فنچ پرنده کوچکی است که نگهداری از آن شرایط خاصی دارد. در جهان دو گونه مشهور این پرنده ظریف و زیبا با نام‌های فنچ زبرا و فنچ سفید وجود دارد.
ستاره | سرویس گیاهان وحیوانات – فنچ‌ها پرندگان جذاب و بازیگوشی هستند که می‌توان آنها را با آگاهی از نحوه نگهداری در منزل یا آپارتمان نگهداری کرد. تنها کافیست اطلاعات کافی درباره نوع تغذیه ، زمان جفت‌گیری و… داشته باشید. نژادهای مختلفی از فنچ‌ها مثل فنچ پاکستانی ، فنچ گلدین ، فنچ نرگسی ، فنچ زبرا ، فنچ سفید و… وجود دارد. فنچ سفید گونه مشهوری از این پرندگان است که به دلیل زیبایی خاصی که دارد در میان افراد علاقه‌مند به نگهداری از پرندگان زینتی بسیار مشهور است. در این مقاله شرایط نگهداری و تکثیر این پرنده زیبا را ذکر خواهیم کرد.
آشنایی با فنچ‌ها
فنچ‌ها پرندگانی جذاب ، خود جوش و کاملا بازیگوش هستند که زادگاه آنان استرالیا و بعضی از کشورهای گرمسیری در شرق آسیا می‌باشد. از آنجاییکه قدرت بدنی این پرنده برای نگهداری در خانه خیلی بالاست می‌شود از آن به عنوان گونه‌های مقاوم و کم هزینه در تمامی گونه‌ها نام برد. پس اگر تا به حال هیچ‌گونه پرنده‌ای نداشته‌اید و می‌خواهید تجربه نگهداری از پرنده را داشته باشید فنچ می‌تواند بهترین گزینش و راحت‌ترین پرنده برای نگهداری در منزل باشد.
فنچ‌ها معمولاً پنج تا ده سال عمر می‌کنند، و برخی معتقدند که تا یازده سال زنده می‌مانند، فنچ‌ها ازران قیمت بوده و برخی از نژادهای کمیاب آن کمی گران‌تر از بقیه به فروش می‌رسند، فنچ‌ها پرندگان حساسی هستند و باید آنها را از دود سیگار و یا بوهای تند آشپزخانه و یا مواد ضد عفونی قوی محافظت کرد. زیرا که این بوهای تند می‌تواند باعث مرگ و میر پرنده شود. فنچ‌ها نسبت به صحبت کردن و یا سوت زدن آدمی عکس‌العمل نشان داده و از این کار خوشحال می‌شوند ، اما متاسفانه قدرت تقلید صدا را ندارند.
دانستنی‌هایی به هنگام خرید فنچ
اولین قدم خرید فنچ سالم می‌باشد. در هنگام خرید فنچ سفید باید توجه داشته باشید که فنچ سرحال باشد به تمام واکنش‌ها پاسخ دهد (یعنی اگر دست خود را به طرف قفس بردید شروع کند به بال زدن و بی قراری کردن). هیچ گونه ترشحاتی از چشمش خارج نشود. پرهای آن براق و یکدست و صاف و منظم بوده و تمام بدن آن پوشیده از پر باشد (حتی اگر کوچک‌ترین نقطه از بدن فنچ سفید مثلا سر یا دم آن پر نداشت از خرید آن فنچ اجتناب کنید). حتما انگشتان فنچ را ببینید و مواظب باشید که تمام انگشتانش سالم باشد (چون فنچ زمانی که جوجه است ممکن است که انگشتانش به جایی مانند پنبه یا علف‌های درون لانه پیچیده شود و آنها را قطع کند).
اصول نگهداری از فنچ سفید
فنچ‌ها در حضور انسان‌ها هرگز دوست ندارند که دست‌آموز باشند و در دست انسان‌ها قرار بگیرند. فنچ سفید هم از این قاعده مستثنی نیست. هرگز نبایستی این پرندگان را با دید کم ارزش بودن یا یک اسباب بازی برای کودکانمان نگریست و جان این موجودات جاندار را به بازی و شوخی گرفت. فراموش نکنید که حس زیبای زندگی کردن در تک به تک موجودات زنده موج می‌زند و ما بایستی با درک نیازها و اصول نگهداری صحیح از پرندگان بهترین و مناسب‌ترین مکان برای زندگی را برایشان مهیا نماییم.
تغذیه فنچ سفید
ارزن و کتان عمده‌ترین واصلی‌ترین دانه‌ای است که برای زنده ماندن فنچ سفید الزامی است. علاوه بر این دانه‌ها یک رژیم غذایی تکمیلی شامل سبزیجات تازه از جمله کاهو و اسفناج و شوید ، میوه تازه از جمله هویج رنده شده و سیب به مقدار کم ، تخم مرغ آب‌پز شده ، پلوی کم روغن ، مولتی ویتامین محلول در آب به مقدار کم و کلسیم در هر هفته دو بار برای تامین ویتامین و مواد لازم برای داشتن طول عمر بیشتر و بهتر و سریع رشد کردن این پرنده لازم و ضروری به نظر می‌رسد. این جیره غذایی به هنگام بچه‌دار شدن فنچ سفید با دقت و توجه کافی و بیشتری باید انجام شود تا جوجه‌ها قوی ،سالم و سرزنده رشد نمایند.
توجه: مولتی ویتامین و کلسیم و سایر ویتامین‌های حل شده در آب نبایستی بیش از ۲۴ ساعت در آبدانی پرندگان باقی بماند و بعد از تمام شدن موعد مقرر بایستی با دقت کافی ظرف آب پرنده را تمیز کرد.
