دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر در اساسیترین رکن اقتصادی یعنی مکانیزم عرضه و تقاضا نهفته است؛ هر چقدر تقاضا برای استفاده آنی از تتر و صدور توکنهای USDT توسط بنیاد این استیبلکوین افزایش یابد، قیمت آن درصدی ناچیز از ارزش لحظهای دلار افزایش خواهد یافت و برعکس. البته اختلاف قیمت تومانی دلار و تتر در صرافیهای ایرانی، ناچیز نیست؛ برخی مواقع ممکن است حتی به بیش از 5 درصد برسد. اما چرا؟
در بررسی دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر یادآوری این موضوع حیاتی است: از نظر سرمایهگذاری و کسب سود در بلندمدت، همواره تتر و دلار تفاوتی ندارند؛ به عبارت دیگر، ماهیت ارز دیجیتال تتر (USDT) و طراحی آن شرایطی ایجاد میکند که در رویکرد سرمایهگذاری بلندمدت روی ارز دلار، گزینهای مناسب و در اختیار سرمایهگذاران باشد.
در بازار ارز دیجیتال، برای اینکه چگونه در بازار نزولی سود کنیم؟ یا چطور سرمایه رمزارزی خود را از نوسانات شدید، مصون نگه داریم؟ تتر ابزاری است که به کمک میآید؛ درست مشابه همان خاصیتی که دلار دارد. با وجود این، تتر و دلار (به ویژه از لحاظ ارزش تومانی خود) همیشه شکاف قیمتی دارند و کاملاً معادل نیستند. دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر، ریشه در عوامل و پارامترهای مختلفی دارد. تمرکز این راهنما روی شناسایی این عوامل است.
با وجود مکانیزم ساخت USDT، دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر چیست؟
اگرچه تتر یک استیبلکوین متناظر با دلار است و باید ارزش خود را به صورت تناظر ۱:۱ با دلار آمریکا حفظ کند، اما به طور منظم شاهد تفاوتهای قیمتی بین آنها هستیم؛ به خصوص در اقتصادهای پیچیدهای مانند ایران (که ارزش دلار چند نرخی است).
دلایل اختلاف قیمتی که بین دلار و تتر در بازار جهانی وجود دارد، از تفاوت ارزش تومانی تتر در صرافی ایرانی رابکس یا نوبیتکس با دلار متمایز است. به همین خاطر، این مقاله دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر را از دو زاویه: اختلاف قیمت جهانی آنها و تفاوت قیمت آنها در ایران، بررسی میکند.
ریشهیابی دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر در جهان
جزئیات و چگونگی تفاوت ارزش تتر و دلار در بازار جهانی، در سایت کوین مارکت کپ به وضوح مشاهده میشود؛ شفاف است که اگر از برخی موارد خاص و لحظهای فاکتور بگیریم، در اغلب مواقع تفاوت قیمت تتر با دلار کمتر از ۰.۰۲ دلار است. از این رو، اختلاف قیمت تتر با دلار در بازار جهانی قابل چشمپوشی است.
از آنجایی که تفاوت ارزش دلاری تتر و تومان در بازار جهانی چشمپوشی میشود، ماهیت سرمایهگذاری روی تتر در بازارهای جهانی متفاوت از سرمایهگذاری ایرانیان در تتر است. بخش عظیمی از مزیت خرید تتر به جای دلار در ایران نیز ریشه در هیمن مساله دارد. اینکه تتر در ایران میتواند یک گزینه سرمایهگذاری و دردسترستر نسبت به دلار تلقی شود. قبل از اشاره بیشتر به جزئيات این موضوع، اجازه دهید به دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر در بازار جهانی که ناچیز است، بپردازیم.
دلایل اختلاف ارزش USDT نسبت به USD
برخی از عواملی که میتوان پشتوانه اختلاف ناچیز بین تتر و دلار در بازار جهانی در نظر گرفت عبارتند از:
- شلوغی شبکههای بلاکچینی در زمان تراکنشهای USDT
- میزان شفافسازی و حسابرسی در کیفیت ذخایر تتر
- آربیتراژ نقدینگی در میان صرافیهای مختلف جهان
دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر در بازار جهانی، نتیجه تعامل عوامل ساختاری و زیرساختی در بازار قطعه قطعه تتر است. به همین خاطر شکاف قیمتی USDT با USD در برخی موارد بحرانی و پلتفرمهای خاص و به صورت لحظهای ممکن است به بیش از ۱۰ درصد نیز برسد؛ اما به طور کلی و در بلندمدت، بنیاد تتر توانسته پایداری خود با دلار آمریکا را بین ۰.۰۱ تا ۰.۰۲ دلار حفظ کند.
