خورشید هرکی کیست؟
خورشید هِرکی یکی از رهبران برجسته و چهرههای شناختهشده عشیره هرکی در اقلیم کردستان عراق است. عشیره هرکی یکی از بزرگترین و پرنفوذترین عشایر کرد به شمار میرود که در مناطق مرزی ایران، عراق و ترکیه پراکندهاند. این عشیره به سه بخش اصلی مندان، سرهاتی و سیدان تقسیم میشود و خورشید هرکی از طایفه ملا (ماله ملا) در بخش سرهاتی است که از دیرباز رهبری این بخش را بر عهده داشتهاند.
جایگاه و نفوذ عشیره هرکی و نقش خورشید هرکی در آن
طایفه هرکی به دلیل زندگی در مناطق کوهستانی و مرزی، از دیرباز نقش مهمی در کنترل مسیرهای تجاری و اقتصادی داشتهاند. فعالیتهای اقتصادی سنتی آنها شامل دامداری (به ویژه گلهداری و پرورش گوسفند)، کشاورزی و تا حدودی تجارت بوده است. این موقعیت جغرافیایی و اقتصادی به آنها استقلال نسبی و قدرت مانور در برابر دولتهای مرکزی را داده است.
تاریخ قبیله هرکی مملو از مشارکت در تحولات سیاسی و نظامی کردستان است. آنها در طول دههها در مبارزات برای احقاق حقوق کردها و درگیریهای داخلی اقلیم کردستان نقش فعالی داشتهاند. اعضای این قبیله اغلب به عنوان پیشمرگه (نیروهای نظامی کرد) در دفاع از مناطق خود و درگیریها با نیروهای دولتی یا گروههای رقیب مشارکت داشتهاند.
در این میان، خورشید هرکی به عنوان یک چهره نظامی و عشیرهای مقتدر با نفوذ اجتماعی بالا و ساختار قبیلهای گسترده در منطقه شناخته میشود. او نقش مهمی در سازماندهی و هدایت اعضای عشیره خود دارد و همین نفوذ باعث شده تا در تحولات اقلیم کردستان عراق، نام او به کرات شنیده شود.
بزرگان ایل هرکی به دلیل ساختارمندی و گستردگی جغرافیایی این عشیره، از جایگاه ویژهای در معادلات داخلی کردستان عراق برخوردار هستند. همچنین، ارتباط آنها با مسعود بارزانی نیز ارتباطی پیچیده و پرتنش بوده است.
مسعود بارزانی کیست؟
ممکن است برخی از خوانندگان اطلاع نداشته باشند که بارزانی کیست. مسعود بارزانی (متولد ۱۶ اوت ۱۹۴۶ در مهاباد، ایران)، یکی از تأثیرگذارترین شخصیتها در تاریخ معاصر اقلیم کردستان عراق است. بارزانی رهبری کنونی حزب دموکرات کردستان (KDP) را بر عهده دارد و رئیس سابق اقلیم کردستان عراق (از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۷) بوده است.
ارتباط خوشید هرکی با مسعود بارزانی و حزب دموکرات کردستان (KDP)
خورشید هرکی، پیشتر عضو ارشد حزب دموکرات کردستان (KDP) به رهبری مسعود بارزانی بود؛ بااینحال، روابط او با خاندان بارزانی و حزب دموکرات همواره با تنشها و اختلافات عمیقی همراه بوده است. این اختلافات عمدتاً ریشه در مسائل ملکی و رقابتهای سیاسی-قبیلهای اقلیم کردستان دارد.
گزارشها حاکی از آن است که خورشید هرکی به دلیل اختلافات، از این حزب جدا شده اما با میانجیگریهایی دوباره به حزب بازگشته است؛ بااینوجود، تنشها فروکش نکرده و به تازگی شاهد درگیریهای مسلحانه شدیدی بین نیروهای پیشمرگه وابسته به حزب دموکرات کردستان و افراد مسلح عشیره هرکی به رهبری خورشید هرکی در منطقه خبات اربیل بودهایم.
جزئیات درگیری در اربیل عراق میان کردها
درگیری در اربیل عراق پس از تلاش نیروهای امنیتی برای بازداشت خورشید هرکی به اتهام اختلافات ملکی آغاز شد. اخیرا خورشید هرکی در یک ویدئو، مردم را به قیام ملی علیه دولت اقلیم کردستان و مسعود بارزانی فراخوانده و بارزانی را متهم به نابودی اتحاد و قدرت ملت کرد کرده است. برخی دیگر از قبایل نیز با این شورش همراهی کردهاند و این موضوع نشاندهنده ابعاد گستردهتر این اختلافات است که تنها به مسائل ملکی محدود نمیشود و ریشههای عمیقتری در رقابتهای قدرت و نفوذ بین عشایر و خاندانهای حاکم در اقلیم کردستان دارد.