخشی است. برای درمان اوتیسم کودک باید به طور فشرده و ترجیحا هر روز تحت خدمات گفتاردرمانی و کاردرمانی قرار گیرد. کاردرمانی و گفتاردرمانی به تقویت مهارتهای مختلف کمک میکند. ارزیابی وضعیت حسی – حرکتی کودک به وسیله کارشناسان کاردرمانی صورت میپذیرد و در صورت لزوم جلسات کاردرمانی ذهنی کودک به طور منسجم برگزار میگردد.
۲- دارو درمانی
برای جلوگیری از خشم، عصبانیت، مشکلات حواس، بیش فعالی، مشکلات خواب، بی پروا بودن، زودرنج بودن و زود عصبانی شدن، دارو به کار میرود.
۳- رژیم غذایی و استفاده از شیر شتر
برخی از بچههای اوتیسمی، مایل به رژیم فاقد گلوتن و یا فاقد کازیین میباشند. هم اكنون در بسياری از كشورها برای كمک به كودكان اوتيسم از رژيم غذايی عاری از كازیين استفاده میشود.
شير شتر دارای پروتیينهای محافظ، و سرشار از آنزيمهای ضد باكتری و ايمونوگلوبولينهایی است كه برای سيستم ايمنی بدن لازم و مفيد است. شير شتر به دليل نداشتن كازیين، اثر درمانی بسياری بر كاهش علایم نابهنجار رفتاری ناشی از اوتيسم دارد. تحقيقات نشان داده است كه مصرف شیر شتر در كودكان مبتلا به اوتيسم به علت نقص در سيستم ايمنی بدن، كه باعث مهار آنزيمهای گوارشی میشود میتواند به طور معجزه آسایی باعث كاهش رفتارهای مخرب شود. نتایج پژوهشهایی که با هدف تاثير شير شتر بر روی کودکان انجام شده است نشان داده كه علایم بیماری این کودکان پس از نوشيدن شير شتر کاهش پیدا کرده است.
خانم کریستینا آدامز مادر یک کودک اوتیسمی نیز در یک مقاله سیر درمان پسرش را تشریح کرده و ابراز داشته که با مصرف شیر شتر در کمتر از ۲۴ ساعت علایم بهبود بیماری را شامل تغییر علایم رفتاری مانند تماس چشمی، ایجاد ارتباطات و جملات احساساتی مشاهده کرده است. او همچنین در مقاله خود به یادداشتهایی از والدینی که تجربه مشابهی را در درمان اوتیسم توسط شیر شتر داشتهاند اشاره کرده است.
۴- روش سانرایز
یکی از روشهای درمان اوتیسم روش سانرایز است که فقط به یک ایالتی در امریکا اختصاص دارد و بسیار گران است و آنها بیماران خود را با توجه به شرایط بیمار انتخاب میکنند و مواردی مشاهده شده که فرد درمان شده است.
نقش خانواده در درمان اوتیسم
نقش خانوادهها در تشخیص و ارائه خدمات به موقع بسیار مهم است و برنامه تشخیص و خدمات زودهنگام در همه جوامع بر روی والدین برنامهریزی شده است. اگر خانوادهها آگاهی کافی از بیماری داشته باشند، درمانگران عالی هستند؛ چراکه بیشترین وقت را در کنار بیمار میگذرانند؛ غذا دادن، حمام بردن کودک و بازی کردن با کودک اوتیسمی بهترین درمان است و خانوادهها رکن اساسی درمان هستند.
لازم است والدین روشهای مناسب تقویت مهارتهای ارتباطی کودک را از طریق مطالعه کتابهای مرتبط و یا به وسیله جلسات مشاورهای که کاردرمانگر کودک برگزار میکند، فرا بگیرند.
موسیقی، نقاشی و قصه گویی نیز یکی از روشهای موثر تربیت کودکان اوتیسم است و پدران و مادران باید در یک گوشه اتاق نشسته و کتابهای قصه متناسب با سن کودک را با صدای بلند و دلنشین برای علاقهمندی آنان بخوانند.
در درمان اوتیسم تشخیص به موقع و استفاده همزمان از تمام راهکارهای درمانی بهترین نتیجه را به دنبال خواهد داشت.