ستاره | سرویس روانشناسی – ازدواج امری است که باعث تولد دوباره انسان میشود؛ مشروط بر آنکه تواناییها و مهارتهای لازم برای این امر در اختیار شما باشد و با تفکر سازندهای که یک زندگی مشترک را به پیش میبرد تصمیم به این مهم بگیرید. در زندگی مشترک هر دو نفر نیاز به این تواناییها دارند و چنانچه اینطور نباشد، ادامه زندگی با تنش و رنجش، تلخکامی و ناامیدی همراه خواهد بود. در این مطلب سعی شده است به اجمال به مهارت های ازدواج و یک زندگی مشترک موفق پرداخته شود.
مهارت های ازدواج کدامند؟
مهارت در خودآگاهی
خودآگاهی امری است که انسان به وسیله آن نیازها، ضعفها و تواناییهای خود را میشناسد و درک میکند و در برخورد با آن نیازها به گونهای صحیح و آگاه برخورد میکند تا منجر به هیچگونه ناراحتی نشود. آگاهی نسبت به خود باعث میشود شما در انتخاب دچار اشتباه نشوید و در زندگی مشترک بهتر و عمیقتر با مسائل روبرو شوید. افرادی که در آنها ویژگی خودآگاهی وجود دارد شخصیت محکم و پایداری دارند و در برخورد با مشکلات منطقی برخورد میکنند و درگیر احساسات نمیشوند؛ امری که باعث آرامش آنها و شریک زندگیشان میشود. فرد خودآگاه ضعفها و تواناییهای خود را میشناسد، اهداف و برنامه زندگی مشخصی دارد، علائق و آرزوهای خود را دنبال میکند و در نهایت فرد قابل اتکایی برای زندگی مشترک است. در این میان باید گفت شناخت تفاوتهای میان زن و مرد، یكی از مهمترین بخشهای مربوط به مهارت خودآگاهی است.
شناخت تفاوتهای میان زنان و مردان
انسانها با هر جنسیت و سنی تفاوتهای بسیاری با یکدیگر دارند. اما دنیای زن و مرد تفاوتهای اساسی دارند که این تفاوتها به علل گوناگونی است، از جمله عوامل فیزیولوژیکی و زیستی و شرایط متفاوت اجتماعی که در آن زندگی میکنند. از نقطه نظر ازدواج این تفاوتها مشهودتر و نمایانتر هستند که به چند مورد آن اشاره خواهیم کرد:
۱ – زنان و مردان دیدگاه متفاوتی به مسائل جنسی و ازدواج دارند
زنان و مردان به دلیل مسائل فیزیولوژیکی و زیستی دیدگاه متفاوتی نسبت به غریزه و مسائل جنسی دارند. در حالیکه برقراری رابطه جنسی در مردها بیشتر ارضای یک غریزه به شمار میآید، در زنان بعد عاطفی و احساسی دارد. وجود این تفاوت و عدم آگاهی نسبت به آن، موجب سوء تفاهم و برهم خوردن رابطه زناشویی میشود. از طرفی دیگر مردها بیش از زنها تحت تأثیر جذابیتهای جسمی و آراستگی زن قرار می گیرند كه این نیز یكی دیگر از تفاوت های مهم آنهاست.
۲ – مردها استقلال طلبند
بررسی در جوامع گوناگون نشان میدهد که مرد به عنوان قدرت اول حانواده قلمداد میشود و به این مورد باید فرای تبعیضهای جنسیتی نگریست. در خانوادههایی که زن در آن بدون مشورت و نظر خواهی از مرد در مورد مسائل مهم و بزرگ تصمیمگیری میکند مرد نسبت به احساس موقعیتی خود آسیب دیده میشود. البته این كه مرد قدرت اول خانواده باشد بدان معنا نیست كه مرد در یك نقش دیكتاتوری ظاهر شود بلكه منظور از این مسئله، مدیریتی است كه باید بر عهده مرد قرار بگیرد. مردها خواهان استقلال در زندگی مشترک هستند. چون میخواهند بتوانند به عنوان مرد زندگی، مسائل مالی و موارد مشابه را مدیریت کنند. عدم آگاهی همسر به این نکته میتواند منشاء بسیاری از مشکلات در زندگی مشترک باشد. زیرا مرد احساس میکند به استقلالش صدمه خورده است.
۳ – حمایت از زنان )حمایتهای روحی و عاطفی)
آن چیزی که برای زنان از اهمیت ویژهای برخوردار است، توجه همسرشان به سلامت و عقیده آنها است. چنانچه زنی مورد بیتوجهی و بیمسئولیتی همسرش قرار گیرد به شدت آزرده میشود و واکنشهای عاطفی شدیدی نشان میدهد. درکل زنان عاطفیتر از مردان هستند و انتظار دارند مردشان نیز اینگونه باشد. زنان انتظار دارند همانگونه که اولین روز آشنایی، تاریخ ازدواج و تاریخ تولد همسرشان را به یاد دارند و به این مناسبتها برای او هدیه میخرند، مرد هم به این مسائل توجه داشته باشد. عدم توجه مردان به این موضوع تداعی کننده حس بیعلاقگی آنها نسبت به زندگی مشترکشان است. امری که باعث سوء تفاهم و دلسردی در زندگی مشترک میشود.
