ترس از ازدواج یا گاموفوبیا؛ علل، علائم و درمان

ستاره | سرویس روانشناسی – صرفا اشاره به ازدواج ممکن است شما را وحشت زده و تهاجمی کند. این مهمترین نشانه گاموفوبیا یا ترس از ازدواج است. مهم نیست چقدر سعی می‌کنید که با آن مقابله کنید، شما در هر صورت از داشتن یک تعهد جدی می‌ترسید و هیچ چیز شما را متقاعد نمی‌کند که ازدواج ارتباطات و زندگی شما را نابود نخواهد کرد. در نظر افرادی که در مورد ازدواج دارای دغدغه ذهنی هستند، ازدواج فرایندی است که آزادی آنها را گرفته و آنان را در یک چارچوب خفقان آور دائمی قرار می‌دهد.

 

 

ترس از ازدواج یا گاموفوبیا (Gamophobia) چیست؟

به طورغریزی ترس انسان را از موقعیت‌های خطرناک حفظ می‌کند اما ترس غیرمنطقی می‌تواند روند معمول زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ترس از ازدواج نیز اگر به شکل افراطی بروز کند نوعی اختلال اضطرابی به حساب می‌آید و همانند بسیاری از ترس‌های نامعقول دیگر، دلایل متفاوتی دارد؛ از احساس ناامنی شخصی گرفته تا افسردگی یا نگاه منفی به ازدواج.

ازدواج هراسی یا گاموفوبیا نوعی ترس غیرواقعی از پیمان بستن، تعهد دادن و پذیرا شدن التزام برای باقی ماندن در یک ارتباط ثابت و صادقانه در کنار یک شخص دیگر برای همیشه است. برای خلق یک ارتباط اطمینان‌بخش و صمیمی با شریک زندگی، فرد باید با ترس‌های مختلفی روبرو شود و خود را پذیرای ریسک‌های عاطفی نماید.

 

ترس از تعهد برای افراد مجرد تا حدی طبیعی است. بیشتر افراد مجرد تصور می‌کنند که با ازدواج و قبول تعهد، امنیت و آسایشی که زندگی مجردی به آنها می‌داده را از دست خواهند داد. شما هر زمان که بخواهید به خانه می‌آیید و هر موقع که بخواهید خارج می‌شوید، لباس‌ها و ظرف‌های کثیف را تا هر زمانی که بخواهید به حال خود باقی می‌گذارید، و از وقت و پول خود هر طور که مایل باشید استفاده می‌کنید. در مقابل دیگران هر طور که بخواهید خودتان را نشان می‌دهید و می‌توانید ضعف‌ها و کاستی‌هایتان را پنهان کنید.

در واقع در برخی از افراد این مسئله مشکلی ایجاد نمی‌کند چون از نظر آنان ازدواج بخشی از زندگی کامل و ایده‌آل نیست ولی مشکل آنجاست که شما ازدواج را بخشی از زندگی ایده‌آل بدانید و در تعارض بین تمایل به ازدواج و ترس از آن قرار گیرید.

 

علائم گاموفوبیا

علائم عمده‌ای که ممکن است در افراد (هم مردان و هم زنان) مبتلا به گاموفوبیا دیده شود، عبارتند از:

• ترس غیر منطقی و شدید از ازدواج و تعهد (حتی فکر ازدواج یا دیدن یک شخص دیگر که ازدواج می‌کند، می‌تواند باعث ترس شود)
• اجتناب کامل از ازدواج یا رویدادها و بحث‌های مرتبط با آن
• پرخاشگری، حملات وحشتزدگی و بد خلقی هنگام فکر یا بحث در مورد ازدواج
• وجود ترسی غیر منطقی که فرد قادر به کنترل آن نیست
• عزت نفس پایین
• علائم فیزیکی مثل لرزش، گریه، ضربان قلب بالا، مشکل تنفس، تهوع یا استفراغ، سرگیجه یا خستگی، عرق و ناراحتی شکمی

 

 

دلایل ترس از ازدواج

دلایلی که می‌توان برای ازدواج هراسی برشمرد عبارتند از:

احساس ناامنی شخصی

ناامنی شخصی می‌تواند یکی از دلایل اصلی ترس از ازدواج در افراد باشد. ازدواج آسان نیست. مسئولیت‌های فرد صد برابر می‌شود. شما فقط یک رابطه را به اشتراک نمی‌گذارید، بلکه همه مسایل شخصی، اجتماعی، قانونی و مالی خود را به اشتراک می‌گذارید. ترس از ازدواج ممکن است از ترس این خطرات و آسیب پذیری توسعه یابد.

