ستاره | سرویس روانشناسی – آموزش مسائل جنسی به کودکان یکی از کارهای دشوار برای مادر و پدرهاست. والدین اغلب از اینکه چه چیزی را باید بگویند و چه چیزی را نباید بگویند نگران هستند. برخی از والدین از این موضوع هراس دارند که اگر در باره مسائل جنسی به کودکان خود چیزی بگویند افکار جنسی را در ذهن آنها پرورش داده و آنان را به تجربه جنسی تشویق میکنند. ناآگاهی والدین و ناتوانی آنها در پاسخ به برخی از سوالات کودکان و عدم وجود منابع آموزشی کافی باعث میشود کودکان و نوجوانان در زمینه مسائل جنسی دچار سردرگمی شوند.
آموزش مسائل جنسی را از چه سنی باید شروع کرد؟
- بچهها از سن خيلی کم درباره مسائل جنسی کنجکاو هستند. زمانی که آنها از شما پرسشهای جنسی میپرسند، به احتمال زياد به اين معنی است که تا اندازهای در آن مورد اطلاع دارند بنابراين بايد حواستان باشد که جواب اشتباه به آنها ندهید.
- والدین باید آموزش مسائل جنسی به کودکان را از ۴ سالگی شروع کنند. نواحی جنسی و حساس بدنش را به عنوان نواحی خصوصی آموزش دهند و به کودک گوشزد کنند که فقط خودت حق داری به آنها دست بزنی و من موقع حمام کردن و یا پزشک در موارد خاص میتواند به نواحی خصوصی تو دست بزند.
- نکته بسیار مهم آموزش مهارت نه گفتن به بچهها برای محافظت از خود در برابر خطرات احتمالی است.
- هر چه سن او کمتر است پاسخ ها را عینی تر و با لحن جدی بیان کنید.
- آموزش مسائل جنسی به کودکان باید به تدریج، زمانبندی شده، متعادل و متناسب با ویژگیهای سنی و با لحاظ حرمت و احترام و همچنین پرهیز از افراط و تفریط داده شود.
در آموزش مسایل جنسی به کودکان عادی و بیاضطراب باشید
- موقع آموزش مسائل جنسی به کودکان، خيلي عادی و بدون اضطراب صحبت کنيد.
- بهترين زمان را که احساس میکنيد فرزندتان آموزشپذيری بيشتری دارد، برای اين کار انتخاب کنيد.
- هم پدر و هم مادر میتوانند به پسرهايشان آموزش جنسی بدهند ولی بهتر است مادر وظيفه آموزش به دخترش را بر عهده بگيرد.
- پيش از آنکه با او صحبت کنيد، پيش خود مرور کنيد که در مورد چه چيزهايی میخواهيد صحبت کنيد. بهترين کلمات را که برای فرزندتان قابلفهم باشد، انتخاب کنيد.
اگر در مورد آموزش مسائل جنسی نمیدانید، مشورت کنيد
- بهتر است با پدر و مادرهايی که فرزند همسن شما دارند، مشورت کنيد. ممکن است بهدليل تجربه مشترک راهکارهای مفيدی به شما بدهند.
- اگر ضمن صحبت با فرزندتان به جايی رسيديد که احساس کرديد بلد نيستيد چه توضيح مناسبی به سوالش بدهيد، از او بخواهيد که اين سوال را از يک فرد آگاهتر مانند پزشک خانوادگي يا مشاور مدرسه بپرسد.
- میتوانید برای آموزش مسائل جنسی به کودکان از مشاوران و کتابهای آموزشی کمک بگیرید.
پیدا کردن لحظههای مناسب آموزش مسائل جنسی به کودکان
شما میتوانید هر یک از موقعیتهای زیر را به یک موقعیت مناسب برای آموزش تبدیل کنید:
- معلم فرزندتان یا یکی از بستگان یا همسایههای شما باردار است.
- تلویزیون برنامهای نشان میدهد که در آن ارزشهای خانوادگی یا اختلافات خانوادگی مطرح میشود.
- دیداری از باغ وحش دارید که شامل مشاهده رفتارهای جنسی حیوانات یا توضیح در باره چرخه حیاتی آنهاست.
