نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 6 بهمن 1400
ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – سگهای خانگی تمام تلاش خود را می‌کنند تا بهترین دوست ما باشند. اما گاهی اوقات ما انسان‌ها ناخواسته شرایط را برای آن‌ها دشوار می‌کنیم. در اینجا چندین نمونه از کارهای انسان‌ها را که باعث آزار و ناراحتی سگها می‌شود و از آن‌ها متنفر هستند را به شما معرفی می‌کنیم.
چه کارهایی باعث ایجاد تنفر در سگ های خانگی می‌شود؟
۱. صحبت کردن و استفاده زیاد از کلمات
ما تنها موجودات ناطق روی زمین هستیم و به شدت دوست داریم با دیگران و حتی حیوان خانگی خود حرف بزنیم اما باید به یاد داشته باشیم که حیوانات زبان ما را متوجه نمی‌شوند. در این میان شاید سگهای خانگی بتوانند معنای بعضی کلمات کلیدی مثل: برو، نکن، اسباب بازی، ساکت و… را متوجه شوند اما، در واقع زبان انسان‌ها را نمی‌توانند بفهمند. چیزی که آن‌ها از حرف‌های ما متوجه می‌شوند حرکات بدن ما در حین ادای آن کلمات است.
سگها این ویژگی را دارند که از رفتار و حالات انسان‌ها قبل از خودشان بفهمند آن‌ها به چه چیزی فکر می‌کنند و چه کاری قرار است انجام دهند. اما اگر ما فقط روی ادای کلمات تمرکز کنیم و بدن‌مان ثابت و بی‌حرکت بماند این موجودات بی‌زبان گیج خواهند شد. اگر به هر کلاس آموزشی مربوط به تربیت سگها بروید خواهید دید که اکثر افراد حرف و عمل‌شان باهم فرق می‌کند و سگهای بیچاره گیج و سردرگم می‌شوند و با خود می گویند “این انسان‌ها از من چه می‌خواهند”.
برای مثال ممکن است ببینید که یک نفر به سگ خود می گوید بایست! و از طرف دیگر به جلو خم شده و دست خود را مانند مامور راهنمایی-رانندگی به سمت سگ گرفته است. این کار در زبان بدن به معنای دعوت از حیوان برای رفتن به سمت فرد است. سگ به سمت صاحب خود می‌رود و او حیوان را به خاطر زیر پا گذاشتن دستور خود مواخذه می کند! حتما شما هم گیج شدید اما واقعیت همین است.
چطور است به طور آزمایشی یک روز کامل حتی یک کلمه هم حرف نزنید و فقط با زبان بدن و اشاره با سگ خود ارتباط برقرار کنید و منتظر نتیجه باشید. با این کار خود شما هم متوجه می‌شوید که تا چه حد با حالات بدن و بدون ادای کلمات می‌توان صحبت کرد و خواهید دید چه عملی، چه عکس‌العملی دارد.
۲. بغل گردن سگ های خانگی
اکثر ما دوست داریم بازوهای‌مان را دور سگها حلقه کرده و آن‌ها را بغل کنیم، اما جالب اینجاست که بیشتر سگها از بغل‌کردن متنفر هستند. ما انسان‌ها به عنوان یک موجود پستان‌دار فکر می‌کنیم که بهترین راه ابراز عشق و علاقه، شادی و احساسات دیگر بغل‌کردن است. ما با حلقه‌کردن بازوهای خود دور کسی یا چیزی که آن را دوست داریم نشان می‌دهیم که چقدر به آن علاقه و احساس داریم اما سگها اینطور فکر نمی‌کنند چون آن‌ها بازو ندارند و نمی‌توانند چیزی را بغل کنند. اتفاقا وقتی یک سگ پای جلویی خود یا پنجه‌اش را پشت سگ دیگری می‌گذارد در واقع قصد نشان دادن سلطه و قدرت خود را دارد. در نتیجه اینکه نیّت شما از بغل‌گرفتن چیست برای سگ اهمیتی ندارد، چیزی که او با این کار می‌فهمد این است که شما قصد دارید تسلط خود را به او نشان دهید.
