مدفوع سیاه حالت غیرمعمولی از رنگ مدفوع است که می‌تواند نشانه وجود بیماری‌های جدی گوارشی باشد. از دلایل ایجاد مدفوع سیاه خونریزی روده‌ها است.
ستاره | سرویس سلامت – شاید تصور کنید رنگ مدفوع تنها به آنچه که می‌خورید بستگی دارد. اگرچه این فرضیه تا حدودی درست است اما بهتر است بدانید رنگ مدفوع می‌تواند نشانه وجود و یا عدم وجود مشکلات چسمی هم باشد. مدفوع سیاه حالت غیرمتعارف مدفوع است که در صورت وجود باید وضعیت عمومی بدن بررسی و دلایل بروز مدفوع تیره رنگ مشخص گردد.
رنگ مدفوع معمولا قهوه‌ای است و خیلی‌ها وقتی رنگ مدفوعشان تغییر می‌کند نگران و کنجکاو می‌شوند. بیشتر این تغییرات معنی خاصی ندارند اما بعضی از تغییرات مخصوصا اگر تغییرات مداوم باشد و فقط در یک‌مرتبه دفع دیده نشود، می‌تواند حائز اهمیت باشد. رنگ مدفوع در حالت نرمال و طبیعی باید قهوه‌ای کمرنگ تا پررنگ بوده و غلظت آن مثل خمیردندان باشد. همچنین مدفوع طبیعی باید بدون فشار و درد از بدن خارج شود.
دلیل تغییر رنگ مدفوع چیست؟
رنگ مدفوع معمولا به‌خاطر وجود صفرا، مخصوصا بیلی‌رابین موجود در آن است. بیلی‌رابین از هموگلوبین خون تولید میشود. هموگلوبین ترشح شده از نظر شیمیایی تغییر یافته و توسط کبد از خون جدا میشود. در کبد هموگلوبین تغییر یافته که بیلی‌رابین نامیده میشود به موادشیمیایی دیگر می‌چسبد و از سلول‌های کبدی به صفرا ترشح میشود. برحسب میزان غلظت بیلی‌رابین، رنگ صفرا از سیاه به زرد کمرنگ تغییر می‌کند. اگر محتوی روده با سرعت طبیعی حرکت کنند، رنگ مدفوع قهوه‌ای کمرنگ تا پررنگ میشود. اگر محتوی روده سرعت بالاتری داشته باشد، تغییرات شیمیایی بیلی‌رابین یا فقدان آنها موجب سبز شدن مدفوع میشود. این به خودی‌خود تغییر رنگ مهمی نیست. اگر در مدفوع هیچ مقدار بیلی‌رابین وجود نداشته باشد، رنگ آن خاکستری میشود که تغییر رنگ مهمی است چون نشان می‌دهد جریان صفرا به روده قطع شده است. متداول‌ترین دلیل انسداد، وجود تومور در مجرای صفرا یا پانکراس است.
چرا مدفوع سیاه میشود؟
تغییر رنگ مدفوع نسبت به سن هر فرد، معنای متفاوتی دارد. علت تیره یا روشن بودن رنگ مدفوع و اینکه آیا خون در مدفوع وجود دارد یا خیر، با توجه به سن فرد تحلیل و تشخیص داده میشود. یک فرایند درونی مهم که می‌تواند بر رنگ مدفوع تاثیر داشته باشد، خونریزی روده‌هاست. به‌خاطر تغییرات شیمیایی هموگلوبین در خون که تا قسمتی به خاطر عمل آنزیم‌های روده ایجاد میشود، مخصوصا اگر خونریزی خیلی سریع باشد و میزان بالایی هموگلوبین در روده‌ها وجود داشته باشد، رنگ مدفوع ممکن است سیاه شود. یک فوق تخصص و جراح کلیه در این باره می‌گوید: وجود خون در مدفوع، علامت مهمی است و حتما باید به پزشک مراجعه شود. بیماری‌هایی که در گذشته فقط در افراد مسن دیده می‌شد، امروزه در افراد جوان‌تر هم مشاهده میشود. «تومورهای کولون» یا همان تومورهای روده بزرگ از جمله این بیماری‌هاست.
لازم به ذکر است که مصرف قرص‌های آهن و گوشت قرمز نیز ممکن است باعث تیره شدن مدفوع شوند که البته در این صورت، جای نگرانی وجود ندارد.
مدفوع سیاه زنگ اخطاری برای برخی بیماری‌های خطرناک گوارشی است که نیاز به مراقبت پزشکی دارند.