حادثه ناراحت کننده مرتبط

گاموفوبیا همچنین می‌تواند با هر رویداد ناخواسته و ناراحت کننده همراه باشد که یک تصویر منفی از ازدواج را در ذهن فرد ایجاد کرده است.  این حوادث می‌تواند طلاق از والدین در دوران کودکی، مورد سوء استفاده واقع شدن از طرف والدین، دیدن کشمکش و نزاع پدر و مادر و یا دیگر زوج‌های متاهل، شکست در ازدواج یا روابط قبلی، خیانت از طرف شریک زندگی قبلی و یا زیاد شنیدن در مورد ازدواج‌های ناموفق باشد. چنین دغدغه‌هایی می‌تواند مسئول ترس افراد از ازدواج باشد.

افسردگی

ترس از ازدواج و تعهد می‌تواند در شرایط افسردگی تقویت شود. فرد ممکن است در واقع مایل به ازدواج باشد، اما در مورد عبور از مراحل ازدواج نگرانی و ترس دارد. عدم اعتماد به نفس، تصویر خود ضعیف، فقدان اعتماد به نفس جنسی و سایر انواع احساسات مرتبط با افسردگی ممکن است باعث شود فرد از ازدواج و تعهدات دور بماند.

 

 

شخصیت درونگرا و اجتنابی

فرد نمی‌داند در ازدواج با چه چیزی مواجه خواهد شد. خانواده جدید، روابط جدید همه و همه برای کسی که برای خودش خلوتی داشته، درونگرا است یا شخصیت اجتنابی دارد، کابوس است. پیشنهاد می‌شود چنین فردی با فردی درست به اندازه خودش درونگرا یا اجتنابی ازدواج کند تا در زندگی مشترک، در عین داشتن فضای دو نفره، به فضای فردی و تنهایی‌های یکدیگر هم احترام بگذارند. در واقع باید بدانیم با چه کسی ازدواج کنیم.

ترس از بازماندن از اهداف

گاهی فرد به این دلیل ترس از ازدواج دارد که نگران است با هر تغییری، از جمله ازدواج، از اهداف خود باز بماند. واقعیت این است که ازدواج به شما ارزش‌ها و اعتبارهای جدید می‌دهد و برخی اعتبارهای پیشین را از شما می‌گیرد. بنابراین، با ازدواج دچار ورشکستگی عاطفی، شخصیتی یا معنوی نمی‌شوید بلکه ارزش‌ها و داشته‌هایتان تغییر می‌کند.

ترس از صمیمیت

این ترس بیشتر در پسران دیده می‌شود. یک پسر از کودکی در پروسه استقلال روانی خود باید از سد مادر بگذرد، ورود به دنیای مردانه مستلزم این است که از مادر فاصله بگیرید تا پدر و عموها او را بپذیرند. بنابراین این نوع صمیمیت‌ها را دفع می‌کند. پروسه استقلال از مادر کم کم در جوانی یک مرد مبدل به استقلال از زنان می‌شود و آنها در ناخودآگاه خود از همه زنان خود را بی‌نیاز می‌بینند. این همان نکته مبهم است در شخصیت شناسی مردان که زنان را گیج می‌کند.

 

چه زمان به متخصص مراجعه کنیم؟

گابوفوبیا می‌تواند یک مسئله جدی باشد زیرا ممکن است موجب انزوای فرد شود. چنین فردی از فکر ازدواج هم می‌ترسد، اما نسبت به آن کاملا بی میل نیست. این ترس می‌تواند به شدت به روابط و زندگی خانوادگی یک فرد آسیب برساند. در چنین شرایطی، مشاوره با روانشناس یا روانپزشک ضروری است. علاوه بر این، اگر علائم بالا برای یک دوره طولانی مدت، بیش از شش ماه به وقوع پیوسته و زندگی یک فرد را مختل کرده باشد، باید شروع به درمان نمود.

 

 

گاموفوبیا یا ازدواج هراسی چگونه درمان می‌شود؟

گاموفوبیا را با استفاده از روان درمانی و داروهای مختلف می‌توان درمان کرد. درمان‌های موثر برای از بین بردن موفق این ترس عبارتند از:

درمان رفتاری شناختی (CBT)

CBT یکی از مؤثرترین درمان‌های گاموفوبیا است. گاموفوبی ممکن است با خاطره یا تجربه ناراحت کننده قبلی ارتباط داشته باشد. فردی که ترس از ازدواج دارد ترس او ناشی از تصاویر منفی و افکار مزاحم مرتبط با ازدواج است و نه به دلیل خود ازدواج. رفتاردرمانگر به فرد کمک می‌کند تا افکار منفی‌ای را که نسبت به ازدواج دارد کشف کرده و آنها را با افکار مثبت جایگزین کند. 

مواجهه درمانی

مواجهه درمانی نیز یک روان درمانی موثر دیگری است که برای درمان گاموفوبیا استفاده می‌شود. در مواجهه درمانی، درمانگر شخص را  در شرایط مشابه با ازدواج و یا بحث در مورد ازدواج قرار می‌دهد. در کنار آن، درمانگر فرد را هدایت می‌کند تا در طول جلسه درمانی، آرامش خود را حفظ کرده و ریلکس باشد. با مواجهه منظم فرد به آن شرایط عادت کرده و قادر به تحمل و مدیریت اضطراب خود می‌شود.