عکس‌العمل سگها در این موارد جالب است. بعضی از آن‌ها سعی می‌کنند این کار شما را با متانت و آرامش تحمل کنند اما بعضی دیگر از آن‌ها احساس تهدید، ترس و تنفر کرده و با گازگرفتن حس درونی خود را نشان می‌دهند. به یاد داشته باشید که رفتار سگها با هرکدام از اعضای خانواده متفاوت است با این حال کم‌تر سگی پیدا می‌شود که از بغل‌کردن خوشش بیاید.
اگر دوست دارید بدانید واقعا اینطور است یانه می‌توانید به زبان بدن حیوان هنگامی که او را در آغوش می‌گیرید دقت کنید. آیا بدن خود را سفت کرده و هیجان‌زده می‌شود؟ سرش را از شما دور می‌کند؟ از برقراری تماس چشمی با شما خودداری می‌کند؟ لب‌های خود را لیس می‌زند؟ دهانش را بسته نگه می‌دارد؟ گوش‌هایش را به عقب می‌برد؟ تمام این‌علائم نشان دهنده این است که سگ احساس ناراحتی می‌کند.
و احتمالا تا الان نمی‌دانستید که وقتی یک سگ را در آغوش می‌گیرید و او لب‌های خود را لیس می‌زند نشانه ابراز محبت نیست بلکه یک واکنش عصبی است و او با این کار نشان می‌دهد که مطیع شماست. دفعه بعد که خواستید یک سگ بامزه را بغل کنید اول به همه رفتارها و واکنش‌های حیوان دقت کنید و بعد صورت بی‌دفاع خود را در برابر دندان‌های تیز او قرار دهید.
۳. نوازش‌کردن سر و صورت سگ
آیا شما از این که کسی سرتان را نوازش کند خوش‌تان می‌آید؟ حدس می‌زنم جواب‌تان منفی باشد. این کار هر چقدر هم که دوست‌داشتنی و محبت‌آمیز به نظر برسد، باز هم برای کسی خوش‌آیند نیست. خود ما دوست نداریم دست یک غریبه سر و صورت‌مان را لمس کند برای همین احتمالا سر خود را عقب کشیده و از اینکه به حریم خصوصی‌مان وارد شده اند عصبی خواهیم شد.
بسیاری از ما انسان‌ها فکر می‌کنیم که سگها از نوازش شدن سر و صورتشان لذت می‌برند اما در واقع آن‌ها از این‌کار متنفرند. احتمالا در برخورد با سگهای دوستان‌تان و نوازش‌کردن آن‌ها متوجه شدید که سعی می‌کنند سر خود را عقب بکشند. این کار به این دلیل است که آن‌ها از کار شما خوش‌شان نمی‌آید اما چون شما را می‌شناسند و به شما اطمینان دارند واکنش بدی از خود نشان نمی‌دهند. در واقع سر و صورت برای سگها نیز حریم شخصی محسوب می‌شود، پس بهتر است به فرزندان خود نیز بیاموزید که در برخورد با سگها به جای سر و صورت، کمر و دُم آن‌ها را نوازش کنند. سگها برای این‌کار از شما بسیار سپاس‌گذار خواهند بود.
۴. نگاه‌کردن یک غریبه به چشمان سگ
همه ما از قدرت و تاثیر تماس‌های چشمی باخبر هستیم. وقتی مستقیم به چشمان کسی نگاه می‌کنیم، در واقع قصد تمرکز بر طرف مقابل را داریم. گاهی نیز زل‌زدن به چشمان طرف مقابل باعث عصبی‌شدن و یا احساس ترس و ناراحتی فرد می‌شود. این حالت مخصوصا زمانی که یک غریبه به سمت ما می‌آید و مستقیم به چشمان ما نگاه می‌کند بیشتر نیز می‌شود. برای اینکه از نیّت آن غریبه باخبر شویم باید به بقیه قسمت‌های صورت او نیز دقت کنیم.