- هنگام رفتن به مطب پزشک برای معاینه
- وقتی دختر یا پسرتان سعی میکند کسی را که برهنه است را ببیند.
- نگاههای کنجکاو فرزندتان هنگامی که پوشک بچهای را عوض میکنید.
آموزش مسائل جنسی به کودکان تا سن ۵ سالگی
- نام صحیح اعضای بدن از جمله اعضای تناسلی را بدانند.
- درک کنند که نوزادان از رحم مادر متولد میشوند.
- مفهوم فضای خصوصی را هنگام تعویض لباس و رفتن به توالت بدانند.
- بتوانند براحتی با والدین یا فرد بزرگسال قابل اعتماد دیگری در باره جنسیت صحبت کنند.
- نسبت به هویت مذکر یا مونث خود عزت نفس داشته باشند.
آموزش مسائل جنسی به کودکان بین ۶ تا ۹ سالگی
- بتوانند تولید مثل حیوانات و گیاهان را به عنوان بخشی از چرخه حیات درک کنند.
- در پاسخ به سوالاتی چون «نوزادان از کجا میآیند؟»، «چطوری میروند تو دل مامان؟»، «چطوری میآیند بیرون؟».
- از تفاوت بین دو جنس آگاه باشند و بتوانند از واژگان صحیح برای اشاره به اندام تناسلی خود و جنس مخالف استفاده کنند.
- مفاهیم مربوط به خانواده، یعنی پدر و مادر شدن ، طلاق و ازدواج مجدد را بفهمند.
- درکی پایهای از ایدز و عفونتهای دیگری که از طریق جنسی منتقل میشود داشته باشند.
- نسبت به سلامت کلی و نیازهای ایمنی بدن خود مسیولیت روزافزون پیدا کنند و بهداشت شخصی خود را با مسواک زدن، دوش گرفتن، رعایت تغذیه مناسب و غیره حفظ کنند.
- مفاهیم دوستی و عدالت را بفهمند و بتوانند احساسات خود را با والدین یا افراد بزرگسال قابل اعتماد دیگری در میان بگذارند.
آموزش مسائل جنسی به کودکان بین ۹ تا ۱۳ سالگی
- جنسیت را بعنوان بخشی طبیعی از زندگی درک کنند.
- با تغییرات طبیعی دخترها و پسرها در دوران بلوغ (عادت ماهانه و احتلام) آشنا شوند.
- بتوانند با دیگران دوست شوند و دوستیهایشان را حفظ کنند.(معمولا با هم جنسهای خودشان)
- روند تولید مثل، از جمله مفاهیم آمیزش جنسی، پدرو مادر شدن، سقط جنین و جلوگیری از بارداری را درک کنند.
- در باره انتقال ایدز و بیماریهایی که از طریق جنسی منتقل میشوند اطلاعات بیشتری بدست بیاورند.
- همچنان مفهوم خصوصی بودن برخی از اعضای بدن خود را حفظ کنند و بدانند که سوء استفاده جنسی چیست، چگونه میتوان آنرا تشخیص داد، چگونه میتوان خود را از آن محافظت نمود و در موقعیتهای که بالقوه خطرناک هستند، چگونه باید رفتار کرد.
تعویق آموزش مسائل جنسی به کودکان تا رسيدن به پختگی
در مورد تغييرات بدنی پسرتان در زمان بلوغ توضيح بدهيد. نکته مهم اين است که فقط در مورد خطرها و بدیهای رابطه جنسی توضيح ندهيد، چون فرزندتان بايد ياد بگيرد که رابطه جنسی، بخشی از زندگی و يک رابطه خوب و مفيد است هرچند روابط نامشروع میتواند عواقب بسیار ناخوشایندی مانند ابتلا به بيماریهای مقاربتی يا حاملگی ناخواسته داشته باشد. يک پسر يا دختر نوجوان بايد بداند که لازم است اين رابطه را تا زمانی که از نظر احساسی و شناختی به پختگی لازم برای ازدواج نرسيده به تعويق بيندازد.