نویسنده: فاطمه یکتا
بروزرسانی: 13 تیر 1404
رعایت اصول آداب معاشرت با دوستان یکی از مهم‌ترین اصول رفتاری دنیای امروز است. اما چطور در شرایطی مختلف مانند گرفتن هدیه، در تاکسی، موقع خرید یا حتی گفت‌وگوهای روزانه، ادب را رعایت کنیم و رفتار درست نشان دهیم؟ برای این کار لازم نیست بسیار باتجربه باشیم و همین که بدانیم در جواب ناقابله چه بگوییم کافیست. پس از این به بعد به جای تعارف‌های ساده، از جواب‌هایی که در این مطلب آمده استفاده کنید.
ناقابل بود یعنی چه؟
معمولا هدیه‌دهنده برای نشان دادن تواضعش می‌گوید: ناقابله یا قابلی نداره. اما هدیه ناقابل یعنی چه؟ واژه ناقابل در فرهنگ لغت به معنی ناچيز و کم ارزش است. ناقابل بودن هم یک تعارف ایرانی رایج است که در واقع فرد می‌خواهد بگوید کادویی که به شما دادم یا کاری که برای شما انجام دادم در برابر محبت شما، آنقدرها هم بزرگ و ارزشمند نیست تا فروتنی‌اش را منتقل کند.
در جواب ناقابله چی میگن؟
اینکه در جواب ناقابله چی بگیم کاملا به شرایط و موقعیتی که در آن قرار داریم بستگی دارد. به طور مثال وقتی کسی از داشته‌های ما مثل لباس و … تعریف می‌کند می‌گوییم قابلی نداره. بنابراین جواب کلمه ناقابله در این موقعیت‌ها با وقتی که هدیه دریافت می‌کنیم و هدیه دهنده می‌گوید «ببخشید تو رو خدا، ناقابله» فرق خواهد داشت.
در جواب ناقابله وقتی هدیه دریافت کرده‌ایم چه بگوییم؟
تصور کنید پشت تلفن دوست‌تان به شما می‌گوید که هدیه‌ای به مناسبت تولدتان ارسال کرده و می‌گوید «ببخشید ناقابله» در چنین شرایطی آداب مکالمه در تماس تلفنی حکم می‌کند از جملاتی استفاده کنید که روی خوب و ارزشمند بودن هدیه یا کار آنها تاکید داشته باشد. به طور مثال می‌توانید بگویید: «خواهش میکنم. این چه حرفیه. همین‌که از طرف شما بوده، یعنی کلی می‌ارزه و قابل داره.»
- خواهش میکنم! بیشتر از اینها می‌ارزه
- مرسی، خیلی قشنگه
- خیلی خیلی سپاسگذارم. محبت دارید
- مرحمت‌تون رو میرسونه
- خواهش میکنم، خیلی هم خوبه
- اینکه از دست شما میگیرم، بهش قابلیت میده
- خیلی هم ارزش داره، نزنید این حرف رو
- شما لطف دارید، ولی به نظر من بسیار قابل توجه هست.
- این محبت شماست که ارزشمنده، سپاس!
- شما همیشه مایه دلگرمی من هستین!
- لطف شما بی‌نهایت برای من اهمیت داره، ممنون!
- ممنونم ازتون، محبت دارید نسبت به بنده
- زنده باشید
جواب ناقابله موقع تسویه حساب
اغلب فروشنده‌ها یا راننده‌های تاکسی از عبارت «قابل شما رو نداشت» موقع تسویه حساب استفاده می‌کنند که در جواب آنها بهتر است عبارت‌هایی مثل «مرسی از مرحمت شما، لطفا قیمت / کرایه را بفرمایید» استفاده کنید که تعارف‌شان را برگردانده باشید. ولی در نهایت یادتان باشد که باید پول را تمام کمال بپردازید.
- ممنون ازتون، محبت دارید نسبت به بنده
- این که از شما می‌خرم به اون ارزش میده
- خیلی هم ارزشمنده. این چه حرفیه که شما می‌زنید. باید قیمتش تمام و کمال پرداخت بشه
- اینکه از خدمت شما میخوام بخرمش، بهش ارزش میده و قابل‌دار میشه
- مرسی ازتون بابت لطفی که دارید. لطفا قیمت / کرایه رو بفرمایید
- قابل که داره اما ممنون می‌شم تخفیف رو مد نظر داشته باشید
- لطف شما نسبت به بنده بهش قابلیت می‌بخشه
- خواهش میکنم، لطف دارید
حالا در چنین شرایطی اگر طرف مقابل در پاسخ از عبارت «چشم» یا «به روی چشم» استفاده کرد بهترین جواب چشم این خواهد بود:
- چشماتون سلامت
- شما لطف دارید، ممنونم
- محبت شما رو میرسونه
- روشنی نگاهتون مانا
- چشم زیباتون سلامت
جواب تعارف ناقابله وقتی کسی از چیزی تعریف می‌کند
وقتی از چیزی که دیگران دارند مثل وسایل شخصی یا لباس تعریف می‌کنیم و طرف مقابل می‌گوید قابلی ندارد؛ باید چه جوابی بدهیم؟ در چنین شرایطی «جواب ناقابله چیست» کاملا متفاوت خواهد بود مثلا بگوییم: برازنده شماست.
- ممنون عزیزم! زیبنده شماست
- صاحبش قابل داره
- اختیار دارید، صاحبش لازم داره
- به شما بیشتر میاد، به سلامتی استفاده کنید
- مبارک صاحبش باشه
- مرسی ازتون. محبت دارید نسبت به بنده
- شما همیشه لطف دارید، ممنون از محبتتون!
- انشاء الله به سلامتی و دل خوش استفاده کنید
به جای کلمه قابل نداره چی بگیم؟
اگر چه تعارف «خواهش میکنم قابل شما رو نداشت» مهربانی و فروتنی شما را نشان می‌دهد، اما گاهی اوقات ممکن است باعث سوء تفاهم شود و کادو یا محبت شما را کم‌ارزش جلوه کند. به همین خاطر چند عبارت زیبا و مثبت به جای قابلی نداره برایتان آورده‌ایم تا در عین حال که تعارف می‌کنید، ارزش لطف و محبت شما را هم پایین نیاورد.
- مال خودتونه، تقدیم به شما
- تعارف نیست، برای خودتونه
- امیدوارم دوستش داشته باشین
- اختیار دارید، برای شما
- باعث افتخاره قبول کنین
- هدیه کوچکیه در برابر محبت تو
- در مقابل لطف شما چیزی نیست
- دلم می‌خواست بیشتر از اینها تقدیم کنم
- لطف داری عزیزم تو همیشه باسلیقه‌ای
- چشماتون قشنگ می‌بینه