تماس چشمی برای بسیاری از موجودات، به معنای اعلام سلطه و برتری است و البته ما انسان‌ها در این مواقع می‌توانیم با توجه به قسمت‌های دیگر صورت مثل ماهیچه‌های اطراف چشم و دهان فرد متوجه شویم که این نگاه، یک نگاه دوستانه است یا خیر. به هر حال زل‌زدن یک غریبه به چشمان ما کاری آزاردهنده و ناخوش‌آیند است و البته درمورد سگها نیز همین‌طور است. وقتی مستقیم به چشمان سگی که اولین بار است او را می‌بینید نگاه کنید، حتی اگر در حال لبخندزدن هم باشید سگ احساس خطر کرده و تصور می‌کند شما قصد قدرت‌نمایی و تجاوز به حریم او را دارید. در این شرایط سگها واکنش‌های متفاوتی از خود نشان می‌دهند. ممکن است شروع به دویدن یا غلت‌زدن کنند و نشان دهند که سلطه و برتری شما را قبول دارند و از طرفی ممکن است حالت دفاعی به خود گرفته و حتی پارس کنند.
وقتی برای اولین بار با سگی برخورد می‌کنید سعی کنید به آهستگی به او نزدیک شده و بدون زل‌زدن به چشمان او با صدایی آهسته با او صحبت کنید. تمام این حرکات ملایم به حیوان می‌فهماند که هدف شما از نزدیک‌شدن به او دوستی است. مواظب باشید که در دیدار اول با حالت عصبی با حیوان برخورد نکنید چون او ترسیده و واکنش بدی نشان خواهد داد.
۵. زندگی‌کردن بدون قانون و مقررات
سگهای خانگی شدیدا و عمیقا به قانون و مقررات نیاز دارند و عاشق قوانین هستند. ممکن است فکر کنید قوانین و دستورات زندگی سگها را سخت و خسته‌کننده خواهد کرد اما بهتر است بدانید سگها همیشه به دنبال پیروی از دستورات هستند. این مورد نیز با زندگی ما انسان‌ها قابل قیاس است. فرض کنید دو کودک مقابل شما هستند، یکی آرام و مودب و یکی بی‌تربیت و بدرفتار. کاملا مشخص است که کدام یک از این کودکان با قانون و مقررات و نظم و ترتیب، تربیت شده و کدام یک آزادی بی قید و شرطی داشته است. درمورد سگها نیز همین‌طور است. نظم و مقررات زندگی را قابل پیش‌بینی‌تر خواهد کرد و کم‌تر دچار گیجی و بلاتکلیفی خواهند شد و استرس و نگرانی کم‌تری خواهند داشت.
اگر مقرراتی نباشد سگ شما نمی‌داند که چه وقتی مناسب بازی‌کردن او با شماست. یا نمی‌داند که آیا بعد از حمام‌کردن باید روی مبل بنشیند یا خیر و البته نه گفتن شما برای سگها زیاد ملاک نیست. سگها باید چهارچوب ها را بشناسند و بفهمند که چه زمانی باید چه کاری انجام دهند و وقتی با انجام کار صحیح تشویق‌شان کنید، از این پس در ذهن خود شما را به عنوان رهبر و راهنمای خود می‌شناسند. پس وضع قانون و مقررات باعث راحتی و شادی در زندگی آن‌ها خواهد شد.
۶. مجبورکردن سگ برای برقراری ارتباط با افراد یا حیوانات دیگر
درست مانند بقیه موجودات زنده، سگ ها نیز دارای دوستان و دشمنانی هستند. از رفتار سگها کاملا می‌توان فهمید که از برقراری ارتباط با کسی خوشحال می‌شوند و یا اینکه علاقه‌ای به این کار ندارند. با این حال هنوز هستند افرادی که نمی‌خواهند این واقعیت را بپذیرند و حتی حاضر نیستند برای فهمیدن واکنش‌ها و رفتار سگها در این موارد تلاش کنند. مثلا گاهی افراد سگ خود را مجبور می‌کنند به طرف سگهای دیگری که در پارک مشغول بازی هستند برود در حالی‌که او ترجیح می‌دهد به خانه برگردد. یا گاهی به افراد غریبه اجازه می‌دهند که سگ را نوازش کند و این در حالی است که او به طور واضح تمایلی به این کار نشان نمی‌دهد.
