تاثیر موسیقی در درمان مشکلات جسمی و روحی

ستاره | سرویس روانشناسی – موسیقی یک پدیده خارق‌العاده است. وقتی خیلی غمگین هستید با یک موسیقی شاد می‌توانید دیوانه‌وار شروع به رقصیدن کنید و از مشکلات خود فاصله گرفته، غرق در دنیای موسیقی و ترانه شوید. اما فقط این نیست، موسیقی تاثیرات علمی شگفت‌انگیزی نیز دارد. دیده شده که مبتلایان به بیماری هایی نظیر زوال عقل موقع شنیدن موسیقی قدیمی مورد علاقه‌شان واکنش‌های مثبتی از خود نشان داده‌اند و اصطلاحا دوباره زنده شده‌اند. آن‌ها همراه با شنیدن موسیقی آواز می‌خوانند و به سوالاتی درباره گذشته خود که فراموش کرده‌اند پاسخ می‌دهند و حتی شروع به صحبت‌کردن با دیگران می‌کنند.

الیور ساکس، متخصص مغز و اعصاب معتقد است که موسیقی بیش از هرچیز دیگری بر اعماق ذهن انسان تاثیر می‌گذارد. موسیقی احساسات انسان را برمی‌انگیزد و برانگیختن احساسات می‌تواند باعث یادآوری خاطرات شود.

در اینجا نگاهی می‌اندازیم به موارد و مشکلات دیگری که با تاثیر از موسیقی درمان شده‌اند.

 

۱. موسیقی و درمان کمبود وزن نوزاد

نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می‌آیند باید برای مراقبت‌های بیشتر مدتی در بیمارستان بستری شوند. برای تسهیل روند بهبود این نوزادان، پزشکان در بسیاری از بیمارستان‌ها از موسیقی کمک می‌گیرند. تیمی از محققان کانادایی به این نتیجه رسیده‌اند که پخش موسیقی برای نوزادان زودرس با تاثیر بر کاهش سطح درد و تشویق آن‌ها به تغذیه، در بهبود شرایط جسمی و افزایش وزن آن‌ها موثر خواهد بود. بیمارستان‌ها با استفاده از آلات موسیقی، صدای ضربان قلب مادر را برای نوزادان تداعی می‌کنند تا آن‌ها با آرامش بیشتری به خواب بروند. پزشکان همچنین معتقدند که پخش موسیقی‌های آرامش‌بخش موتزارت، به میزان قابل توجهی به احساس آرامش و ذخیره انرژی این نوزادان کمک می‌کند و در نتیجه باعث افزایش وزن آن‌ها می‌شود.

 

 

۲. تاثیر موسیقی در بهبود گیاهان پژمرده

حال که موسیقی به رشد نوزادان کمک می‌کند آیا درمورد گیاهان نیز همین تاثیر را دارد؟ دروتی ریتالاک معتقد است که بله، همین‌طور است. او که در سال ۱۹۷۳ کتابی با نام “آوای موسیقی و گیاهان” نوشته به تفصیل درباره تاثیر موسیقی بر رشد گیاهان صحبت کرده است. ریتالاک برای تعدادی از گیاهان موسیقی راک و برای تعدادی دیگر موسیقی ملایم و آرامش‌بخش پخش کرده. در پایان مطالعات او هر دو گروه را مورد بررسی قرار داده و مشاهده نموده که گیاهانی که برای آن‌ها موسیقی آرام پخش می‌شده دارای برگ‌های یک اندازه و سبز هستند و تاحدودی به سمت دستگاه پخش موسیقی متمایل شده‌اند. از طرف دیگر گیاهانی که در معرض پخش موسیقی راک بوده‌اند قد کشیده و برگ‌های آن‌ها پژمرده شده‌اند و حتی گیاه از دستگاه پخش موسیقی رو برگردانده است!

 

 

۳. پیشگیری از اثرات مخرب آسیب‌های مغزی

از میان ۱.۵ میلیون آمریکایی که سالانه با صدمات و آسیب‌های مغزی مواجه می‌شوند متاسفانه حدود ۹۰ هزار نفر از آن‌ها دچار مشکلات حرکتی و گفتاری بلند مدت یا مادام‌العمر می‌شوند. محققان برای تحریک نواحی از مغز که کنترل این دو مورد را برعهده دارند از موسیقی کمک گرفته‌اند. اگر به افرادی که با مشکلات مغزی مانند سکته مغزی یا بیماری پارکینسون مبتلا هستند ریتم مشخصی داده شود، آن‌ها یک قدم در به دست آوردن تعادل حرکتی نزدیک‌تر می‌شوند.

همچنین ریتم و گام موسیقی به بیماران در بیان کلماتی که قادر به گفتن آن‌ها نیستند نیز کمک می‌کند. موسیقی‌تراپی همچنین به کودکان مبتلا به اوتیسم که قادر به تکلم نیستند نیز کمک کرده است. بعضی از این کودکان بعد از این دوره‌های درمانی موفق به بیان اولین کلمات در زندگی خود شده‌اند.