خانواده درمانی

خانواده درمانی یک مولفه مهم در فرایند درمان است. درمانگر با خانواده فرد مشاوره کرده و آنان را در مورد شرایط فرد گاموفوبیک آگاه می‌کند. در حقیقت، جلسات مشاوره منظم با خانواده، باعث حمایت خانواده از فرد و بالا رفتن انگیزه درمان در او می‌شود و می‌تواند  کلید موفقیت درمان باشد.  

دارودرمانی

در موارد انزوا و اضطراب، ممکن است از دارو استفاده شود. داروهای متداول داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی هستند. با این حال، روان درمانی های مطرح شده در درمان گاموفوبیا موثرتر است.

 

 

 

چگونه با ترس از ازدواج مقابله کنیم؟

۱- خواسته هایتان را تعیین کنید. باید مطمئن شوید که می‌خواهید زندگیتان را با فرد دیگری تقسیم کنید. بسیاری از افراد مجردی که نمی‌توانند تعهد را قبول کنند دلیلشان این است که نمی‌توانند تصمیم بگیرند که آیا واقعا کسی را می‌خواهند یا خیر. 

۲- درک کنید که هیچ چیز واقعا پس از ازدواج تغییر نمی‌کند. قرار نیست هیچ چیزی در روابط شما بعد از ازدواج تغییر کند، خیلی زود بعد از اینکه لباس عروس و دامادی را از تن درآوردید همه چیز به شکل قبل خواهد بود.

۳- با زوج‌های خوشبخت و متاهل ملاقات کنید. اگر گامافوبیکی هستید که می‌تواند صحبت در مورد ازدواج را تحمل کند. می‌توانید با مراجعه به مراکز مشاوره ازدواج افراد یا زوج‌هایی را پیدا کنید که ترس از ازدواج داشته‌اند ولی اکنون متاهل هستند. حرف زدن با آنان ویا دیگر زوج‌های خوشحال می‌تواند به شما کمک کند.

۴- ترس خود را ریشه یابی کنید. شاید شما نیاز دارید نگاهی به اطراف خود بیاندازید و تعیین کنید که آیا ممکن است ترس از ازدواج شما نتیجه درونی کردن روابط ناموفق خودتان یا دیگران باشد. شاید مشکلات ازدواج پدر و مادرتان شما را تحت تأثیر قرار داده و باعث شده شما همیشه تعهد به دیگران را رد کنید. باید بدانید که وجود ترس هایی نظیر ترس از عدم پذیرش، تغییر و از دست دادن آزادی کاملا معقول و طبیعی است. اگر از وجود آنها اطلاع داشته باشید، می‌توانید استراتژی‌هایی برای فایق آمدن به آنها ایجاد نمایید. هرچه که هست، کشف منبع اصلی ترس شما گام مهمی در از بین بردن آن است. 

۵- انتظارات خود را از ازدواج بررسی کنید. آیا انتظاراتتان از ازدواج واقعی است؟ آیا می‌ترسید بعد از ازدواج تمام تصورات فانتزیتان از ازدواج در هم بشکند. شما تنها نیستید. خیلی ها مثل شما فکر می‌کنند. در واقع یکی از دلایل اصلی ترس از ازدواج این است که افراد فکر می‌کنند ازدواج ناموفقی خواهند داشت و ترس آنان باعث می‌شود با رد کردن پیشنهاد ازدواج شانس موفقیت در آن را به طور کل از دست بدهند.

۶- در دوره نامزدی مهارت‌های متعهد شدن خود را تقویت کنید. با نامزدتان در مورد اهداف زندگی و آرزوهایی که در سر می‌پرورانید، صحبت کنید. همچنین جنبه‌های روحی و باطنی و شخصیت درونی خود را برای طرف مقابل آشکار نمایید. انجام این کار موقعیت‌های نابی برای تجربه اعتماد، صمیمیمت و نزدیکی فراهم می‌آورد.

۷- ببینید چه به دست می‌آورید. به چیزی که از دست می‌دهید فکر نکرده و از آن نترسید بلکه به چیزهایی فکر کنید که در ازای یک رابطه صادقانه و عاشقانه بدست می‌آورید مانند اعتماد، صمیمیت، نزدیکی.

۸- به دنبال درمان باشید. اگر خودتان قادر نیستید به نگرانی‌هایتان در مورد ازدواج پایان دهید به دنبال کمک حرفه‌ای باشید.

برخی از افراد در کل ازدواج را ضروری نمی‌دانند. اگر شما هم در تمام تلاشتان برای غلبه بر ترس از ازدواج ناموفق بودید، می‌توانید روابط خود را به گونه‌ای که مطلوبتان است، شکل دهید و از زندگی‌تان لذت ببرید. به نظر شما آیا ازدواج کردن نشانه موفقیت و خوشبختی است؟

 

برگرفته از: healthtopia و hellogiggles