نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 11 آذر 1400
ستاره | سرویس روانشناسی – تندخواني مهارتی است كه باعث می‌شود افراد بتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممكن مطالب بيشتري را مطالعه کنند. تندخواني يكي از مهم‌ترین مهارت‌ها در مطالعه است.تندخواني به شخص كمك مي كند كه در مفید ترین زمان ممکن بتواند مطالعه خود را انجام دهد. برای مثال یک فصل از یک کتاب با تندخوانی در ۱۵ دقیقه تمام می‌شود، در صورتی که در حالت معمول یک ساعت زمان برای اتمام آن زمان لازم است. تندخواني یک مهارت است و قابل یادگیری است بنابراین عواملي مثل هوش و یا وراثت مانع فراگيري اين تكنيك نمی‌شوند.در یادگیری مهارت تندخواني، اراده و پشتکار لازم برای یادگیری و داشتن تمرین بسیار حائز اهمیت است.شما هرگز نباید انتظار داشته باشید که این مهارت را طی زمان کوتاه فرا بگیرید.با تندخواني مقدار مطالعه شما افزايش پیدا می‌کند و زمان بيشتري را برای خود ذخيره مي كنيد. همچنین سطح آگاهی و معلومات شما و در نتیجه اعتماد به نفس شما نيز افزایش مي‌یابد.
چه عواملی مانع تندخوانی میشوند؟
موانعی وجود دارد که باعث جلوگیری از یاد گرفتن مهارت تندخوانی می‌شود و با برطرف کردن این موانع حتی اگر مهارت تندخوانی را نیاموزید میزان کیفیت مطالعه شما بسیار بالاتر خواهد رفت. در ادامه به معرفی این موانع می‌پردازیم.
عدم اعتماد به نفس در درک مطلب
عده زیادی از کسانی که كندخوان هستند این تصور را دارند که كندخوانی باعث می‌شود تا درك بهتری از متن داشته باشند در صورتی که این باور کاملا غلط است. بهترین راه برای ترک این عادت مطالعه کردن به صورت عبارت به عبارت و دوری جستن از عادت خواندن کلمه به کلمه است.
با صدای بلند کتاب خواندن
بسیاری بر این تصور هستند که اگر از روی کتاب با صدای بلند بخوانند، می توانند مطالب را بهتر و بیشتر درک کنند در صورتی که این‌کار نه تنها درک مطلب را به تاخیر می‌اندازد بلکه برای اطرافیان نیز ایجاد مزاحمت می‌کند.
عادت زير لب خواندن
زير لب خواندن همان زمزمه كلمات هنگام مطالعه است به طوري كه صداي خواندن را در گوش خود بشنويد. حركت لب هنگام مطالعه نيز نوعی از زير لب خواندن است. اين عادت اشتباه نيز مانع تندخواندن می‌شود چون در اين حالت حداكثر سرعت مطالعه هماهنگ با سرعت حرف زدن یعنی به اندازه ۲۰۰ كلمه در دقيقه و حتي كم‌تر می‌شود که سرعت بسیار کمی است. بنابراین برای مطالعه با سرعت زياد و درك بالا از متن بايد بي صدا مطالعه کنید تا بين نگاه و مغز رابطه مستقيمی برقرار شود. تندخوانی نيازي به شنيدن كلمات براي درك مطلب ندارد.
تلفظ و تكرار كلمات در ذهن
در اين حالت درست است که لب‌ها حركت نمی‌کنند و ارتعاشی در گلو احساس نمی‌شود اما كلمات هنگام خواندن در ذهن تكرار میشوند. براي ترك عادت خواندن کلمات در ذهن می‌توانید با تجسم مطالبی که درون متن مطالعه می‌کنید کم کم عادت خود را ترک کنید.
علامت گذاری و به کار بردن راهنما
استفاده از انگشت، مداد و یا وسایل دیگر برای خط کشیدن، علامت گذاری و یا دنبال کردن مطلب مانع تندخوانی است. فقط در صورتی که سرعت حرکت انگشت و یا وسیله دیگر زیاد باشد و هم زمان با سرعت مطالعه باشد مشکلی برای تندخوانی ایجاد نمی‌کند.
