کلسترول خون خیلی آرام و بیصدا بالا میرود و ما متوجه آن نمیشویم تا زمانی که آزمایش خون داده یا اینکه تا اندازهای بالا رود که برایمان مشکل ایجاد کند. کلسترول بالای خون به خودی خود بیماری نیست اما یکی از عوامل خطرساز بروز بیماریهای قلبی و سکته مغزی به حساب میآید. اما خبر خوب این است که روشهای طبیعی و تغذیهای زیادی برای کاهش کلسترول وجود دارد.
کلسترول چیست؟
کلسترول مادهای است از جنس چربی که در تمام سلولهای بدن وجود دارد و در ساخت دیواره سلولی و برخی هورمونها نقش مهمی را ایفا میکند. مولکولهای چربی پس از جذب از روده در سیستم گردش خون توسط کلسترول حمل میشوند. قسمت اعظم کلسترول در داخل بدن و توسط کبد ساخته میشود و بقیه آن با مصرف غذاهای پرکلسترول و پرچرب وارد بدن میشود. بدن ما به کلسترول یا همان چربی خون نیاز دارد تا بتواند بدرستی به وظایف خود عمل کند. بنابراین چربی خون به خودی خود مضر نیست. مشکل زمانی بروز میکند که این چربی از حد طبیعی خود خارج میشود و میزان آن بالا میرود.
کلسترول LDL: این نوع کلسترول خاصیت چسبندگی دارد و به راحتی به جدار داخلی دیواره رگها میچسبد و باعث باریکشدن و در نهایت انسداد مجرای داخلی رگها میگردد. از این رو به کلسترول بد معروف است.
کلسترول VLDL: این نوع کلسترول مولکولهای چربی را از کبد به دیگر قسمتهای بدن حمل میکند و بعد از انتقال چربی به بافتها تبدیل به کلسترول LDL میگردد.
کلسترول HDL: این نوع کسترول، کلسترولهای LDL موجود در طول دیواره رگها را پیدا کرده و به آنها چسبیده و آنها را از جدار رگها پاک میکند و از باریکشدن و انسداد رگها جلوگیری مینماید. به همین جهت به کلسترول خوب معروف است. کلسترول خوب وظیفه جبران مازاد چربی موجود در اندامها را دارد و آن را به سمت کبد میبرد تا از بدن دفع شود.
نقش سیب در کاهش کلسترول
مصرف یک عدد سیب در چارچوب تغذیه سالم و تحرک بدنی کافی میتواند شما را از گزند افزایش کلسترول خون و همچنین ابتلا به بیماریهای قلبی ـ عروقی نجات دهد.
- سیب سرشار از فیبر پکتین و فیبرهای محلول در آب است که باعث کاهش جذب چربیها میشود. همچنین حاوی ویتامینها و آنتیاکسیدانهای مفید است که بویژه در پوست آن قرار دارند و باعث کاهش جذب کلسترول و چربیها در رودهها میشود.
- سیب به دلیل داشتن فروکتوز و کربوهیدرات انرژیزاست. به همین دلیل فعالیتهای فیزیکی را بیشتر میکند. وقتی فعالیتهای جسمیتان بالا باشد بیشک چربی خونتان نیز کاهش خواهد یافت. این میوه علاوه بر این که احساس سیری طولانیمدت پدید میآورد، رفع عطش میکند و خطر ابتلا به سرطان کولون را نیز کاهش میدهد.
- نتایج پژوهشها نشان میدهند میزان چربی خون افرادی که روزانه سیب مصرف میکنند در شرایط طبیعیتری قرار دارد. همچنین پژوهشها نشان داده که این میوه به اندازه قرصهای استاتین به کاهش کلسترول و کنترل چربی خون کمک میکند.
- اگر آزمایش خون دادهاید و مشخص شده است چربی خونتان بالاست، لازم است که طبق نظر پزشک دارو مصرف کنید تا این میزان به حد نرمال برسد. سپس میتوانید با اصلاح تغذیه و افزایش تحرک بدنی و همچنین افزودن روزانه یک تا دو عدد سیب به برنامه غذاییتان از کاهش کلسترول خون خود مطمئن شوید.
نقش بادام و گردو در کاهش کلسترول
اثبات شده هنگامی که اگر چربیهای موجود در آجیلها و مغزها در رژیمغذایی جایگزین چربیهای اشباع شده شوند، موجب کاهش کلسترول مضر بدن میشود بدون آنکه میزان کلسترول خوب را کاهش دهد. محققان با انجام تحقیقات خود دریافتند بادام و گردو به عنوان یک ماده غذایی میتوانند به حفظ سطح کلسترول سالم خون در بدن کمک کنند و میتوانند به عنوان یک میان وعده برای سالم نگه داشتن قلب استفاده شوند.
- بادام بین ۹۱ تا ۹۴ درصد از اسیدهای چرب غیراشباع ساخته شده است و همچنین دارای فیبر بسیار زیادی است و سرشار از موادی بسیار مغذی شامل آهن، کلسیم، ریبوفلاوین، ویتامین E، فیبر و منیزیم است.
- گردو نیز منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ و اسیدهای چرب تک غیر اشباع است.
- از آنجایی که آجیلها و مغزها دارای کالری فراوانی هستند، مصرف ۳۰ گرم (یک چهارم فنجان) از آنها در روز کفایت میکند و توجه داشته باشید که برای حفظ یلامت بدن بهتر است از خوردن آجیلهای شور یا با روکش شکر اجتناب کنید.
چند توصیه در جهت کاهش کلسترول
- از مواد غذایی بی ارزش دوری کنید؛ مواد خوراکی که ارزش غذایی ندارند به علت تراکم چربیها و نمک، افراد را در معرض انواع بیماریهای قرار میدهند.
- سیگار نکشید؛ استعمال دخانیات علاوه بر کاهش سطح کلسترول خوب، فاکتور بسیار مهمی برای ابتلا به بیماریهای قلبی و تصلب شرایین محسوب میشود.
- استفاده از غلات کامل، ۳ واحد میوه و ۵ واحد سبزی، پروتئینهای کم چربی، حبوبات، ماهی چرب در کنار فعالیت ورزشی روزانه به تنظیم کلسترول خون کمک زیادی میکند.