باید کاملا به رفتار سگ‌تان دقت کنید تا فرق بین خجالتی‌بودن یا ترس او را متوجه شوید. با کمی توجه و صرف زمان خواهید فهمید که چه زمانی حیوان را برای برقراری ارتباط با دیگران یا انجام کاری تشویق کنید و به او کمک کنید تا اجتماعی بار بیاید و چه زمان او را راحت بگذارید تا خودش به آن‌چه تمایل دارد روی بیاورد. مرز میان تشویق‌کردن و وادار‌کردن حیوان بسیار باریک و حساس است و اشتباه‌گرفتن این دوکار با یکدیگر ممکن است به قیمت به خطر افتادن امنیت و سلامت او تمام شود.
اگر سگها را به انجام کاری وادار کنید ابتدا واکنش‌های ساده‌ای مثل بی‌توجهی، اجتناب و حتی غرغرکردن از خود نشان می‌دهند و در نهایت اگر هنوز این علائم را متوجه نشده و به اصرار خود ادامه دهید، با گازگرفتن یا حمله‌کردن واکنش نشان می‌دهند و بدتر از همه اینکه با وادار کردن آن‌ها به کاری که دوست ندارند انجام دهند، اطمینان و اعتماد آن ها به شما به عنوان رهبر و راهنمای خود کم‌ترشده و از فرد، حیوان یا مکان مورد نظر نیز بیزار می‌شوند. پس حتما سعی کنید زبان بدن حیوان را بفهمید و او را مجبور به انجام کاری نکنید.
۷. پیاده‌روی بدون اینکه فرصتی برای کندوکاو اطراف داشته باشد
سگهای خانگی پیاده‌روی را دوست دارند اما بیشتر از آن می‌خواهند فرصتی برای کندوکاو و جستجوی محیط پیرامون خود داشته باشند. همانقدر که ما انسان‌ها برای دیدن و درک‌کردن و فهمیدن چیزها به چشم‌هایمان نیاز داریم، سگها نیز برای این‌کار به حس بویایی خود وابسته‌اند و در واقع با بینی خود دنیا را می‌بینند. به عبارتی همانقدر که ما از دیدن غروب آفتاب لذت می‌بریم، سگها از بوکشیدن تنه یک درخت لذت می‌برند. در حالی که ما با هدف سلامتی بدن و تنفس هوای تازه به پیاده‌روی می‌رویم، سگها عاشق این هستند که در این فرصت به دست آمده برای خودشان بچرخند و بو بکشند و کشف کنند.
بیایید در حق سگ خود یک لطف بزرگ کنید و یکی از این پیاده‌روی ها را فقط به او اختصاص دید تا بدود و بو بکشد. حتی اگر چند دقیقه کوتاه باشد اجازه دهید با رفتن نزد حیوانات دیگر یا حیاط همسایه کناری از این فرصت استفاده کند و حس بویایی خود را به کار بگیرد. برای اینکه حیوان متوجه شود این یک پیاده‌روی معمولی است یا یک سفر اکتشافی، سعی کنید یک کوله پشتی یا لباس مخصوص برای این مواقع با خود ببرید. در این‌صورت با دیدن این وسایل به خوبی می‌فهمد که برنامه چیست. چنین موقعیت‌هایی زندگی را برای حیوان جذاب‌تر خواهد کرد.
۸. استفاده از بند قلاده تنگ و محکم
سگها همانقدر که زبان بدن شما را می‌فهمند، سطح تنش و حالات روحی شما را نیز حس می‌کنند. وقتی بند قلاده حیوان را خیلی محکم در دست می‌گیرید استرس، عصبی‌بودن و هیجان خود و حیوان را بسیار بالا خواهید برد. حتما می‌گویید این کار به خاطر خود اوست و به خاطر اینکه از دستم فرار نکند مجبورم بند قلاده را محکم‌تر در دست بگیرم اما بهتر است بدانید که یاددادن اینکه سگ با قلاده شل هم بتواند راه برود و از دست شما فرار نکند وظیفه شماست.