دلیل تفاوت قیمت دلار و تتر به تومان (در بازار ایران)
در ایران، دلار بیش از ۵ نرخ دارد که دو نرخ رایج آن، دلار دولتی (رسمی) و نرخ آزاد است. قیمت رسمی دلار که اغلب دستوری و در بنگاهای دولتی استفاده میشود، همیشه کمتر از قیمت دلار در بازار آزاد هست. همچنین اختلاف زیادی با تتر دارد. بنابراین اگر میخواهید اختلاف قیمت تتر در یک صرافی ایرانی مانند صرافی ارز دیجیتال رابکس را با ارزش دلار مقایسه کنید، باید نرخ بازار آزاد دلار را در فرضیات خود لحاظ کنید.
از سوی دیگر، قیمت بازار آزاد دلار در ایران منعکسکننده پارامترها و شاخصهای اقتصادی پیچیدهای است. به طور کلی، ارزش واقعی دلار در محاسبات کارشناسان در اغلب موارد، همان نرخ بازار آزاد است. قدرمطلق اختلاف قیمت تتر در صرافیهای ایرانی نظیر رابکس با ارزش بازار آزاد دلار، پریمیوم تتر نامیده میشود؛ پریمیوم تتر پیوسته بزرگتر از صفر بوده و تقریبا تا ۶ یا ۷ درصد نرخ دلار افزایش مییابد. به طور کلی، دلایل تفاوت قیمت دلار و تتر در صرافیهای ایرانی (پریمیوم تتر) را میتوان در این سه مورد خلاصه کرد:
۱. افزایش ناگهانی تقاضا برای خرید (فروش) تتر در صرافیهای داخلی نظیر رابکس، نوبیتکس و دیگر پلتفرمها
۲. کمبود نقدینگی در بازار صرافی موردنظر (پلتفرمی که قیمت تتر را با دلار آزاد مقایسه میکنید.)
۳. تصمیمات یا محدودیتهای نظارتی روی خرید و فروش تتر در صرافیهای داخلی ارز دیجیتال

علاوه بر این سه مورد، وضعیت تحریمهای بین المللی ایران، سیاستهای بنیاد توسعهدهنده تتر نسبت به حساب کیف پولهای ایرانیان و ریسک استفاده از صرافیها (نظیر هک نوبیتکس) روی اعتماد سرمایهگذاران به تتر تأثیر خواهد گذاشت؛ به این ترتیب، علاوه بر تأثیر مستقیم روی ارزش دلار در بازار آزاد، روی مقدار پریمیوم تتر نیز مؤثر هستند.
کلام پایانی: مزیت خرید تتر به جای دلار چیست؟
در حالی که هدف از خرید تتر در بازارهای جهانی، سرمایهگذاری (رشد قیمت نسبت به دلار) نیست؛ در ایران، تتر میتواند یکی از گزینههای مطلوب برای سرمایهگذاری تلقی شود. درست مشابه رمزارزهای نوسانی از جمله بیتکوین و اتریوم، خرید تتر ممکن است به منظور افزایش قیمت به تومان انجام شود؛ به عبارت دیگر، با توجه به رشد پایدار ارزش بازار آزاد دلار در مقابل تومان، میتوان همیشه تتر را یک گزینه سرمایهگذاری در نظر گرفت.
البته خرید تتر مزایایی قابلتوجه نسبت به دلار دارد. مواردی نظیر دسترسی سریع به خرید و فروش آن (به سادگی پرداخت اینترنتی از طریق یک صرافی آنلاین مانند رابکس)، کارمزد پایین در تبادل آن، نقدشوندگی سریعتر، نداشتن محدودیت جغرافیایی (در هر جایی از ایران میتوانید به خرید تتر بپردازید) و دهها مورد دیگر. برای شروع سرمایهگذاری خود روی تتر و صدها ارز دیجیتال محبوب دیگر، میتوانید صرافی ارز دیجیتال رابکس به آدرس (rabex.ir) را دنبال کنید.
