ستاره | سرویس سلامت – سرفه یک واکنش طبیعی است که بدن ما برای بیرون راندن خلط یا مواد محرک از ریهها از خود نشان میدهد. اما وقتی سرفه به شکل تکرار شونده و مزمن در بیاید بسیار آزاردهنده خواهد بود.
سرفه ممکن است به علت سرماخوردگی، حساسیت، عفونت سینوسی، سیگار کشیدن یا آلودگی هوا و یا بازگشت اسید معده به مری ایجاد شود. اولین راه درمان سرفه مراجعه به پزشک و یافتن علت اصلی و در نتیجه درمان متناسب با علت آن است. اما در خیلی از موارد میتوان سرفه را با کمک راهکارهای خانگی تسکین داد.
روشهای درمان خانگی سرفه
۱- درمان سرفه با دمنوش آویشن
آویشن یکی از موثرترین گیاهان در درمان بیماریهای تنفسی و عفونی بوده و استفاده از دمنوش آویشن شاید بهترین درمان خانگی سرفه، مخصوصا سرفههای ناشی از برونشیت باشد.
برگ آویشن شامل ترکیباتی به نام فلانوئید است که التهاب ناشی از سرفه را کاهش میدهد و باعث آرامش عضلههای گلو میشود. دو قاشق برگ خشک یا تازه آویشن را با یک لیوان آب جوش دم کرده و پس از ده دقیقه میل کنید. میتوانید به آن مقداری عسل و لیمو نیز بیفزایید.
۲- درمان خانگی سرفه با عسل
عسل هم به تنهایی و هم به صورت شربت با چای و لیمو به درمان سرفه کمک میکند. یک قاشق غذاخوری عسل را آب گرم حل کرده و مقداری آب لیموترش به آن اضافه کنید. این روش یک از موثرترین درمانهای خانگی برای توقف سریع سرفه است. عسل طبیعی و لیمو هریک خواص فوقالعادهای دارند و ترکیب آنان با هم در درمان سرماخوردگی، گلودرد و سرفه بسیار موثر است.
همچنین میتوانید مقداری عسل را در شیر گرم حل کرده و میل کنید. بلافاصله بعد از مصرف شیر و عسل گرم احساس تسکین در سرفههای خود را حس خواهید کرد.
۳- درمان سرفه با ماست پروبیوتیک
پروبیوتیکها مستقیما بر روی سرفه اثر نمیگذارند، اما با تنظیم باکتریایی رودهها و ایجاد تعادل در سیستم گوارشی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و در عین اینکه احتمال ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش میدهند، موجب کاهش حساسیت نسبت به گردههای گلها نیز شده و در نتیجه این موارد میتواند به درمان سرفه نیز کمک کند. شیر و ماست غنی شده با لاکتوباسیلوس که در بازار موجودند و برخی از میوهها منبع پروبیوتیک هستند.
۴- درمان خانگی سرفه با زردچوبه
زردچوبه ضد باکتری و ویروس است و با تسکین التهاب و درمان عفونت گلو و دستگاه تنفسی به درمان سرفه کمک میکند. از زردچوبه به اشکال زیر میتوان استفاده کرد:
- شیر زردچوبه: مخلوط یک لیوان شیر گرم و دو قاشق چایخوری زردچوبه یکی از بهترین روشهای درمان خانگی سرفه است. این نوشیدنی را دوبار در روز میل کنید.
- چای زردچوبه: یک قاشق غذاخوری زردچوبه را در ۴ لیون آب جوش ریخته و خوب هم بزنید. بگذارید چند دقیقه دم بکشد و بعد مقداری آب لیمو و عسل به آن اضافه نمایید. این دمنوش را به طور منظم استفاده کنید تا سرفهاتان درمان شود.
