ستاره | سرویس خواص شناسی – پنیرک از گیاهان خزنده و از تیره پنیرکیان است. در کتب سنتی گیاه پنیرک را به سه نوع تقسیمبندی کردهاند: بستانی، بری و صغیر بری که نوع اصلی آن است. برگ گیاه پنیرک گرد و دایره مانند بوده، بیمزه و کمی خشن است، خصوصا پشت برگ آن و گلهای آن کوچک و سرخ مایل به بنفش هستند. پنیرک گیاهی پایا، علفی، یک تا چند ساله است که ارتفاع آن تا ۶۰ سانتیمتر هم میرسد. این گیاه به صورت خودرو در بسیاری از نقاط میروید و برای استفاده دارویی نیز کاشته میشود.
محل رویش گیاه پنیرک در ایران نواحی البرز، اطراف تهران، شمال ایران در آذربایجان و آستارا، نواحی مرکزی ایران در دامغان، سمنان و اصفهان و برخی نقاط جنوب ایران است. قسمتهای مورد استفاده گیاه برگ، ریشه و گل این گیاه است که پس از خشک کردن دور از رطوبت و نور مستقیم و در ظروف سربسته غیر پلاستیکی نگهداری میشود. این گیاه دارای ویتامین A، B و C بوده، گلهای پیرک بیش از ۱۰ درصد موسیلاژ دارند. برای آشنایی بیشتر با کاربردهای دارویی و خواص پنیرک با ما همراه باشید.
پنیرک (Mallow) | |
طبع گیاه |
|
طریقه مصرف |
|
خواص درمانی |
|
مضرات |
|
تداخل دارویی |
|
خواص پنیرک (طبیعت و خواص درمانی)
از نظر طب سنتی گیاه پنیرک را معتدل میدانند، اخلاط غلیظ را رقیق و اخلاط خیلی رقیق را معتدل میکند. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:
- پنیرک به صورت دم کرده، ادرار آور و زیاد کننده شیر مادران است.
- مخلوط گل پنیرک و گل ختمی برای درمان سرماخوردگی، تسکین سرفه و رفع گرفتگی صدا مفید است.
- دم کرده گیاه پنیرک برای کسانی که دچار یبوست و دارای معده و روده تنبلی هستند، بسیار مفید است.
- از خواص پنیرک رفع سردردهای یکطرفه شدید (میگرن)، دل پیچه، ورم لوزهها و درد گلو است.
- استفاده از ضماد برگ و ریشه پنیرک روی دمل یا کورک، باعث میشود تا بسیار سریع سرباز کنند.
- رفع ناراحتیهای بواسیر، ورم پلک چشم و بعضی تومورها از دیگر خواص پنیرک است، به این منظور از جوشانده آن به صورت کمپرس گرم و یا حمام ته نشین استفاده میشود.
- برای سوختگی ناشی از آفتاب و آفتاب زدگی، جوشانده ۵۰۰ گرم گل یا ریشه گیاه را در یک لیتر آب تهیه و پس از صاف کردن به ملایمت در محل سوختگی مالیده میشود.
- مصرف پنیرک به صورت چای در درمان ورم معده و برطرف نمودن التهاب روده توصيه میشود و میتواند از ايجاد زخم معده جلوگيری نمايد كه اين خاصيت به خاطر وجود موسيلاژ است.
- اين گياه در درمان برونشيت، آمفيزم و ساير ناراحتیهای مربوط به برونشها به عنوان درمان مكمل مورد استفاده قرار میگيرد.
- نوشیدن جوشانده پنیرک برای بیماریهایی نظیر عفونت مثانه، اسهال خونی و سرفههای شدید مفید و موثر است.
- ضماد ساییده شده برگهای تازه پنیرک، برای شکستگی اعضا مفید است.
- استفاده از پنيرک به صورت كرم و يا لوسيون خاصيت ضد التهابی دارد و در درمان اگزما میتواند مفيد باشد، همچنین از خواص پنیرک درمان آكنه، زخم، كبودی و سوختگی پوست نيز هست.
- از دیگر خواص پنیرک، تسکین درد ناشی از گزیدگی زنبور است به این منظور برگ پنیرک را کوبیده و در محل گزیدگی قرار میدهند، همچنین برگ تازه ساییده شده با کره گاوی باعث شده هیچ گزندهای، بدن را نگزد.
- نشستن در جوشانده برگ گیاه پنیرک برای رفع سختیهای رحم و نرم کردن آنها بسیار مفید و موثر است.
- گیاه پنیرک در درمان بيماریهای كليه و مثانه بسيار موثر است.
مضرات پنیرک (عوارض جانبی، موراد احتیاطی و منع مصرف)
مصرف زیاد پنیرک باعث به هم ریختن معدههای ضعیف خواهد شد و برای مزاجهای سرد و تر مناسب نیست. همچنین مصلح گیاه پنیرک، ادویههای با طبع گرم است.