احضار روح چیست؟ آیا احضار روح واقعیت دارد؟

ستاره | سرویس علوم – مساله روح و ارتباط با ارواح قدمتی طولانی در تاریخ دارد و سابقه‌اش به آغاز باورهای دینی در انسان و پرسش‌هایش در مورد جهان پس از مرگ باز می‌گردد. به همین علت است که همواره در طول تاریخ افرادی بوده‌اند که ادعای سحر و جادو، ارتباط با ارواح و احضار روح داشته‌اند.

 

احضار روح چیست؟

احضار روح به تلاش برای ارتباط با روح مردگان گفته می‌شود. در قرون اخير و با گسترش روانشناسی و روانكاوی اين مساله منجر به تدوين علمی به نام اسپريتيسم شده است. روانشناس معروف یونگ نیز بیش از دو سال در جلسات احضار اروح به عنوان موضوعی برای تحقیقات مربوط به پایان‌نامه دکتری خود در سال ۱۹۰۲ شرکت ‌می‌کرد.

 

مدیوم کیست؟ وی‌یا چیست؟

• مدیوم به فردی گفته می‌شود که می‌تواند به هر وسیله با ارواح ارتباط برقرار کند.
• وی‌یا یا تخته احضار روح تخته یا کاغذی است که روی آن حروف الفبا نوشته شده و بعضی‌ها مدعی‌اند ازطریق آن با ارواح صحبت و آنها را احضار می‌کنند. آنها معتقدند وی‌یا واقعا می‌تواند روح را به محل مورد نظر بکشاند و انسان قادر است با ارواح ارتباط برقرار کند و حتی از آنها اطلاعات بگیرد. “وی‌یا” از دو واژه “وی” که به زبان فرانسه به معنای “بله” است و “یا” که در زبان آلمانی به همین معناست، گرفته شده است. وجه تسمیه این وسیله این است که روح اغلب با اشاره به واژه بله یا خیر که روی تخته نوشته شده، به احضارکننده پاسخ می‌دهد. نظریه‌ها درباره تخته وی‌یا متفاوت است. برخی می‌گویند این وسیله بی‌نهایت خطرناک است و می‌تواند مدخلی برای ورود ارواح خبیث و ماندگار شدن آنها در خانه شود. دسته دیگر از مردم معتقدند وی‌یا تنها زمانی خطرناک می‌شود که افراد بی‌تجربه و بی‌اطلاع با آن به احضار اروح بپردازند و مدیوم‌های مجرب می‌توانند از این وسیله استفاده‌های خوبی ببرند و بالاخره دسته سوم می‌گویند وی‌یا هیچ خطری ندارد و ضرری نیز به کسی نمی‌رساند.

 

 

آیا احضار روح واقعیت دارد؟

درباره درستی و نادرستی و امکان پذیری احضار و ارتباط با اروح نظرات متفاوتی وجود دارد. در سال ۱۸۷۵ میلادى انجمن فیزیک وابسته به دانشگاه سن‏پترزبورگ هیاتى را مامور کرد تا درباره احضار ارواح به مطالعه بپردازد و نتایج تحقیقات خود را اعلام کند. این هیات پس از بررسى‏‌هاى فراوان اعلام کرد که پدیده‏‌هاى مربوط به احضار ارواح به علت حرکات ناخودآگاه، یا اشتباه ضمیرى مى‏‌باشد و احضار ارواح ادعایى، بیش نیست. همچنین رابرت وود به كمک اشعه‌ ‏ماوراى بنفش توانست تقلبات جلسات احضار اروح را برملا كند.

عده دیگری معتقدند که اصل مساله احضار و ارتباط با روح مورد انكار نيست ولى تنها براى افراد بسيار نادرى ممكن است و آنچه در اين رابطه مورد ادعاى بسيارى قرار گرفته غالبا باطل و وسيله‏‌اى براى فريب دادن انسان‌هاى ساده لوح و حتى بازى‏‌هاى سياسى است.

گفته می‌شود حتی اگر ترفندها یا شگردهای شعبده بازی در جلسات احضار روح را نادیده بگیریم، باز هم ممكن است حركت نعلبکی یا لیوان معلول تمركز نيروى فكرى خود شخص و تاثير ناخودآگاه آن بر روى اعصاب دست وى باشد و ارتباطی به روح ندارد. از اين‏ رو حركت غالبا موافق طرز تفكر و نوع تمايلات آن شخص يا اشخاص است نه موافق روحى كه مدعى ارتباط با او هستند.

بنابر آنچه که در تحقیقات پیرامون این موضوع آمده است، گاه در مواردى که احساس مى‏‌شود ارتباطى حاصل شده این ارتباط در حقیقت با روح خود فرد است، شبیه حالتى که در خواب براى انسان رخ مى‏‌دهد، اشخاص را مى‏‌بیند و با آنها صحبت مى‏‌کند. ولی در اکثر موارد این حالات تحت تاثیر انفعالات شخص احضار کننده حاصل مى‏‌گردد و برخى از موارد آن نیز حیله و نیرنگ است.

 

نظر علما در مورد احضار روح

• آیت‌الله سید هاشم بطحایی گلپایگانی، عضو مجلس خبرگان رهبری در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص احضار ارواح اظهار کرده است که ارواح پس از جدایی از جسم، دیگر در اختیار خود نبوده و هیچ کس قادر نیست آن‌ها را احضار کند و تنها می‌توان اجنه را احضار کرد و از قول آن‌ها حرف‌هایی را به مردم القا نمود. وی روایتی از پیامبر اکرم نقل می‌کند بدین مضمون که: بعد از پایان جنگ بدر و دفن شهدای مسلمانان پیامبراکرم(ص) دستور داد که کشتگان مشرکین را در چاهی بریزند. پیامبر گرامی اسلام آنان را یک ‌یک به نام صدا زد و فرمود: ای اباجهل، عتبه، شیبه، امیة! آیا آنچه را که پرودگار شما وعده داده بود، حق و پابرجا یافتید؟ من آنچه پروردگارم وعده داده بود، حق و حقیقت یافتم. در این موقع گروهی از مسلمانان گفتند: آیا کسانی را که مرده‌اند صدا می‌زنید؟ و پیامبر می‌فرماید: قسم به کسی که جانم در دست او است! شما شنواتر از آنها به آنچه می‌گویم نیستید، اما آنها نمی‌توانند پاسخ دهند و مامور به پاسخگویی نیستند.
• احضار روح از نظر  خیلی از علما حرام است. امام خمينى در تحرير احضار ارواح را از قبيل سحر دانسته و انجام یا آموزش آن را حرام می‌داند. مرحوم آيت‏‌الله‏‏‌ اراكى نيز احضار ارواح را حرام دانسته است.

 

می‌توان نتیجه گرفت که مساله ارتباط با ارواح در جهان مورد سواستفاده عده زيادی قرار گرفته است و مدعيان مديوم بودن با استفاده از ساده لوحی ديگران از طريق وی‌یا و سایر وسایل احضار اروح خواسته‌اند با ارواح تماس حاصل نمايند اما بررسی‌های دقيق به عمل آمده نشان می‌دهد که به احتمال زیاد اين گونه جلسات با توهمات فراوان آميخته شده است.