انسان به تازگی شروع به درک قدرت موسیقی کرده‌ و به همین دلیل میزان تاثیرگذاری موسیقی هنوز برای متخصصان کاملا مشخص نیست.

 

 

۴. ولگردی نوجوانان

طبق گزارش لس آنجلس تایمز، مشخصا نوجوانان از موسیقی کلاسیک خوش‌شان نمی‌آید. در واقع تنفر نوجوانان از موسیقی کلاسیک به اندازه‌ای است که آن‌ها را مانند موش به داخل لانه فراری می‌دهد. طبق فرضیات محققان وقتی چیزی را که دوست نداریم، بشنویم مغز ترشح دوپامین (عامل شیمیایی ایجاد لذت و خوشی) را سرکوب می‌کند بنابراین نوجوانان در این شرایط به دنبال جاهای دیگری می‌روند تا این احساس را برای آن‌ها تامین کند.

 

۵. جلوگیری از کم شنوا شدن

شاید موسیقی نتواند کم‌شنوایی را درمان کند اما ممکن است از آن جلوگیری کند. نتایج بررسی دو گروه از افراد میانسال که شغل نیمی از آنان نوازندگی بوده نشان می‌دهد که افرادی که همیشه با موسیقی و ساز سروکار داشته‌اند نسبت به کسانی که کم‌تر با موسیقی در ارتباط بوده‌اند مشکلات شنوایی کم‌تری دارند. لیندا سیرلینگ در نشریه واشنگتن پست می‌نویسد: یک موسیقی‌دان ۷۰ ساله هم‌ اندازه یک فرد معمولی ۵۰ ساله قادر به شنیدن صحبت‌های افراد در یک مکان شلوغ و پرسروصدا است.

 

 

۶. کمک به پیشگیری از بیماری‌های قلبی

موسیقی می‌تواند از طریق کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب و کاهش اضطراب به بیمارانی که دچار حملات قلبی شده و یا عمل جراحی قلب انجام داده‌اند، کمک نماید. می‌توانید برای پیشگیری از چنین مواردی به انواع موسیقی‌هایی که باعث شادی و نشاط‌‌ شما می‌شود گوش کنید. تحقیقات نشان می‌دهد که گوش‌کردن به آهنگ‌هایی که حس شادی و نشاط فرد را بر می‌انگیزد، باعث افزایش گردش خون و سلامت عروق بدن می‌شود.

 

۷. بهبود عملکرد ورزشی

تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۵ در انگلستان انجام گرفت نشان می‌دهد که گوش‌دادن به موسیقی هنگام انجام تمرینات ورزشی همانند تاثیری که داروهای نیروزا بر بدن می گذارند عملکرد بدن را تا ۲۰% بهبود می‌بخشد. با این تفاوت که گوش‌کردن به موسیقی یک عمل غیرقانونی نیست و در تست دوپینگ نیز مشخص نمی‌شود. برای اینکه از این عمل نتایج بهتری بگیرید بهتر است در طول ورزش موسیقی تند و پرانرژی‌تر و در زمان استراحت موسیقی آرام گوش کنید.

 

۸. موسیقی و بدخلقی نوجوانان

محققی به نام توبیاس گریتمیر در سال ۲۰۰۸ تصمیم گرفت تا تاثیر شعر و موسیقی را بر اخلاق و رفتار نوجوانان بررسی نماید. برای این تحقیق او دو گروه از نوجوانان را انتخاب کرد و برای یک گروه از آنان آهنگی به نام “Heal the World” از مایکل جکسون که حاوی پیام‌های اخلاقی مثبت و تاثیرگذار بود و برای گروه دیگر یک آهنگ معمولی پخش کرد. او سپس به طور تصادفی دست خود را به یک جعبه مداد رنگی زد و آن‌ها پخش زمین شدند. گروهی از نوجوانان که به موسیقی مثبت گوش داده بودند برای کمک به او با سرعت بیشتری عمل کرده و ۵ مرتبه سریعتر از گروه دیگر مدادها را از روی زمین جمع‌آوری کردند.

 

 

۹. موسیقی و مقابله با بی‌سوادی

نتیجه یک سری تحقیقات علمی در سال ۲۰۰۸ نشان می‌دهد که موسیقی بر مهارت خواندن افراد تاثیر می‌گذارد. در این تحقیق دو گروه از دانش‌آموزان کلاس دوم انتخاب شدند که به یکی از این گروه‌ها نمادهای موسیقی، نت خوانی و مهارت‌های دیگر آموخته شد و به گروه دوم هیچ یک از این مهارت‌ها آموزش داده نشد. از هر دو این گروه‌ها قبل و بعد از انجام آزمایش، تست گرفته شد و در پایان سال مشاهده شد که گروهی که مهارت‌های موسیقی آموخته بودند نمرات بالاتری در تست پایان سال کسب نموده‌اند.