خواص سقز (بنه) چیست؟ (آشنایی با مضرات و خواص سقز)

ستاره | سرویس خواص شناسی – سقز صمغ یا شیره غلیظ درخت بنه است. معمولا از تنه این درخت در فصل پاییز به طور طبیعی یا با ایجاد شکاف صمغی خارج می‌شود که در فارسی به آن سقز گویند و در ساخت آدامس مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین خواص درمانی و صنعتی بسیاری دارد. نام‌های دیگر سقز، بنه و پسته کوهی است. به طور کلی سقز جزو دسته صمغ‌هایی قرار می‌گیرد که دارای خواص دارویی، خوراکی و صنعتی فراوان است و در طب سنتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای آشنایی بیشتر با مضرات و خواص سقز با ما همراه باشید.

درخت سقز

درخت سقز از تیره پسته‌ایان بوده، با ارتفاع ۲ تا ۷ متر که گاهی به ۹ متر هم می‌رسد و معولا در کوهستان‌های با آب و هوای نه چندان سرد می‌روید. عمر درخت سقز طولانی بوده در بعضی مناطق ایران درخت‌هایی با عمر ۱۵۰۰ سال یافت می‌شود و در حال حاضر جزو لیست درختان حفاظت شده قرار دارد. قسمت‌های مورد استفاده درخت سقز، میوه، برگ، صمغ و گل‌های گیاه است. سقز دارای تربانتین و کلوفان است که از درجه خلوص بالایی برخوردار می‌باشد.

خواص سقز (طبیعت، خواص درمانی و کاربردهای سقز)

طبع تازه آن گرم و خشك است و خشك شده آن خيلی گرم و خشك می‌باشد. برخی خواص دارویی سقز (بنه) عبارتند از:

• جویدن سقز نقش بسیار مهمی در پاکسازی معده و دستگاه گوارش دارد.
• جویدن سقز بوی بد دهان را رفع و برای افرادی که دچار خشکی دهان هستند، جویدن مستمر آن توصیه می‌شود.
• به نظر بسیاری از دندانپزشکان، استفاده از خواص سقز برای سفیدی رنگ دندان‌ها و جلوگیری از پوسیدگی آنها بسیار مفید است.
• خوردن شیره سقز در حالت ناشتا، باعث دفع سنگ کلیه خواهد شد.
• نرم کردن سینه و تسکین دردهای ریوی، از خواص سقز بوده؛ به این منظور از پودر سقز به صورت خوراکی استفاده می‌شود.
• صمغ درخت بنه (سقز) مخلوط با روغن زيتون، جهت بر طرف كردن و رمها و ترك پوست و خارش آن سودمند مى‌باشد.
• مالیدن شیره سقز روی زخم به التیام آن کمک می‌کند و مخلوط سقز با عسل و عصاره آلوئه ورا جهت التیام زخم های دیابتی موثر است.
• یکی دیگر از خواص سقز، تقویت چشم، تسکین دردهای مفصلی و روماتیسمی است. به این منظور سقز را باید بخارپز استفاده کرد.
• برای پاك كردن كبد و رفع سردرد از ترشی بنه می‌توان استفاده كرد.
• از شیره سقز برای درمان یبوست استفاده می‌شود، همچنین به هضم غذا کمک کرده و اشتها آور است.
• ابن سینا از خواص سقز برای درمان برخی بیماری‌های گوارشی استفاده می‌کرده است.
• مخلوط صمغ سقز با زفت برای درمان کچلی موثر است.
• سقز همانند آنتی بیوتیک، با باکتری‌های عامل زخم معده و زخم اثنی عشر مقابله می‌کند.
• جهت رفع كم‌خونی از بنه می‌توان استفاده كرد، معمولاً در غذاهای محلی مانند كشك به جای گردو از بنه استفاده می‌كنند.
• خوردن ميوه بنه جهت تقويت نيروی جنسی مفيد می‌باشد.
• ميوه بنه داراى ويتامين هاى A, B, D مى‌باشد و به همين جهت مقوى اعصاب بوده و ترک لب را معالجه و از شب كورى جلوگيرى مى‌كند.
• از میوه یا دانه بنه، روغن خوراکی بسیار خوبی به دست می‌آید که داروی طحال است.

کاربرد سقز در صنایع

کاربردهای دیگر سقز، در صنایع ساخت چسب، لاک، صنایع رنگ، صنایع پلیمری و صنایع داروسازی است، همچنین به عنوان املسیون در تهیه روغن‌های چاپ، پارکت و کفپوش از آن استفاده می‌شود. کلوفان خام موجود در این صمغ، به عنوان حجیم کننده و پرکننده صمغ های گران‌بها، آهار کاغذ، چسب و از مشتقات آن در روغن‌های معدنی، مرکب چاپ روزنامه‌ها، محلول‌های چسبی، روغن‌های کابل، مایع جوشکاری، کف پوش، تهیه رزینات فلزی، صنایع کاغذهای اختصاصی، رنگ‌های سرامیکی و … است.

مضرات سقز

زياده روى در خوردن میوه بنه و سقز، باعث زخم شدن دهان و كم اشتهايى می‌شود.