علت و علائم افتادگی مثانه چیست؟ + راه های درمان افتادگی مثانه

ستاره | سرویس سلامت – مثانه ارگان کیسه­‌ای مانند در بدن است که داخل لگن جای دارد و نگهداری ادرار که از کلیه­‌ها توسط لوله­‌هایی درون آن می‌ریزد را به عهده دارد. این عضو بدن که از درون خالی است، در مکان مناسبی توسط یک سری از عضلات نگه داشته شده است و اگر این عضلات توانایی خود را در نگهداری مثانه از دست بدهند و یا ضعیف شوند مشکل افتادگی مثانه ایجاد می­‌شود.

 

 انواع افتادگی مثانه را بشناسید

این بیماری در زنان بیشتر اتفاق می­‌افتد و دلیل آن هم این است که قسمت جلویی واژن نگه دارنده­ اصلی مثانه است و این دیواره با بالا رفتن سن خانم­‌ها به دلیل زایمان­‌های متعدد در گذشته و ضعیف شدن بافت و عضلات آن قسمت ضعیف و شل می­‌شود و در نتیجه افتادگی مثانه ایجاد می­‌شود.

به طور معمول مثانه سلول­‌هایی دارد که به هنگام پرشدن حجم مثانه به صورت خودکار به مغز اطلاع رسانی می­‌کنند و حس دفع ادرار در فرد به وجود می­‌آید. همچنین در مثانه سلول­‌های دیگری به نام “پمپاژ” وجود دارد که منقبض می­‌شوند تا گردنه مثانه باز شده و ادرار خارج شود. در مثانه یک بافت محافظ وجود دارد که در صورت پرشدن مثانه از خروج غیرارادی ادرار جلوگیری می­‌کند و تا زمانی که مغز دستور تخلیه ادرار را ندهد به همین صورت باقی می‌ماند. ولی وقتی مثانه از جای محکم خود جابه­‌جا می­‌شود این کنترل بر خروج ادرار نیز کاسته می­‌شود.

این بیماری بر اساس شدت به چهار نوع تقسیم‌بندی می­‌شود:

• درجه ۱ (میزان خفیف): در این نوع مقدار کمی از مثانه در قسمت بالای واژن برآمده می­‌شود.
• درجه ۲ (میزان متوسط): افتادگی به حدی است که مثانه وارد دهانه واژن می­‌شود.
• درجه ۳ (میزان شدید): مثانه به حدی افتادگی پیدا می­‌کند که از دهانه واژن بیرون زدگی پیدا می­‌کند.
• درجه ۴ (به طور کامل): مثانه به طور کامل از جای خود به واژن افتادگی پیدا می­‌کند که معمولا این حالت با افتادگی رحم و لگن همراه است.

 

علایم افتادگی مثانه چیست؟

• احساس یک بافت توپ مانند در واژن
• احساس درد در قسمت لگن
• دیدن بافت بیرون زده از واژن که معمولا با خون­ ریزی همراه است
• وجود مشکل هنگام دفع ادرار
• احساس مداوم ادرار حتی بعد از دفع ادرار
• بی اختیاری در دفع ادرار
• مشاهده علائم عفونت مثانه
• داشتن درد در هنگام مقاربت و رابطه جنسی
• داشتن کمردرد
• احساس فشار در لگن و واژن مخصوصا هنگام ایستادن طولانی

 