دما و مکان مناسب برای نگهداری از فنچ سفید
دمای مناسب برای زندگی کردن فنچ ها ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد با نور کافی و مناسب می‌باشد. لازم است که پرنده را در مکانی بسیار کم رفت و آمد قرار بدهد تا پرنده احساس راحتی و آرامش نماید.
بهترین جا برای نگهداری فنچ سفید پاسیو (نور گیر) می‌باشد. زیرا ارتفاع اغلب پاسیو‌ها بلند می‌باشد. اما کسانی که می‌خواهند پرنده‌شان را در قفس نگه دارند می‌بایست طول و عرض و ارتفاع قفس بیشتر از ۵۰ سانتی‌متر باشد. مکان زندگی این پرنده‌ها باید کاملا عاری از هر گونه میکروب و باکتری حیوانات از جمله سگ ، گربه ، موش و …باشد و قفس باید دور از دسترس کودکان قرار گیرد. بهتر است با تاریک شدن هوا چراغ‌ها را هم خاموش نمایید.فنچ‌ها مثل دیگر پرندگان خانگی از نقل مکان و تغییردادن مرتب مکان زندگی‌شان بیزار هستند و حتی‌الامکان از تغییر محل زندگی پرنده باید اجتناب ورزید. به هنگام داشتن تخم و جوجه نیز به هیچ وجه نمی‌بایستی این کار صورت گیرد.
نکته: باید مواظب بود که میله‌های قفس از جنس سرب نباشد زیرا فنچ‌ها خودشان را به میله‌های قفس می‌مالند و باعث مرگ آنها می‌شود.
تشخیص جنسیت فنچ‌ها
اگر با دقت به سینه جوجه‌ها نگاه کنید دو مشخصه به شما کمک می‌کند تا بفهمید جوجه‌های شما نر هستند یا ماده:
۱. لکه سیاه روی سینه که در جوجه‌ها به محض شروع تغییر رنگ نوک دیده می‌شود نشانه نر بودن جوجه است.
۲. تمایز رنگ سفید و خاکستری در سینه که کاملا به صورت یک خط دیده می‌شود نشانه نر بودن جوجه است در صورتیکه در ماده رنگ خاکستری به صورت طیفی به سمت سفید تغییر رنگ می‌دهد و خط مشخصی برای این تغییر رنگ نمی‌توان مشخص کرد.
علاوه بر نشانه‌های بالا می‌توان گفت راحت‌ترین راه برای تشخیص جنسیت فنچ از طریق صدای آن‌هاست. فنچ ماده فقط بیق بیق می‌کند اما فنچ نر علاوه بر بیق بیق کردن چه چه هم می‌زند و آواز آن چیزی شبیه آواز قناری است. (این مورد هم برای فنچ سفید و خاکستری درست است)
جفت‌گیری و تکثیر فنچ سفید
فنچ‌ها اگر با تغذیه مناسب رو به رو شوند زمانی که به سن دو ماهگی می‌رسند بالغ می‌شوند و توانایی تشکیل خانواده و جفت‌گیری را خواهند داشت. برخی از فنچ‌ها ممکن است جفتی که شما برایشان انتخاب کرده‌اید را نپسندند. بنابراین اگر یک جفت فنچ را بیش از سه ماه در محیط مناسب برای نگهداری با تغذیه مناسب نگهداری نمودید و علاقه جنسی بینشان مشاهد ننمودید جفت‌ها را عوض کنید. جفت‌گیری فنچ‌ها بسیار سریع در عرض چند ثانیه صورت می‌گیرد.
بعد از لانه سازی فنچ‌ها ، فنچ سفید ماده معمولا بین ۲ تا ۶ تخم می‌گذارد و سپس روی آنها می‌نشيند. سر در آوردن جوجه‌ها از تخم و دوره خوابيدن روی تخم‌ها ممكن است ۱۲ تا ۱۵ روز طول بكشد. همه مراحل خانه سازی تا مستقل شدن جوجه‌های بال و پر گشوده تقريباً ۲ ماه طول می‌کشد. در این مدت چنانچه ذکر شد به جیره غذایی پرنده بیش از گذشته بایستی توجه نمود و غذاهای مکمل و تقویتی ذکر شده را هر روز در اختیار پرنده قرار داد تا جوجه‌هایی قوی و سالم داشته باشید و جوجه‌ها سریع و مناسب رشد داشته باشند.
به این نکته هم اشاره شود که فنچ سفید پرنده‌ای بسیار ضعیف است و دارای شرایط زندگی ویژه‌ای است که نمی‌تواند به صورت کاملا آزادانه در موقعیت جغرافیایی ایران زندگی کند و آزاد کردن این پرنده در طبیعت یا کوچه و خیابان برابر است با مرگ زجرآور این پرنده در همان دقایق اول آزادی . پس نمی‌بایست به فکر آزاد کردن این پرنده زیبا بود ، در مقابل بسیاری از پرندگان قفسی مثل بلدرچین و سهره و… می‌باشند که جای اصلی آنها محبوس بودن در قفس نیست و باید آزادانه به زندگی‌شان ادامه بدهند.
من برای اولین بار است که فنچ می خرم میشه از گندم برا تغذیه استفاده کرد
من ی جفت فنج دارم تازه تخمتش جوجه شده ۱روزه هس برای زنده ماندن باید چکار کنم؟
اهنگ بر روی تخم گذاشتن فنچ ها تاثیری داره؟