ستاره | سرویس خواص شناسی – کرچک گیاهی است از تیره فرفیون، گیاهان این تیره بیشتر علفی و در برخی گونهها به شکل درخت یا درختچه هستند. گیاه کرچک یکی از قدیمیترین گیاهانی است که در مناطق گرم به خاطر دانههایش کشت میشده است، در مصر قدیم و در شرق از این روغن برای مداوای پوست زخمها، ناراحتیهای موی سر و همچنین برای مصارف صنعتی استفاده میشده است، همچنین انواع مختلفی از گیاه کرچک امروزه بهعنوان گیاه زینتی و یا دارویی و یا اقتصادی کشت میشود.
گیاه کرچک در یک نگاه
کرچک (Ricinus) | |
طبع گیاه |
|
طریقه مصرف |
|
خواص درمانی |
|
مضرات |
|
تداخل دارویی |
|
خواص کرچک و روغن کرچک
خواص کرچک و روغن آن بهطور خلاصه عبارتند از:
- روغن کرچک مادهای مفید برای درمان یبوست و جزء لازم و ضروری برای حضور در هر درمان سم زدایی است، توانایی این روغن در تحریک کبد به فرایندهای سم زدایی طبیعی که توسط کبد صورت می پذیرد کمک میکند.
- روغن کرچک برای تحریک دستگاه لنفاوی بدن مفید است. این روغن باعث فعال شدن جریان مایع لنف میشود.
- خواص روغن کرچک برای درمان عفونتهای قارچی پوست و همچنین برای درمان و ضدعفونی نمودن خراشها و بریدگیهای جزئی موثر است.
- از خواص روغن کرچک ضد خارش و ضد درد بودن است و به کاهش عفونتها و التیام سریعتر آنها کمک میکند.
- یکی از خواص مهم روغن کرچک جلوگیری از موخوره شدن موها است.
- روغن کرچک به آسانی جذب پوست شده و باعث کاهش حلقههای تیره زیر چشم و پیشگیری و درمان چین و چروک پوست میشود.
- از خواص روغن کرچک مرطوب کردن و شفافیت طبیعی لب است.
- روغن کرچک از جمع شدن آب در بافتها و نسوج بدن جلوگیری و مانع اضافه وزن میشود.
- خاصیت آنتیباکتریال و خواص ضد درد قوی، از دیگر خواص روغن کرچک است.
- یکی از خواص روغن کرچک استفاده از این روغن برای ماساژ بدن افرادی است که بدنشان مایعات را در خود بیش از اندازه نگه میدارد.
- به منظور تقویت و رشد مژهها روغن کرچک را به ریملهای طبیعی اضافه میکنند.
- زوغن کرچک باعث تغذیه و مرطوب نگه داشتن طبیعی پوست میشود.
- عصاره کرچک خواص حشرهکش و کنهکش دارد.
- روغن کرچک ضد اسپاسم و ضد درد است و برای تسکین دل درد موثر میباشد.
- روغن کرچک خاصیت نرم کنندگی دارد و التیام بخش است، این روغن باعث تنظیم pH پوست میشود و حالت اسیدی آن را کاهش می دهد، به این ترتیب میتوان از آن برای مرطوب نگه داشتن و درمان پوستهای آکنهدار استفاده کرد.
- خواص تسکیندهنده و ضد التهاب روغن کرچک برای درمان آفتابسوختگیها مفید است.
- روغن کرچک باعث افزایش استحکام ناخن ها میشود. داخل یک نعلبکی، مقداری روغن کرچک بریزید و انگشت هایتان را به مدت ۱۰ دقیقه داخل این روغن قرار دهید. هر هفته یکبار این کار را انجام دهید، میتوانید به روغنتان چند قطره لیموترش نیز اضافه کنید.
مضرات کرچک و روغن کرچک (عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف)
علیرغم فراوان بودن خواص روغن کرچک زیادهروی در مصرف آن عوارضی را به همراه دارد که عبارتند از:
- در صورتی که فرد مبتلا به التهاب رودهای میباشد، باید از مصرف روغن کرچک پرهیز نماید.
- تمام اجزای گیاه کرچک سمی هستند به خصوص دانههای آن که بسیار سمی است. محل بازی کودکان نباید نزدیک به گیاه کرچک باشد، این گیاه با وجود زیبا بودنش دارای دانههای بسیار سمی است که در صورت بلعیده شدن کشنده هستند. (ریسین پروتئین بسیار سمی است که در پوست دانههای کرچک وجود دارد.)
- مقدرا یا دز کشنده کرچک برای کودکان ۵ تا ۶ دانه کرچک است و در بزرگسالان حدود ۲۰ دانه است. اگر کسی اشتباها این دانه را مصرف کرد باید فورا به پزشک مراجعه و شست و شوی معده انجام شود هرچند درمان اختصاصی برای این مسمومیت وجود ندارد و بیمار بایستی از نظر بروز عوارضی مثل نارسایی کلیه و کبد تحت نظر قرار گیرد.
- از آنجا که روغن کرچک خاصیت ملین دارد در موارد آپاندیس، خونریزی روده، بیماریهای قلب، دیابت نوع دوم، فشار خون بالا، در حالت تهوع و استفراغ و در دوران بارداری نبایستی مصرف گردد.
برگرفته از: دایره المعارف گیاهان دارویی