نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 5 آبان 1400
ستاره | سرویس سلامت – قرص زینک یا روی یکی از مکمل‌های پرطرفدار مخصوصا در بین خانم‌هاست. این محبوبیت شاید به دلیل تبلیغات گسترده‌ای است که درباره مصرف آن انجام شده است. عنصر روی در بدن یکی از عناصر اساسی و موثر در سلامت و زیبایی پوست و مو است و همین امر موجب شده است که بسیاری افراد به صورت خودسرانه آن را تهیه و مصرف کنند. در ادامه این مقاله به موارد مصرف و همچنین عوارض قرص روی خواهیم پرداخت.
قرص زینک (روی) که نمونه رایج آن در ایران با نام زینک پلاس شناخته می‌شود، یک مکمل غذایی است که حاوی عنصر روی و برخی از ویتامین‌ها از قبیل گروه ب و ث می‌باشد. این عنصر بعد از آهن فراوان‌ترین عنصر جزیی در بدن به شمار می‌رود. این عنصر در فعالیت بیش از ۱۰۰ آنزیم مختلف به خصوص آنزیم‌هایی که در سوخت و ساز پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها درگیر هستند دخالت دارد. میزان مناسب روی در عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم زخم‌ها، تقویت قوه بویایی، بینایی، چشایی، تقسیم طبیعی سلول‌ها، رشد و تکامل در طول بارداری، کودکی و بلوغ نقش دارد. بطور کلی رشد تا قبل از اتمام سنین رشد به این ماده معدنی وابستگی زیادی دارد. روی به عنوان یکی از مهم‌ترین مواد معدنی در سلامت پوست، فرم گرفتن و استحکام ناخن‌ها و تقویت ساختار مو نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
علایم کمبود روی در بدن چیست؟
بر طبق تحقیقات و گزارشات مختلف بیش از ۷۵ درصد از مردم جهان دچار کمبود روی می‌باشند و یکی از دلایلی که امروزه بسیاری از افراد دچار ریزش مو، مشکلات پوستی، ناخن‌ها و … می‌باشند کمبود عنصر روی در بدن است. به طور کلی علایم و نشانه‌های زیر می‌تواند خبر از کمبود روی در بدن بدهد:
- ضعف سیستم ایمنی
- تاخیر در بهبود زخم‌ها
- ابتلای مکرر به بیماری‌های عفونی و ویروسی
- جوش و آکنه، خارش و آلرژی‌های پوستی
- ناتوانی جنسی در مردان
- از دست دادن اشتها، حس بویایی و چشایی
- ضعف و کمبود انرژی
- ریزش مو و نازک شدن تارهای مو
- وجود لکه‌های سفید رنگ زیر ناخن‌ها
- عدم کنترل استرس
- تاخیر در رشد کودکان و نوجوانان
یکی از علائم مهم کمبود روی، ضعف سیستم ایمنی بدن و ابتلای مکرر به بیماری‌های ویروسی و عفونی مانند سرما خوردگی است.
نقش روی در بدن چیست؟
بخش اعظمی از پوست از پروتئینی به نام کلاژن ساخته شده است. از آنجایی که روی برای تولید انواع پروتئین مورد استفاده قرار می‌گیرد وجود آن برای داشتن پوستی سالم و شاداب ضروری است. علاوه بر این دریافت روی توسط بدن به خصوص در سینن رشد فواید زیادی به همراه دارد. از مهم‌ترین فواید آن می‌توان به تقویت و جلوگیری از ریزش مو، فرم گرفتن و سفتی ناخن‌ها، سلامت پوست، افزایش قد در سنین رشد، کمک به ترمیم زخم‌ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و سلامت دستگاه تولید مثل اشاره کرد.
اشکال دارویی
این دارو در ایران به دو صورت شربت و قرص وجود دارد. شربت آن برای کودکان که قورت دادن قرص برای آن‌ها مشکل است و قرص آن برای بزرگسالان مناسب است. زنان بالغ روزانه به ۵ الی ۸ میلی‌گرم، مردان بالغ ۸ الی ۱۱ میلی‌گرم و کودکان ۲ الی ۵ میلی‌گرم روی نیاز دارند.
توجه: حاملگی، ورزش، استرس و بیماری‌های مزمن نیاز بدن به روی را افزایش می‌دهند.
عوارض مصرف قرص زینک
مصرف روی می‌تواند برای افرادی که این عنصر را بیش از حد مجاز وارد بدن می‌کنند عوارضی در پی داشته باشد. مصرف قرص زینک بدون نسخه پزشک، معضلاتی از جمله افزایش ریسک خونریزی در فرد و کاهش فعالیت سیستم ایمنی او را در بر خواهد داشت. همچنین مقدار بیش از حد این عنصر در بدن موجب کاهش چربی مفید خون و افزایش حساسیت به ویژه در افراد دارای بیماری‌های تنفسی می‌شود. بنابراین دوز و مدت زمان مصرف مکمل‌های روی باید توسط پزشک مشخص گردد.
مواد غذایی طبیعی حاوی روی کدامند؟
بهترین منابع غذایی حاوی روی عبارتند از: گوشت گاو و گوساله، بادام زمینی، کنجد، غذاهای دریایی از قبیل میگو، ماهی و صدف، تخم کدو و به میزان کمتر روی در تخم مرغ، اسفناج، نخود فرنگی و قارچ یافت می‌شود.
