ستاره | سرویس مادر و کودک – از هر چهار زایمانی که در امریکا انجام میگیرد یکی به روش سزارین انجام میشود. این روش شامل خروج نوزاد از طریق برشی در ناحیه پایین شکم و سمت چپ است. پزشکان معمولا به دلیل وجود مشکلات در بارداری و یا ناکارآمدی زایمان طبیعی اقدام به سزارین مینمایند.
در بعضی موارد به دلیل وجود مشکلات، جراحی سزارین از قبل برنامه ریزی میگردد. این مشکلات عبارتنداز:
- جفت سر راهی: اگر جفت به طور غیر عادی در قسمت پایینی رحم قرار گرفته باشد، احتمال دارد جفت مسیر دهانهی رحم را مسدود نماید. این مساله میتواند مانع ورود جنین به کانال تولد شده و باعث بروز خونریزی شدید در فرزند و مادر گردد.
- رگ سر راهی: رگ سرراهی وضعیتی است که در آن عروق خونی بندناف، دهانه جلویی دهانه رحم را احاطه کرده، یا نزدیک آن قرار گرفته و یا آن را پوشانده باشد.
- دسترس جنین: به مجموعه علائمی که نشان دهندهی به خاطر افتادن سلامت جنین باشد دیسترس جنین (Fetal distress) گفته میشود. این علائم شامل ضربان کمتر از ۱۲۰ در جنین، وجود مکونیوم در مایع آمنیوتیک (مکونیوم اولین مدفوعی میباشد که چند روز پس از زایمان از نوزاد دفع میشود. گاهی نوزاد پیش یا هنگام زایمان نیز مکونیوم را دفع میکند. اگر کیسهی آب مادر پاره شود و مکونیوم در ان دیده شود، باید مراقبتهای پزشکی لازم در این خصوص لحاظ شود.) تاخیر در رشد جنین و … میباشد.
- اندازه: اگر جنین خیلی بزرگ باشد راه بیخطرتر برای زایمان انجام سزارین است.
- قرارگیری: جنین هایی که به فرم سربالا (حالتی که باسن یا پاها در تولد ابتدا خارج شود) یا به پهلو (حالتی که شانهها در تولد ابتدا خارج شود) قرار گرفته باشند نیز معمولا به این روش به دنیا میآند.
- مشکلات پزشکی مادر: وجود دیابت طولانی مدت یا تبخال تناسلی و زگیل تناسلی زنان در مادر میتواند زایمان طبیعی را برای مادر یا فرزند خطرناک نماید.
- وجود ناهنجاری در رحم مادر همانند رحم دوشاخ
- سابقهی سزارین: برخی از زنانی که سزارین کردهاند ممکن است بتوانند فرزندشان را طبیعی به دنیا بیاورند اما برای بقیهی آنها بهتر است که زایمانهای بعدی نیز سزارین انجام شود.
- نارساییهای مادرزادی: بسته به شرایط نوزادانی که با ناهنجازیهای مادرزادی مواجهاند، بهتر است که به این روش به دنیا بیایند.
- چندقلوها: در برخی موارد دو یا سه قلوها ممکن است به طور طبیعی به دنیا بیایند. اما در حالت کلی هرچه تعداد قلها بیشتر باشد، احتمال نیاز به سزارین نیز بیشتر میگردد.
- زایمان سزارین انتخابی: اگر شماخودتان به شخصه بخواهید به جای زایمان طبیعی فرزندتان به صورت سزارین به دنیا بیاید چه؟ آیا میتوانید سزارین را انتخاب کنید؟ این ایدهی چندان جالبی نیست و به احتمال زیاد مورد مخالفت پزشکتان قرار میگیرد.
عمل سزارین نسبت به زایمان طبیعی خطرات بیشتری را متوجه مادر و فرزندش مینماید. ریسک این خطرها تنها زمانی قابل پذیرفتن است که مادر یا فرزند با مشکلات سلامتی مواجه باشند.
روش انجام انجام عمل سزارین
متخصص بیهوشی داروهای ضد درد مختلف موجود را توضیح میدهد. معمولا از اپیدورال، یک بلوک نخاعی، یا یک ترکیب بلوک نخاعی-اپیدورال استفاده میشود. با این روشها شما هوشیار باقی میمانید اما بدنتان از زیر سینهها به پایین بی حس میگردد. شما می توانید امکان تزریق مقدار کمی مورفین یا اپیدورال را در ستون فقرات خود مورد بحث قرار دهید. این روش باعث کنترل درد تا ۲۴ ساعت پس از عمل میگردد.