۵- درمان سرفه با ساقه آناناس (بروملین)
آنزیم موجود در ریشه و میوه آناناس به درمان سرفه کمک کرده و موجب روان شدن مخاط گلو میشود. بروملین همچنین التهاب و تورم را کاهش داده و با رفع مشکلات سینوسی ناشی از حساسیت، سرفههای ناشی از آن را بهبود میبخشد. برای بهره بردن از خواص درمانی آناناس روزی سه مرتبه یک تکه آناناس میل کرده یا ۱۰۰ گرم آب آناناس بنوشید.
توجه کنید که اگر داروهای رقیقکنندهی خون مصرف میکنید، از مکملهای بروملین استفاده نکنید. همچنین دقت کنید که مصرف بروملین جذب آنتی بیوتیک را افزایش میدهد. پس در صورت استفاده از آموکسی سیلین، در مورد مصرف مکمل بروملین با پزشک مشورت نمایید.
۶- درمان سرفه با نعناع
نعناع یک گیاه درمانگر است. این گیاه مخاط گلو را نرم کرده و باعث تسکین و رفع گرفتگی آن میشود. نعناع را میتوانید به چند طریق مصرف کنید. یا آن را به صورت دمنوش نعناع بنوشید، یا با آبی که در آن سه چهار قطره روغن نعناع ریختهاید بخور دهید.
۷- درمان گیاهی سرفه با گل ختمی
ریشه گل ختمی از قدیم یکی از درمانهای گیاهی و خانگی سرفه بوده است. در واقع گل ختمی با ایجاد لعابی بر روی مخاط گلو آن را نرم کرده و التهابات را تسکین میدهد. دمنوش گل ختمی همچنین با خاصیت ضدعفونیکنندهگی و ضد احتقان، باعث رفع مشکلات دستگاه گوارش و دستگاه تنفسی میشود. بهتر است کودکان ریشه این گیاه را مصرف نکنند. گل ختمی خشک شده را در یک فنجان آب داغ خیسانده و سه بار در روز میل کنید. این دمنوش خلطها و موکوسهای ریه را به آسانی خارج میکند.
۸- خواص زنجبیل در درمان سرفه
زنجبيل یک گیاه دارویی بسیار مفید برای درمان سرفههای خشک و سرماخوردگی است. زنجبیل خلط آور بوده و خارش پشت گلو را تسکین میبخشد. از زنجبیل به اشکال مختلف میتوانید به عنوان درمان خانگی سرفه استفاده کنید.
- شربت زنجبیل و نعناع: سه قاشق غذا خوری زنجبیل خرد شده، با یک قاشق غذاخوری نعناع را در چهار لیوان آب بجوشانید. سپس صبر کنید قدری خنک شود و به آن سه تا چهار قاشق عسل اضافه کرده و هم بزنید تا عسل حل شود. این شربت را در یخچال نگهداری کرده و هر چندساعت یک بار مقداری از آن بنوشید.
- معجون زنجبیل، عسل و لیمو: یک تکه زنجبیل را در آب بجوشانید تا جایی که عصاره آن در بیاید. سپس به آن آب لیمو ترش تازه و مقداری عسل اضافه کنید. این معجون علاوه بر تسکین گلو و سرفه، انرژی بخش نیز است.
- زنجبیل و دارچین: مقداری زنجبیل را له کنید و یا ریز خورد کنید و کمی پودر دارچین به آن اضافه کرده و سپس در یک فنجان آب داغ بریزید. در طول شبانه روز کم کم آن را میل کنید.
۹- درمان سرفه با سوپ خوشمزه
سوپ مرغ، سوپ مغز قلم و دیگر سوپهایی که با گوشت و مرغ درست میشوند، به نوعی بهترین درمان خانگی سرفه محسوب میشوند، به خصوص برای سرفههای ناشی از عفونتهای ویروسی. علاوه بر اینکه غلظت و گرمای سوپ سرفه را تسکین میدهد، بسیاری از سبزیجات و به خصوص ادویههای موجود در آن برای درمان سرماخوردگی و سرفه مفیدند.