توجه: مدفوعی که به خاطر خونریزی گوارشی، رنگ آن سیاه شده باشد، بسیار چسبناک بوده و بوی بدی هم دارد. این وجه تمایز بین مدفوع سیاهی که در نتیجه خونریزی روده ایجاد شده باشد و مدفوع سیاهی که به خاطر مصرف آهن یا داروهای حاوی بیسموت همچون قرص بیسموت ساب سیترات ایجاد میشود است.
مواد هضم‌شده زیادی می‌تواند رنگ مدفوع را تغییر دهد. مثلا آهن و داروهای حاوی بیسموت رنگ مدفوع را سیاه می‌کنند. چغندر و برخی از سبزیجات قرمز رنگ و میوه‌ها می‌توانند موجب قرمز شدن رنگ مدفوع شوند. رنگ‌های غذایی که برای رنگ کردن موادغذایی استفاده می‌شوند هم موجب رنگ‌دار شدن مدفوع می‌شوند.
سلام دکتر من 29سالمه.چند روز میشه که مدفوع قهویه تیررنگی دفع میکنم اما بادردشدید خونریزی کمی هم دارم .زیرشکم بعضی اوقات درد میکنه.مچکرمیشم جواب بدید..
برای آزمایش و چکاپ بهتر است به متخصص گوارش یا داخلی مراجعه کنید؛ بدون بررسی نمی‌توان زمینه بروز این عارضه را تشخیص داد
سلام دکتر جان
من ۳۱ سالمه تا الانم هیچ مشکلی نداشتم یه چند مدتیه(کلا دوهفته میشه) غذا کمتر میخورم یا نمیخورم تا کمی وزن کم کنم.امروز دیدم برایه بار دوم مدفوعم سیاه شده میشه لطفا راهنمایی بفرمایید
بهتر است در چنین شرایطی برای اطمینان از وضعیت سلامتی خود و انجام آزمایش های دستگاه گوارش به پزشک مراجعه فرمایید.
باعرض سلام و خسته نباشید
من چند روز مدفوعم تیره و سفت شده و شکمم هم باد کرده و21سالم هم هستش ممنون میشم راهنمایی کنید.
ممکن است به یبوست دچار شده باشید، برای درمان این وضعیت از میوه‌ها و سبزیجات مخصوصا کاهو بیشتر استفاده کنید. در صورتی که وضعیت شما ادامه دار بود برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.
سلام
من دخترم 2سالشه چند روز پیش ادامس قورت داد
الان مدفوعش سیاه شده خیلی
علت چی میتونه باشه؟؟
ممنون
سلام و خسته نباشید
من۳۹سالمه و مدفوعم یه مدته ک سیاه هست و بعضی وقتا هم ازپشت خونریزی دارم
دلیلش چیه؟؟؟
احتمال بیماری گوارشی در شما وجود دارد؛ حتما جهت تشخیص و انجام آزمایش مربوطه به پزشک مراجعه کنید.
سلام من 19 سالمه زخم اثنی عشر داشتم که با قرصای ک مصرف کردم بر طرف شد رنگ سیاه اون موقع خیلی میدیدم ولی بعد یک ماه ک خوب شدمو داروویی مصرف نمیکنم دوباره رنگ سیاه دیدم ینی میشه که برگرده البته درد جزیی تو شکمم دارم اگه میشه بدید
این احتمال وجود دارد. برای تشخیص صحیح به پزشک خود مراجعه کنید.
سلام خسته نباشیدببخشید من لن یکهفته است که مدفوعم سیاهه داره نگرانم میکنه چیکار کنم؟؟؟چون غذامیخورم رنگش تغییر کنه تغییرم نمیکنه انگار تیره تر میشه؟؟
ممکن است دستگاه گوارش شما دچار خونریزی شده باشد. بنابراین جهت تشخیص صحیح حتما به پزشک مراجعه کنید.
سلام من ١٧سالمه قبلا يبوست داشتم و الان يه چندهفته اي ميشه كه هروز دستشويي ميرم و مشكلي ندارم اما مدفوعم خيلي كمه و بعد از اومدن هنوز احساس مدفوع دارم اما نمياد ولي هروز ميرم و دستشويي و به مقدار كمي دستشويي ميكنم اونم با زور زدن زياد خيلي نگرانم
در نظر داشته باشید که استرس نیز می تواند باعث تداوم یافتن شرایط فعلی شما شود. استرس نداشته باشید و از میوه ها و سبزیجات بیشتر استفاده کنید و هر روز پیاده روی داشته باشید.
سلام.سه روزی میشود که مدفوع سفت و سیاه رنگ و بد بدوعی از شکمم خارج میشود.میخواستم بدانم علتش چیست.آیا لازم است به دکتر مراجعه کنم؟