شاید باور نکنید اما با همین تکه بند چرمی که در دست می‌گیرید، انرژی بسیار زیادی بین شما دونفر منتقل می‌شود. وقتی بند قلاده را شل و آزاد در دست بگیرید برای حیوان به این معناست که همه چیز روبراه است و جای نگرانی نیست. برعکس اگر بند را محکم و خیلی سفت در دست بگیرید پیغامی که به حیوان مخابره می‌شود حاوی ترس و اضطراب و نگرانی و آمادگی برای فرار یا حمله است. همانطور که دوست ندارید سگ شما را به دنبال خود بکشاند، او نیز نمی‌خواهد در یک موقعیت ناراحت‌کننده قرار گرفته و مادم گوش‌به‌زنگ باشد. در نتیجه اگر بند قلاده او را خیلی سفت و محکم بگیرید احتمال اینکه بی‌دلیل پرخاش کرده و پارس کند زیاد است و برعکس با داشتن بند قلاده شل و آزاد، احساس آرامش کرده و با خونسردی رفتار خواهد کرد.
۹. سگهای خانگی از کسل‌شدن متنفرند
حتما خودتان بهتر می‌دانید که گیرافتادن در یک موقعیت و مکان خاص چقدر کسل‌کننده و آزاردهنده است. به گذشته فکر کنید، یادتان می‌آید که وقتی پدر و مادرتان مهمان داشتند و شما مجبور بودید ساعت‌ها آرام و بی‌صدا روی یک صندلی بنشینید و به صحبت‌های آن‌ها گوش دهید چقد کسل و بی‌حوصله می‌شدید؟ سگ شما نیز موقعی که شما درگیر کار و صحبت هستید همانقدر کسل و بی‌حوصله خواهد شد.
فرض کنید خسته و کوفته از سر کار بازگشتید و می‌خواهید در آرامش برای خود شام آماده کنید و بعد روی مبل لم داده و استراحت کنید. سگ شما که تمام روز منتظر بازگشت شما بوده الان می‌خواهد که با او بازی کنید و برای او وقت بگذارید، پس اگر زمان یا حوصله این کار را نداشته باشید او نیز کسل و بی‌حوصله خواهد شد. بنابراین به احتمال زیاد برای نشان‌دادن بی حوصلگی و ناراحتی خود داخل کمد لباس یا جاکفشی رفته و شروع به جویدن لباس‌ها و کفش‌ها می‌کند.
خوشبختانه این مورد یک راه حل ساده دارد: بازی. می‌توانید با مخفی‌کردن یکی از اسباب بازی‌های مورد علاقه سگ خود، چند ساعتی او را سرگرم پیداکردن آن وسیله کنید یا اینکه او را چند دقیقه‌ای بیرون ببرید تا تمرین پرش و دویدن کند. پیاده‌روی و ورزش برای سگها بسیار مفرح و مفید است به علاوه با روزی ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بازی فکری نیز می‌توانید سلامت روح و جسم سگ خود را تضمین کنید.
۱۰. اذیت‌کردن و دست‌انداختن سگهای خانگی
خیلی کارها هست که شاید به نظر شما بامزه و خنده‌دار باشد اما در واقع باعث رنجش و ناراحتی سگ شما خواهد شد. کشیدن دُم حیوان، حرف‌زدن یا تکان‌دادن دست از پشت در یا پنجره، تقلید صدای سگ وقتی درحال عبور از خیابان است و… هیچ کدام از این کارها و بسیاری کارهای دیگر برای سگها اصلا خنده‌دار و جالب نبوده و حتی ممکن است باعث ایجاد مشکلات رفتاری حادی در حیوان بشود.
شهرام
متاسفانه این نوشته موارد تادرستی داره. من از بچگی کنار سگها بودم و بسیار ی از اونها رو دیدم که ققط برای بغل شدن به طرف انسان میان و در ضمن خودشون هم عروسک ،حوله،لباس و … رو در آغوش میگیرند. درباره دست زدن به سر هم تقریبن تمام حیوانات منجمله سگ. به خاراندن سرشون علاقه دارند دلیلش هم اینه که دست و دهانشون به بالای سرشون نمیرسه و به همین خاطر از خاراندن این نقطه دست نیافتنی لذت میبرن مثل احساسی که بیشتر ما از خاراندن پشتمون بهمون دست میده ، سگهای ماده هم از توازش سرشون احساس آرامش و رضایت خاطر میکنن، فقط نباید موقع توازش دست شخص خیس ، چسبناک ، سرد و یا لرزان و نامطمئن باشه.