۱۰- درمان سرفه با پیاز
بخار پیاز برای کاهش سرفه به شدت تاثیرگذار است. از پیاز برای تهیه کردن شربت سرفه میتوان استفاده کرد به این صورت که آب لیمو ترش تازه را با عسل و پیاز رنده شده درون یک قوری آب جوش ریخته و در قوری را بگذارید و حرارت را کم کنید تا به آرامی بجوشد. بعد آن را صاف کنید و به فاصله هر یک ساعت یک قاشق غذاخوری از آن میل کنید.
۱۱- درمان خانگی سرفه با سیر
روش استفاده از سیر برای درمان سرفه به این صورت است که دو حبه سیر را در باید در آب بجوشانید و یک قاشق پونه به آن اضافه کنید. بعد از آنکه دمای مایع به دمای اتاق نزدیک شد مقداری عسل به آن اضافه کرده و بنوشید. در مجموع، استفاده از سیر در غذاها باعث کاهش مشکلات تنفسی و گلو میشود.
۱۲- درمان گیاهی سرفه با میخک
کافی است میخک را با عسل مخلوط کرده و به مدت شب تا صبح در یخچال بگذارید. صبح میخکها را جدا کنید و از عسل اندازه یک قاشق غذاخوری بخورید.
۱۳- بخور یا حمام بخار
دوش آب داغ و استفاده از دستگاه بخور با مرطوب کردن هوا هم سرفه ناشی از سرماخوردگی و هم سرفههای حساسیتی را تسکین میدهد. البته از رطوبت بیش از اندازه اجتناب کنید و دقت کنید دستگاه بخور شما آلوده نباشد که در آن صورت خود منبعی برای تولید باکتری خواهد بود.
برای بخور دادن میتوانید آب را بجوشانید و در یک ظرف که عایق حرارت باشد بریزید. بهتر است چند قطره اسانس یا روغنهای تسکین دهنده مثل روغن نعناع در آن بریزید. یک حوله بزرگ روی سر خود انداخته و صورت خود را روی ظرف آب داغ بگیرید و چندین دقیقه در آن حالت نفس عمیق بکشید.
۱۴- درمان خانگی سرفه با فلفل
فلفل قرمز به علت داشتن طبع گرم درمان مفیدی برای سرفه و سرماخوردگی است. با یک قاشق چایخوری فلفل قرمز، یک قاشق غذاخوری عسل، دو قاشق غذاخوری آب، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب و یک چهارم قاشق چایخوری زنجبیل پودر شده، یک نوشیدنی آماده کرده و آن را روزی دو بار میل کنید.
فلفل سیاه نیز برای درمان سرفههای ناشی از تراکم مخاط و گرفتگی سینه مفید است. یک قاشق غذاخوری عسل و یک قاشق چایخوری فلفل سیاه را در ۲۵۰ میلی لیتر آب گرم ریخته و ده دقیقه صبر کنید و برای اینکه مخاطتان نرم شود، دوبار در روز از آن بنوشید.
۱۵- استفاده از بادام در درمان سرفه
۵ عدد بادام را به مدت زمان ۸ ساعت خیسانده و خمیری نرم از آن تهیه کنید. پس از آن یک قاشق چایخوری کره اضافه کرده و سه بار در روز میل کنید.
۱۶- درمان خانگی سرفه با آب هویج
هویج سرشار از ویتامین C و آنتی اکسیدان است. اضافه کردن هویج به سوپ برای درمان سرفه بسیار مفید بوده و آب هویج نیز یک نوشیدنی خنک، تسکین دهنده، و شیرین است که التهاب ناشی از سرفه خشک را برطرف میکند.
از ۴ عدد هویج تازه آب هویج تهیه و با مقداری آب رقیق کنید. به منظور بهبود سریع سرفه، چهار بار در روز از آن بنوشید. همچنین میتوانید یک قاشق چای خوری عسل نیز در آب هویج حل کنید.