هنگامی که شما بیحس شدید، پرستار یک کاتتر (کاتتر (Catheter) لوله نازک، بلند و قابل انعطافی است که میتوانند به هدف خاصی در بدن بیمار قرار داده شودند.) در مثانهتان قرار داده و به تخلیه ادرار قبل از عمل جراحی میپردازد. این عمل ریسک آسیب واردن شدن به مثانه در هنگام جراحی را کاهش داده، به دنیا آمدن نوزاد را نیز آسان میکند. سپس موهای قسمت پایین شکمتان تراشیده شده و با مایع ضد عفونی تمیز میگردد. بعد از آن پزشک بدن شما را با پارچههای استریل میپوشاند و با قرار دادن مانعی بر روی سینهتان مانع نگاه کردن مستقیم شما به عمل جراحی میگردد. اگرچه در بعضی مراکز به شما حق انتخاب اینکه جراحی را مشاهده کنید نیز داده میشود.
اگر همسرتان بخواهد شما را درحین عمل همراهی کند، لازم است از لباسها و کفش مخصوص بیمارستان و ماسک استفاده نماید. او در بالای سر شما و در کنارتان مینشیند تا بتواند در حین عمل با شما صحبت کرده، دستتان را بگیرد و به شما روحیه بدهد.
در بیشتر سزارینها، پزشک یک برش افقی به موازات خط بیکینیتان در ناحیهی شکم ایجاد میکند. در بعضی موارد اضطراری، پزشک برشی از ناف تا استخوان شرمگاهی ایجاد مینماید. سپس پزشک برشی در ناحیهی رحم ایجاد مینماید.
در ادامه پزشک کیسهی مایع آمنیوتیک را پاره کرده و اجازه میدهد تا مایع خارج گردد. سپس به آرامی دستش را وارد ناحیهی برش داده شده میکند تا جنین را (ابتدا از سمت سر) از آنجا خارج نماید. عمل کشیدن و فشار دادنی که احساس میکنید مربوط به عبور دادن سر نوزاد از درون شکاف جراحی است. در این حین دستیار پزشک با فشار دادن بالای رحم به خارج شدن نوزاد کمک میکند. سپس پزشک بند ناف را بریده، نوزاد را به دست پرستار متخصص یا پزشک اطفال میدهد تا به معاینهاش بپردازد. پس از آن نوزاد را درون پارچهای پیچیده و به دست همسرتان میدهند.
انجام عمل سزارین به صورت مرحله به مرحله و تصویری
پس از به دنیا آمدن نوزاد، پزشک جفت را نیز از طریق همان شکاف از بدن شما خارج میکند و رحمتان را ماساژ میدهد. عمل اصلی خارج کردن نوزاد تنها ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پس از شروع جراحی انجام میپذیرد. بقیهی عمل شامل بخیه زدن دو شکاف ایجاد شده و انتقال شما به بخش ریکاوری در حدود ۳۰ دقیقهی دیگر زمان میبرد.
پس از سزارین، شما به اتاق ریکاوری برده میشوید و در آنجا فشار خون، خونریزی، ضربان قلب و تنفستان تحت نظارت قرار میگیرد. سوند برای مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از جراحی باقی میماند و شما در روز بعد نیز مایعاتتان را از طریق سرم دریافت خواهید کرد. شما باید روز بعد را در تخت بگذرانید، اما پیشنهاد میشود در تخت تکان بخورید، حالتتان را تغییر دهید و گاهی به حالت نشسته قرار بگیرید. شما قادر خواهید بود تا با کمک گرفتن از یک بالش مخصوص (که بصورت افقی بر روی شکمتان قرار میدهید) به فرزندتان شیر بدهید. ۲۴ ساعت پس از زایمان قادر به راه رفتن خواهید بود؛ پزشکتان برای رفع درد و ناراحتی به شما داروی مسکن خواهد داد و ۳ یا ۴ روز پس از زایمان آن نیز از بیمارستان مرخص خواهید شد. برای کاهش درد پس از انجام عمل معمولا از پمپ درد نیز استفاده میشود که عامل موثری در کاهش درد شما خواهد بود.
عوارض سزارین چیست؟
عمل سزارین علاوه بر مادر برای جنین نیز عوارض خاص خود را دارد. عمل سزارین میتواند باعث چسبندگی، احتمال بروز بارداری پرخطر در آینده، طولانی شدن زمان زایمان، عفونت مثانه و رحم و اسیب دیدگی سیستم دفع ادرار در مادران شود. از طرف دیگر عوارض سزارین بر روی جنین شامل وزن کم هنگام تولد، احتمال ابتلا به آسم، دیابت، چاقی، آلرژی و… میگردد.