علت افتادگی مثانه چیست؟

• زایمان­ های متعدد و پشت سر هم، همچنین زایمان­‌های دوقلو و سخت از علت‌های مهم بروز این بیماری می‌باشد.
• یائسگی دلیل دیگری برای ابتلا به افتادگی مثانه می‌­تواند باشد به این دلیل که هورمون تستوسترون همواره باعث استحکام و قوی بودن عضلات می­‌شود و هنگامی که به علت یائسگی ترشح این هورمون قطع می‌شود با شل شدن و ضعیف شدن عضلات خطر ایجاد این بیماری بالا می­‌رود.
• علت‌های ژنتیکی نیز باعث ایجاد این بیماری می­‌شود به این صورت که بعضی افراد نیز به صورت ژنتیکی خیلی زودتر یائسه می­‌شوند و یا دچار شلی و افتادگی عضلات لگن هستند.
• داشتن یبوست مداوم و زور زدن برای دفع مدفوع نیز علت دیگری برای ابتلا می‌­باشد.
• افرادی که دارای بیماری آسم و یا سرفه­‌های مزمن هستند در خطر افتادگی مثانه قرار دارند.
• علت دیگری که می­‌توان برشمرد، برداشتن و بلند کردن اجسام سنگین به صورت مداوم است چون این عمل به لگن و عضلات آن آسیب می‌­رساند.
• مسلما چاقی و اضافه وزن زیاد عاملی برای ابتلا خواهد بود.
• متاسفانه خانم­‌هایی که رحم خود را خارج کرده­‌اند بسیار در خطر هستند.

 

چه روش­هایی برای پیشگیری از افتادگی مثانه وجود دارد؟

 ورزش کردن راه بسیار مناسب برای پیشگیری از وجود این عارضه است. سعی کنید بعد از زایمان و در سنین بالا به طور مرتب به ورزش‌­های مرتبط با قوی کردن عضلات لگن بپردازید. ورزش “کیگل” مخصوص ناحیه لگن می­‌باشد و کمک بسیار ویژه‌ای به سلامت ناحیه لگن می‌کند.

سعی کنید به دنبال درمان و رفع یبوست خود باشید. از مواد غذایی فیبر‌دار و مایعات زیاد استفاده کنید.از جابه­ جایی و بلند کردن مداوم وسایل سنگین که به کمر و لگن آسیب می‌رساند جدا خودداری کنید.هرچه سریعتر به کاهش وزن و از بین بردن چربی­ های اضافه خود بپردازید.

 

 

روش درمان افتادگی مثانه

به عقیده بسیاری از پزشکان بهترین راه درمان این مشکل، جراحی است. عمل به صورت ثابت کردن مثانه به لگن انجام می‌شود. درمان با دارو بیشتر در افرادی که دارای درجه متوسط و کم بیماری هستند تاثیر­گذار خواهد بود. از چندین نوع دارو به صورت ترکیبی برای اثر بخشی بهتر مانند ترکیبات “آنتی کلینرژیک”، ترکیبات “آنتی موسکارین” ، ترکیبات “آنتی آدرنرژیک” و هورمون درمانی  استفاده می­‌شود. درمان دیگری که وجود دارد به صورت تزریق کلاژن دور مجرای ادراری با هدف افزایش سایز و تقویت آن صورت می‌گیرد.

• به طور مرتب هر دوساعت به دستشویی رفتن
• به آرامی پیاده‌­روی کردن
• کنترل مرتب قند خون
• درمان گیاهی و طب سنتی افتادگی مثانه
• ماساژ لگن و شکم با روغن‌های گرم و منقبض کننده مانند روغن بادام تلخ، روغن دارچین و روغن زنجفیل
• ماساژ روزانه زیر شکم تا پهلوها
• استفاده و نوشیدن دم نوش­‌های بابونه، سداب، زیره، پنج انگشت، آویشن و پونه
• پرهیز کردن از مصرف غذاهای سرد و تر
• دوری از ماندن در فضاها و مکان­‌های سرد و مرطوب
• مصرف توت فرنگی و کرفس
• مصرف سیب­‌زمینی تنوری یا کباب شده
• مصرف هر صبح آب ترب سیاه به مدت چند روز
• مصرف مخلوط تخم مورد و تخم تره
• مصرف فیبرهای گیاهی
• مصرف مخلوط دم کرده سنبل الطیب با عسل استوخودوس