۱۷- درمان سرفه با گلابی آب پز با دارچین
چند گلابی را بشویید و از درازا به دو قسمت برش بدهید سپس پودر دارچین روی آنها بپاشید. پس از آن، یک ظرف متوسط را تا نیمه با آب پر کنید و گلابیها را درون آن بگذارید و روی حرارت ملایم قرار دهید تا زمانی که پخته و نرم شوند به طوریکه پوست آنها به راحتی جدا شود و سپس میل کنید.
۱۸- بهبود سرفه با نوشیدن مایعات
با نوشیدن مایعات فراوان و به خصوص دمنوشهای موثر گیاهی با حفظ مخاط سینوسی و رطوبت غشای مخاطی به تسکین سرفه و رفع خشکی گلو کمک میکنید.
۱۹- غرغره آبنمک
غرغره کردن مقداری آبنمک به تسکین خراشیدگی گلو و سرفههای ناشی از آن کمک میکند. نصف قاشق چایخوری نمک را در یک استکان آب جوش حل کنید و سپس محلول را غرغره نمایید.
۲۰- ماساژ قفسه سینه و گلو با روغن های گیاهی
بهتر است به جای استفاده از کرمها و پمادهای شیمیایی برای ماساژ قفسه سینه خود، از روغن های گیاهی مانند روغن مریم گلی، روغن اکالیپتوس، روغن نعناع و روغن زیتون استفاده کنید. به این صورت که آن را روی قفسه سینه و گلوی خود مالیده و به آرامی ماساژ دهید.
۲۱- تکنیک آرام سرفه کردن
وقتی احساس کردید نزدیک است که سرفه کنید، خود را کنترل کرده و چند سرفه کوچک بکنید تا خلط ریه به بالای مجرای تنفسی حرکت کرده و بعد با یک سرفه شدید سعی کنید خلط را خارج کنید. در مورد سرفههای حساسیتی و خشک نیز اگر بتوانید سرفه خود را کنترل کنید میتوانید از تشدید شدن سرفهها جلوگیری کنید.
دقت کنید!
- گاهی عطرها و مواد خوشبوکننده، گرده گیاهان یا موی حیوانات خانگی موجب حساسیت و ایجاد سرفه میشوند، پس نسبت به آنها محتاط باشید و عواملی که ممکن است نسبت به آن حساسیت داشته باشید را بشناسید.
- اگر سرفه، نفس کشیدن را برایتان دشوار کرد یا همراه با لکههای خون بود، بدون معطلی به پزشک مراجعه کنید.
- سیگار یکی از عوامل اصلی ایجاد سفره است. اکر سیگار میکشید با کمک روشهای ترک سیگار به سلامتی خود کمک کنید.
- اگر سیگاری هستید و دچار سرفههای مزمن شدهاید حتما به پزشک مراجعه کنید.
- اگر سرفه شما با تب بالای ۳۸ درجه، لرز، از دست دادن آب بدن (ناشی از تعریق، اسهال یا استفراغ) و ضعف عمومی همراه بود، به پزشک مراجعه کنید.
سرفههای معمولی در بیشتر موارد ضرر خاصی ندارند، اما باید توجه کرد که سرفههای مزمن و مداوم ممکن است علایم بیماریهای خطرناک و جدی باشند. ولی معمولا بیشتر سرفهها با راههای طبیعی و بدون نیاز به دارو بهبود مییابند. سرفه نیز دارای انواع مختلفی است. یک نوع از آن دورهای و کوتاه مدت بوده و دو تا سه هفته برای بهبودی زمان نیاز دارد. این نوع از سرفه به سرعت شروع میشود و به تدریج کاهش پیدا میکند و معمولا علت آن آنفولانزا، سرماخوردگی و یا عفونت سینوسی است. نوع دیگر آن سرفههای طولانی است که به مدت بیشتر از سه هفته تداوم دارد و علت آن آلرژی و یا بیماریهای دیگر مجاری تنفسی است. در هر حالت روشهای درمان خانگی سرفه برای شما مفید خواهد بود و البته در صورت لزوم حتما به پزشک مراجعه کنید.