برگشت خوانی در مطالعه
اگر در صورت خستگی و حواس‌پرتی بعد از خواندن چند خط باز به خطوط قبلی برگردید در واقع مبتلا به عادت برگشت خوانی هستید که یکی از وقت‌گیرترین عادات مطالعه می‌باشد. برای رفع این عادت می‌توانید یک کارت و یا برگه را بر روی قسمت‌هایی که مطالعه کردید بگذارید تا به آن‌ها برنگردید.
ميدان ديد محدود
اگر با دید محدود در صفحه مطالعه کنید باعث کند شدن سرعت شما در مطالعه می‌شود چراکه چشم‌های شما به دیدن کلمات محدودی از صفحه عادت می‌کند. برای رفع این عادت کافی است در هنگام مطالعه بعد مطالعه هر کلمه آگاهانه به سراغ کلمات بعد بروید و به جای تکان دادن سر، چشم‌های خود را برای مطالعه حرکت دهید.
چگونه سرعت مطالعه را حساب کنیم؟
براي محاسبه سرعت مطالعه يك متن كوتاه از يك كتاب (به طور مثال يك متن ۳۸ خطی) را انتخاب کنید، سپس تعداد میانگین كلمه‌های هرخط را به دست آوريد ( مثلاً ۱۰ كلمه ) و آن‌ها را در تعداد خط‌ها ضرب كنيد.
۱۰×۳۸= ۳۸۰
بعد از محاسبه عدد، متن را مانند هميشه فقط يك بار بخوانيد ولی قبل از شروع به خواندن كرونومتر خود را برای اندازه‌گیری زمان روشن كنيد.
حال با توجه به اندازه‌های ذکر شده در زیر سرعت مطالعه خود را به دست آورید.
- خواننده ضعيف: سرعت ۲۰۰ تا ۲۵۰ كلمه در دقيقه
- خواننده متوسط: سرعت ۲۵۰ تا ۴۰۰ كلمه در دقيقه
- خواننده ماهر : سرعت ۴۰۰ تا ۶۰۰ كلمه در دقيقه
چند روش مفید برای تندخوانی
سطحي خواندن
سطحی خواندن یکی از بهترین و کارامد‌ترین روش‌ها برای افزایش سرعت و میزان مطالعه شما است. کافی است در خواندن یک مطلب، تنها ایده و زمینه اصلی متن را در نظر بگیرید و بخش زیادی از متن را به صورت سطحی بخوانید و از آن عبور کنید. در مطالعه هر متن، درک مطلب اصلی آن اهمیت دارد و این روش سرعت مطالعه شما را بسیار بالا می‌برد.
داشتن تمرکز بالا
یکی از عوامل مهم و موثر در تندخواني تمركز است. پس از آن‌که ذهن شما به جاي درک مطلبی که در حال مطالعه آن هستید به مسایل دیگری پرت مي‌شود، بازگشت به مطلب و درک آن برای ذهن زمان می‌برد و این اتفاق باعث به هدر رفتن میزان زیادی از زمان مطالعه شما می‌شود. بنابراین داشتن تمرکز در هنگام مطالعه یکی از کلیدی‌ترین نکات برای تندخوانی محسوب می‌شود.
نکته‌برداری و نت‌برداری
معمولا در تندخواني از روش‌های نت برداري و نکته برداري استفاده نمي‌شود به این خاطر كه بسيار وقت‌گير است. ولي در کل كارآمد و مفيد است چون در فقط كلماتی يادداشت میشوند دارای معنا و مفهوم ایده کلی متن باشند. همچنین وجود کلمات کلیدی باعث می‌شود که حجم زيادي از اطلاعات مربوط به آن را در ذهن تداعی شود.
به این ترتیب می‌بینیم که یادگیری این مهارت مسئله بسیار سختی نیست و با انجام دادن یک سری تمرین و رفع عادت‌های اشتباه مطالعه، تندخوانی را می‌توانید به راحتی بیاموزید و به سرعت،کیفیت و لذت مطالعه کردن خود بیافزایید.