۵- تفاوت مردها و زنها نسبت به ارتباطات اجتماعی
در حالی که زنان با برقراری ارتباط با همنوعان خود بسیاری از نگرانیها، استرسها و ناراحتیهای خود را تعدیل میکنند، مردها به اینگونه رابطهها وارد نمیشوند. معمولا این تفاوت دیدگاه بین آنها باعث میشود زنان تصور کنند که مردان نسبت به مسائل بیدقت و بیتوجه است و مردان تصور کنند که زنان نسبت به مسائل پیش پا افتاده، ریز بین و حساس هستند. به همین دلیل چنانچه درك و آگاهی زن و مرد، نسبت به این خصوصیت ضعیف باشد، مطمئناً آنان را دچار سوء تفاهمات جدی در زندگی مشترك خواهد نمود.
مهارت در همدلی با افراد
گاهی اوقات افراد تصور میکنند تفاهم فقط به همفکری و همعقیده بودن با طرف مقابل است؛ در حالی که این طرز فکر از پایه اشتباه است. زیرا هیچ دو انسانی کاملا به هم شبیه و همعقیده نیستند. اختلاف در دیدگاهها، سلیقهها و آرزوها، امری کاملا طبیعی است. آنچه میتواند این تفاوتها را قابل درک و فهم سازد همدلی است.
اصول مهارت همدلی
۱ – به صحبت های دیگران خوب گوش كنید
هنگامی که فردی با شما صحبت میکند، خوب گوش کنید و کار دیگری انجام ندهید. گوش کردن فعال، پایه و اساس هر نوع ارتباط موفق و سالمی است. نگاه کردن به صورت طرف مقابل، هنگامی که دارد با شما حرف میزند، نشانه حفظ حرمت و حساسیت شما نسبت به حرفهای اوست. با بیان کلماتی مانند عجب! جدی؟! خوب! و… نشان دهید که کاملا به صحبتهایش توجه دارید.
۲ – به احساسات و هیجانهای طرف مقابل تان توجه داشته باشید
هنگام همدلی، با عاطفه و احساس واقعی به طرف مقابلتان نشان دهید که با او همدل هستید. بیشتر اوقات، فردی كه از شرایط و مسایل خود سخن میگوید و به شرح مشكلات یا درد دل هایش میپردازد، قبل از آن كه به دنبال راه چاره یا پند و اندرز و یا راهنمایی باشد، نیاز دارد تا مخاطب او متوجه احساس و حالت و هیجان او شود و موقعیتهای احساسی او را درك كند. شما باید با توجهی كه نسبت به احساس و هیجان او میكنید، این خواسته را برای وی به اثبات برسانید.
۳ – در همدلی با طرف مقابل، از جملههای قاطع استفاده نكنید
معمولاً شدت ناراحتی و هیجان در فرد نیازمند به همدلی، به حدی است كه موجبات آزردگی و آسیب پذیری را در او مستعد میسازد. بنابراین باید مراقب بود تا با چنین فردی با كلمهها و جملههای قاطع و بُرنده، صحبت نكنیم. چه بسا كه در تشخیص احساس و معانی سخنان وی اشتباه كرده باشیم. آن وقت به دلیل قطعیت نظر و صحبتی كه داشتهایم، نه تنها همراه و همدل او نبودهایم، بلكه به نوعی وی را آزرده خاطر و منزجر نیز كردهایم.
مهارت حل اختلاف
بروز اختلاف و تفاوت بین افراد امری کاملا عادی و طبیعی است. توانایی حل اختلاف یکی از مهارتهایی است که برای ازدواج و برقراری ارتباط صحیح با دیگران ضروری است.
اصول مهارت حل اختلاف
- صحبت كنید، اما بدون پرخاش و توهین و تندی: زمانی که عصبانی هستید صحبت نکنید، زیرا حاصلی جز تحریب بیشتر نخواهد داشت.
- منفی سخن نگویید: اگر برای برقراری ارتباط مجدد قدم بر میدارید، از حرفهای تند و تحریک کننده بر حذر باشید.
- در اولین قدم اختلاف، آن را حل كنید: اختلاف و سوء تفاهم با گذر زمان تبدیل به کینه و رنجش میشود. پس در اولین فرصت درصدد حل آن برآیید. از طرف مقابل خود، یا طرفین اختلاف، درخواست كنید تا خیلی سریع وقت مناسبی را با هماهنگی یكدیگر، برای حل اختلاف، اختصاص دهند.
- طرف مقابلتان را شرمسار نکنید
- نظر و عقیده خود را بیان كنید: در مورد علت ناراحتی خود صحبت کنید، بدون آنکه قضاوت یا سرزنش کنید.
- در اختلافات پیش آمده، دیگری یا دیگران نیز حق دارند: به طرف مقابلتان اجازه دهید تا او هم از مشکلاتش صحبت کند. تخلیه روانی، فرد را برای طرح یا پذیرش مسائل متفاوت و سپس حل مشكلات، آماده تر می نماید.
- عذرخواهی کنید: عذرخواهی کردن کار مشکلی نیست. اگر متوجه اشتباه خود شدهاید بهتر است با یک عذرخواهی مسئله را ختم به خیر کنید.
- هربار، فقط یك موضوع را مطرح كنید.
لازم به یادآوری است كه مهارت حل اختلاف، در روابط خانوادگی، خاصه ارتباط میان زن ها و شوهرها، اهمیت بسیاری دارد. ضمناً باید در نظر داشت كه در این روابط، حفظ احترام ادب و حرمت و همكاری و تعادل، برای همگان امری لازم و واجب است.
نویسنده: فاطمه مشهدی رستم