یکی از رسوم جالب ایرانیها در شب سال نو٬ گردآمدن اعضای خانواده و خویشان بر سر یک سفره و صرف “سبزی پلو با ماهی” یا “رشته پلو با مرغ یا گوشت” و یا هر غذای سنتی دیگری که در مناطق مختلف مرسوم است به عنوان آخرین شام سال میباشد.
در فرهنگ شناسی غذا در کشور، سبزی پلوی شب عيد به معنای؛ صداکردن بهار و سرسبزی و برکت بر سر سفره خانواده و رشته پلو به معنای؛ آرزوی عمری دراز و طولانی و پربرکت برای اعضای خانواده است که چه حکيمانه در رفتارشناسی ایرانیها در یک جشن ملی نمود یافته است.
آداب خوردن رشته پلو در شب سال نو
در تهران قدیم رسم بر این بود که در شب سال نو، رشته پلو که با استفاده از رشته پلویی همراه با خرما و کشمش سرخ کرده آماده میشود، میل شود تا سر رشته کار تا آخر سال در دست افراد خانواده باشد.
آداب تهیه و خوردن رشته پلو از این قرار بود که اگر مرد و سرپرست خانه دچار مشکلی در کار و کسب شده بود، بشقاب اول برای او کشیده میشد.
اگر در خانه دختر بخت بستهای بود، او باید زیر دیگ را روشن میکرد و موقع کشیدن، در دیگ را باز میکرد.
رشته خشک کرده این پلو، برای رفع بیپولی داخل کیف قرار میگرفت.
دختر یا پسر بخت بسته در هنگام کشیدن پلو باید از منزل خارج میشد و بعد مادر یا مادر بزرگ او بشقابی از برنج برایش میکشید و پشت در برده و میپرسید کی هستی؟ و او جواب میداد باز کن. مادر در را باز میکرد و بشقاب را به دستش میداد، آن شخص باید دو لقمه پلو را همان بیرون میخورد و بعد به داخل میآمد تا بختش گشوده شود.
گذشته از همه این آداب و رسوم، رشته پلو یکی از خوشمزهترین پلوهای ایرانی است که به دلیل داشتن مواد مفیدی مانند خرما و کشمش، گرمکننده مزاج و مقوی نیز میباشد. این غذا را یا به صورت ساده یعنی با تزیین خرما و کشمش سرخشده، یا با گوشت قلقلی و یا با مرغ سرخشده میل میکنند. در ادامه شما را با طرز تهیه رشته پلو با مرغ مجلسی آشنا خواهیم کرد.
مواد لازم برای تهیه رشته پلو با مرغ
برنج | ۲ پیمانه |
رشته پلویی | ۱۵۰ گرم |
کشمش پلویی | ½ پیمانه |
روغن یا کره | به میزان لازم |
زعفران ساییده | ۱ ق مرباخوری |
ران مرغ | ۲ عدد |
پیاز داغ | ۲-۳ ق غذاخوری |
رب گوجه فرنگی | ۲-۳ ق غذاخوری |
نمک، فلفل، زردچوبه | به میزان لازم |
سیر، زنجبیل | به میزان لازم |
پیاز، فلفل دلمه و هویج | از هر کدام ۱ عدد |
زیره، تخم گشنیز، هل، دارچین، پاپریکا | به میزان لازم |
طرز تهیه رشته پلو با مرغ
- طبخ رشته پلو بسیار آسان است. روش کار به این صورت است که باید برنج را پاک کرده، بشویید و از ۲-۳ ساعت قبل با آب ولرم خیس کنید.
- بعد از ۲ ساعت، در یک قابلمه مناسب آب جوش بياوريد و بعد از جوشيدن آب، يک قاشق غذاخوری نمک به آن اضافه كنيد.
- آب برنج از قبل خيس خورده را خالی كنيد و برنج را داخل آب در حال جوش بريزيد. (یک قاشق غذاخوری آبلیمو اضافه کنید.)
- ۵ دقيقه مانده به زمان آبكش كردن برنج، رشته پلویی را به برنج اضافه كنيد و بعد از ۵ دقيقه برنج و رشته را آبكش كنيد.
- كف قابلمه را مقداری روغن بريزيد و ته ديگ مورد نظر را بچينيد.
- مخلوط برنج و رشته را داخل قابلمه بريزيد و سعی كنيد مخلوط را به سمت وسط قابلمه جمع كنيد تا در اثر تماس با ديوارههای قابلمه، در حين مدت دم كشيدن برنج خشک نشود.
- با ته گفگير حفرههايي به ارتفاع كل برنج روي قسمتهای مختلف برنج ايجاد كنيد تا بخار خارج شود و برنج خمير نشود.
- زعفران را در نصف استكان آب جوش حل كنيد و استكان حاوی زعفران را در گوشهای از قابلمه، روی برنج بگذاريد تا كاملا دم بكشد و غليظ شود.
- نصف ليوان آب جوش را با دو قاشق غذاخوری روغن ( ترجيحا جامد و محلی) مخلوط كنيد و روی برنج بريزيد.
- حرارت زير قابلمه را بالا ببريد تا پلو بخار كند.
- اول دم كنی و بعد درب قابلمه را ببنديد و بعد حرارت زير پلو را پایين بياوريد و نیم ساعت صبر كنيد تا برنج كاملا دم بكشد.
- کشمش شسته شده را با کمی روغن یا کره تفت دهید و آن را برای تزیین غذا کنار بگذارید.
طرز تهیه مرغ زعفرانی
- مرغها را شسته و ته قابلمه بچینید.
- پیاز خردشده، فلفل دلمه و هویج خردشده را روی مرغها قرار دهید.
- مقداری زنجبیل خردشده و در صورت تمایل، چند عدد ساقه کرفس نیز روی مرغها بچینید.
- در صورت تمایل میتوانید چند حبه سیر را هم نصف کرده و به همین شکل لابلای مواد قرار دهید.
- حالا برای تهیه سس مرغ، پیاز داغ را داخل یک تابه جداگانه بریزید.
- ادویهجات معطر شامل: زیره، تخم گشنیز، هل، دارچین و پودر پاپریکا را همراه با زردچوبه و فلفل فراوان به پیازداغ اضافه کنید.
- رب گوجهفرنگی را با مقداری روغن در تابهای تفت دهید.
- مقداری آب به آن اضافه کنید.
- حالا به میزان دلخواه نمک و آبلیمو یا لیموعمانی خردشده به مواد اضافه کنید.
- نیمی از زعفران دمکرده را به سس مرغ اضافه کنید.
- سس مرغ که بهجوش آمد، آن را روی مرغها بریزید.
- اواسط پخت، از سس مرغ بچشید و چاشنی و نمک و فلفل آن را اندازه کنید.
- بعد از پختهشدن کامل مرغها، آنها را سرخ کنید.