بیماری لیستریوزیس چیست؟ + علت علائم و درمان

ستاره | سرویس سلامت – بیماری لیستریوزیس بیماری‌ای که به وسیله‌ی باکتری لیستریا مونوسیتوژنز ایجاد می‌شود. این باکتری که از طریق گوشت، سبزیجات و پنیر آلوده منتقل می‌شود ممکن است شما را به شدت بیمار نماید. این بیماری، یک مریضی چندان معمول به حساب نمی‌آید. هر ساله تنها ۲۵۰۰ نفر در امریکا به این بیماری مبتلا می‌شوند. اما از هر ۵ نفر مبتلا به این بیماری یک نفر می‌میرد. به علت تغییرات در سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری، خانم‌های باردار ۲۰ برابر بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.

 

بیماری لیستریوزیس چیست؟

این کار را به لیست کارهایی غیرعادی که در دوران بارداری لازم است انجام دهید اضافه کنید: کالباس خود را قبل از خوردن حرارت دهید. چرا؟ برای جلوگیری از بیماری لیستریوزیس، 

بیماری لیستریوزیس می‌تواند هم برای خانم‌های باردار و هم فرزند آینده‌شان بسیار خطرناک باشد زیرا که باکتری می‌تواند از طریق جفت از مادر به جنین انتقال یابد؛ حتی اگر مادر نشانه‌های بیماری را از خود بروز ندهد. بروز این بیماری در دوران بارداری ممکن است منجر به سقط جنین، زایمان زودرس، یا دیگر بیماری‌های مرگبار در جنین گردد.

 

علائم بیماری لیستریوزیس چیست؟

مراقب نشانه‌هایی شبیه بیماری آنفولانزا باشید: شروع ناگهانی تب، لرز، دردهای عضلانی، و گاهی اسهال یا نا آرامی شکم. میزان شدت و ضعف نشانه‌ها می‌تواند متفاوت باشد. اگر آلودگی به سیستم عصبی منتشر شود علائم می‌تواند شامل سردرد، گرفتگی گردن، سردرگمی، از دست دادن تعادل یا تشنج باشد. اگر احتمال می‌دهید دچار لیستروسیس باشید، بلافاصله با پزشک‌تان تماس بگیرید. یک آزماش خون می‌تواند مشخص کند که علائم بروز کرده در شما مربوط به این بیماری هستند یا نه. اگر به این بیماری مبتلا باشید پزشک‌تان برای شما آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد.

بهترین راه برای جلوگیری از لیستریوسیس پرهیز و دقت بسیار زیاد در رابطه با غذاهایی‌است که ممکن است حامل این باکتری باشند. در واقع این بیماری را به عنوان یک بیماری ناشی از غذا (Foodborne) مطرح می‌کنند. دپارتمان کشاورزی ایالات متحده و وزارت نظارت بر مواد غذایی این کشور چند توصیه برای خانم‌های باردار ارائه کرده‌اند:

 

 

• از خوردن هات داگ و سوسیس و کالباس خودداری کنید؛ مگر اینکه آنها را تا دمای بخار شدن آب حرارت داده باشید.
• از مصرف پنیر‌های نرم مثل پنیر کامبر، پنیر فتا، پنیر بری، پنیر با رگه‌های آبی خودداری کنید. به جای اینها می‌توانید از پنیر معمولی، خامه‌ای و موتزورلا استفاده نمایید.
• از غذاهای دریایی دودی غیر بسته بندی استفاده نکنید. مگر اینکه جزئی از یک غذای پخته شده مثل کاسارول باشد. مثال‌های غذای دریایی دودی شامل ماهی آزاد، قزل آلا، ماهی سفید، ماهی تن و ماهی خالدار می‌باشد. استفاده از ماهی‌های کنسرو شده مشکلی به همراه ندارد.
• شیر یا آبمیوه‌ی خام (غیرپاستوریزه) مصرف نکنید. از غذاهایی که در آنها مواد غیرپاستوریزه وجود دارد اجتناب کنید.
• تمام میوه‌ها و سبزیجات تازه را قبل از مصرف بشویید.
• از آنجایی که باکتری لیسترو دارای قابلیت رشد در دمای یخچال (۴ درجه سلسیوس) می‌باشد، تمام موارد فساد پذیر یخچال را در کمترین زمان ممکن مصرف نموده یخچال را نیز هر چند روز یکبار تمیز کنید. در واقع این بیماری سرما دوست است و می‌تواند در دمای پایین رشد و مقاومت کند.

پاستوریزه کردن یا انجام فرایند حرارتی قبل از مصرف غذا می‌تواند خطر ابتلا به بیماری لیستریوزیس را کاهش دهد. حرارت دادن غذا در ۷۱ درجه سانتیگراد به مدت یک دقیقه باکتری را ازبین می‌برد. شستشوی بهداشتی سبزیجات خام و پخت کامل غذاهای خام، حرارت دادن کافی غذای مانده و غذاهای آماده مثل هات داگ قبل از مصرف، از اقدامات لازم جهت پیشگیری از ابتلا به عفونت لیستریائی به شمار می‌روند.

 

بیماری لیستریوزیس در افراد غیر باردار

این بیماری، بیماری‌ای است که بین انسان و حیوانات مشترک می‌باشد و صرفا زنان باردار را درگیر نمی‌کند. افردای که سیستم ایمنی آن‌ها ضعیف می‌باشد خصوصا بیماران مسن، افردای که در فرایند گرفتن عضو قرار دارند یا عضو پیوندی به آن‌ها داده شده است، بیماران مبتلا به لنفوم و ایدز و… در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. همانگونه که در ابتدا گفته شد این بیماری به وسیله‌ی باکتری لیستریا مونوسیتوژنز ایجاد می‌شود و تمایل این باکتری حمله به سیستم عصبی مرکزی است و نتیجه آن بیماری حادی می‌شود که معمولا میزان کشندگی آن بالاست.

 

 

انواع بیماری لیستریوزیس

این بیماری به سه نوع مختلف دسته بندی می‌شود:

• گاسترواینتستینال: علائم این نوع بیماری شامل تب، سردرد، بی حالی، استفراغ، درد شکم و اسهال غیر خونی می‌باشد.
• لیستریوزیس سیستمیک: این نوع بیشتر در افرادی که دارای ضعف سیستم ایمنی هستند (شامل سالخوردگان، خردسالان، بیماران سرطانی و مبتلا به ایدز، افرادی که عضو پیوندی دریافت کرده‌اند، بیماران دیابتی، معتادان الکی، بیماران دارای امراض قلبی و عروقی و…) بروز می‌کند و علائمی شامل سردرد، بی‌حالی، سپتی سمی، مننژیت، آنسفالیت ساقه مغز، آتاکسی، باکتریمی و آبسه‌های کبدی دارا می‌باشد.
• سقط جنین و لیستریوزیس نوزادان در زنان باردار: همانگونه که در بالا اشاره شد، زنان باردار نیز در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند و علائم مذکور در آن‌ها بروز می‌کند. توجه داشته باشید که ممکن است علامتی در مادر بروز نکند ولی وی به این بیماری مبتلا باشد و خود ناقل بیماری به فرزندش گردد. بنابراین به توصیه ذکر شده به دقت توجه نمائید.