این سوال که ازمایش بتا چند روز بعد از عقب افتادن پریود باید انجام شود؟ برای بسیاری از زنان مطرح میشود. پاسخ روشن است؛ اغلب توصیه میشود ۱۰ تا ۱۲ روز پس از تاخیر در قاعدگی اقدام به انجام آزمایش کنید، چون در این بازه زمانی، سطح هورمون hCG به حد قابل شناسایی میرسد. در صورت نامنظم بودن دورهها، انجام آزمایش در روز چهاردهم میتواند اطمینان بیشتری ایجاد کند.
اگر آزمایش بتا منفی بود، چند روز بعد تکرار کنیم؟
گاهی پیش میآید که نتیجه اولیه آزمایش بتا منفی است، اما بارداری در جریان باشد. وقتی با وجود نتیجه منفی آزمایش، پریود هنوز شروع نشده یا نشانههایی مانند تهوع، خستگی و حساسیت پستانها ادامه دارد، معمولاً توصیه میشود آزمایش بتا را ۲ تا ۳ روز بعد دوباره انجام دهید. در در این فاصله، سطح هورمون hCG ممکن است افزایش یابد و به حدی برسد که توسط آزمایش قابل تشخیص باشد. بنابراین، یک نتیجه منفی اولیه را نباید نشانه قطعیت در نظر گرفت، بهخصوص اگر هنوز علائم ادامه دارند یا پریود رخ نداده است. برای راحتی بیشتر، برخی مراکز امکان انجام آزمایش خون در منزل را هم فراهم کردهاند.
شرایطی که باعث نتیجه منفی اشتباه میشوند!
شرایط زیر باعث منفی شدن آزمایش بتا میشوند:
- ایمپلنتیشن (لانهگزینی) دیرهنگام: ممکن است تخمک بارور شده دیرتر از حد معمول به دیواره رحم متصل شده باشد.
- سطح پایین hCG در اوایل بارداری: در بعضی بارداریها، مخصوصا بارداری خارجرحمی یا رشد کند جنین، سطح هورمون پایینتر است.
- انجام زود هنگام آزمایش: پیش از روز دهم تا دوازدهم بعد از تاخیر پریود، احتمال منفی کاذب وجود دارد.
نتیجه آزمایش بتا چقدر دقیق است؟
دقت آزمایش بتا بسیار بالاست، مخصوصا زمانی که بهدرستی و در زمان مناسب انجام شود. این دقت به نوع آزمایش و شرایط فیزیولوژیکی فرد بستگی دارد. در ادامه، بهطور شفاف میزان اطمینان این آزمایش را بررسی میکنیم:
- آزمایش خون (بتا کمی): این نوع آزمایش دقتی در حدود ۹۹ درصد دارد و قادر است مقادیر بسیار پایین hCG را حتی در مراحل اولیه بارداری تشخیص دهد. بنابراین برای تشخیص زودهنگام بارداری گزینه قابل اعتمادی است.
- آزمایش ادرار (بتا کیفی یا بیبیچک): دقت این تست حدود ۹۵ درصد است و برای زمانی مناسب است که چند روز از تاخیر در پریود گذشته باشد. در روزهای خیلی ابتدایی ممکن است نتیجه منفی اشتباه نشان دهد.
- زمان انجام آزمایش: انجام تست در زمان مناسب، یعنی حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پس از تاخیر پریود، تاثیر مستقیمی بر دقت آن دارد. زودتر از این بازه ممکن است مقدار hCG به حد قابل تشخیص نرسیده باشد.
- پیگیری نتایج: حتی با وجود نتیجه مثبت، توصیه میشود برای اطمینان، آزمایش دوم یا سونوگرافی انجام شود تا روند رشد جنین بررسی شود.
تفاوت بین آزمایش بتا کمی و کیفی چیست؟
در جدول زیر تفاوت بین آزمایش بتا کمی و کیفی را مشاهده میکنید:
ویژگی | آزمایش بتا کمی | آزمایش بتا کیفی |
نحوه اندازهگیری | عدد دقیق hCG | فقط مثبت یا منفی |
زمان تشخیص | زودتر و حساستر | معمولاً بعد از تاخیر پریود |
کاربرد | ارزیابی روند بارداری، سن بارداری | تشخیص اولیه در خانه |
کدام نوع برای تشخیص اولیه بارداری بهتر است؟
بین دو نوع آزمایش بتا، روش کمی که از طریق خون انجام میشود برای تشخیص اولیه بارداری دقیقتر و حساستر است، چون میزان دقیق hCG را مشخص میکند و حتی در روزهای ابتدایی قابل اعتماد است. در مقابل، روش کیفی (مانند بیبیچک) تنها وجود یا عدم وجود هورمون را نشان میدهد و معمولاً چند روز دیرتر بارداری را تشخیص میدهد. در بسیاری از مراکز، آزمایش بتا کمی همراه با آزمایش چکاپ کامل زنان انجام میشود تا در کنار تشخیص بارداری، وضعیت کلی سلامت باروری نیز بررسی شود.
سطح عددی hCG چه معنایی دارد؟
افزایش طبیعی این هورمون نشانهای از پیشرفت بارداری است. اگر مقدار آن بهجای افزایش، کاهش یابد یا ثابت بماند، ممکن است نشانهای از مشکل مانند سقط جنین یا بارداری خارجرحمی باشد. در جدول زیر هم این مقادیر را مشاهده میکنید:
سن بارداری تقریبی |
سطح hCG (mIU/mL) |
غیر باردار |
کمتر از ۵ |
۳ هفته |
۵ تا ۵۰ |
۴ هفته |
۵ تا ۴۲۶ |
۵ هفته |
۱۸ تا ۷۳۴۰ |
۶ هفته |
۱۰۸۰ تا ۵۶۵۰۰ |
۷-۸ هفته |
۷۶۵۰ تا ۲۲۹۰۰۰ |
سوالات متداول
آیا آزمایش بتا نیاز به ناشتایی دارد؟
خیر، نیازی به ناشتایی نیست و میتوان در هر ساعتی از روز انجام داد.
آیا ممکن است آزمایش بتا منفی باشد اما بارداری وجود داشته باشد؟
بله. اگر خیلی زود انجام شده باشد یا ایمپلنتیشن دیر اتفاق افتاده باشد، احتمال منفی کاذب وجود دارد.
آیا میتوان آزمایش بتا را در خانه انجام داد؟
آزمایش بتا کمی فقط در آزمایشگاه انجام میشود، اما آزمایش خون در منزل توسط برخی مراکز معتبر ارائه میشود.
سطح hCG چقدر باید باشد تا بارداری تایید شود؟
سطح بالای ۵ mIU/mL در اغلب موارد نشانه بارداری است. اما باید با در نظر گرفتن زمان تخمکگذاری تفسیر شود.
نتیجه گیری: چند روز بعد از تاخیر پریود، آزمایش بتا قابل اعتماد است؟
بهترین زمان برای انجام آزمایش بتا، ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از عقب افتادن پریود است. نتیجه منفی زودهنگام را قطعی ندانید، ۲ تا ۳ روز بعد تکرار کنید. آزمایش خون کمی دقت بسیار بالایی دارد و برای تشخیص زودهنگام توصیه میشود. با تفسیر عدد hCG میتوان روند بارداری را هم بررسی کرد. برای انجام این آزمایش بدون نیاز به مراجعه حضوری، میتوانید از خدمات آزمایش در منزل آنی آزما استفاده کنید که نمونهگیری در خانه و ارسال آنلاین نتایج را انجام میدهد.