طلا از دیرباز بهعنوان یک دارایی ارزشمند و نمادی از ثروت، زیبایی و موفقیت در میان ایرانیان شناخته شده است اما محاسبه نرخ اجرت طلا برای بسیاری از افراد ممکن است دشوار به نظر برسد. شاید متعجب شوید اگر بدانید وقتی میخواهید طلای زینتی بخرید، مبلغی که برای آن باید بپردازید، حدودا ۲۵ درصد بیشتر از مبلغ واقعی طلا است، چون علاوه بر هزینه طلا، باید هزینههای اضافی مثل مالیات، سود فروشنده و از همه مهمتر، دستمزد ساخت طلا را نیز بپردازید. همچنین، مهم است که قبل از اقدام به خرید، روشهای تشخیص طلای اصل از تقلبی را بدانید تا کلاه سرتان نرود.
اجرت طلا چیست؟
اجرت ساخت طلا به معنای دستمزد یا سود طلاساز است که صرف طراحی، ساخت و هزینههای جانبی شده است. در واقع، طلاساز و طلافروش بابت ساخت و طراحی طلا، هزینهای را به قیمت هر گرم طلا اضافه میکنند که همان اجرت ساخت است.
البته هر طلایی اجرت ساخت ندارد؛ طلای آب شده و طلای دست دوم جزو طلاهایی به شمار میآیند که برای خرید آنها لازم نیست هیچگونه هزینه اضافه پرداخت کنید. فراموش نکنید که اجرت ساخت با توجه به ویژگیهای هر قطعه طلا متفاوت است و اگر طلایی طرح و مدل خاصتری داشته باشد، بدون شک اجرت ساخت آن هم بیشتر خواهد بود.
عوامل موثر بر اجرت طلا
عوامل موثر بر میزان اجرت طلا عبارتند از:
پیچیدگی طرح
هرچه طرح زیورآلات پیچیدهتر و ظریفتر باشد، زمان و مهارت بیشتری برای ساخت آن نیاز است و در نتیجه اجرت آن نیز بیشتر خواهد بود.
نوع فلز
علاوه بر طلا، ممکن است از فلزات دیگری مانند نقره یا پلاتین در ساخت زیورآلات استفاده شود که هریک نرخ اجرت متفاوتی دارند.
وزن طلا
هرچه وزن طلای استفاده شده در زیورآلات بیشتر باشد، اجرت آن نیز بیشتر خواهد بود.
نرخ روز اجرت
نرخ اجرت طلا بهصورت روزانه و بر اساس نوسانات بازار طلا و هزینههای تولید تغییر میکند.
جدول اجرت طلا
جدول زیر به شما کمک میکند تا بالاترین اجرت ساخت طلا، نحوه محاسبه اجرت و میزان اجرت معمول هر طلا را بدانید.
محاسبه اجرت طلا
نام طلا | نحوه محاسبه اجرت | میزان اجرت معمول |
---|---|---|
زیورآلات طلای نو | درصدی، تومانی یا ترکیبی (درصد از قیمت طلا + اجرت ساخت) | ۲ تا ۴۰ درصد (بسته به نوع طراحی، برند و …) |
زیورآلات دارای سنگ | جدا کردن سنگ و در نظر گرفتن اجرت برای طلا (درصدی، تومانی یا ترکیبی) | ۲ تا ۴۰ درصد (بسته به نوع طراحی، برند و …) |
طلای دست دوم | ندارد (ممکن است سود فروشنده به قیمت طلا اضافه شود) | ندارد (ممکن است سود فروشنده به قیمت طلا اضافه شود) |
طلای آب شده | ندارد (ممکن است سود فروشنده به قیمت طلا اضافه شود) | ندارد (ممکن است سود فروشنده به قیمت طلا اضافه شود) |
سکه طلا | ندارد (ممکن است سود فروشنده به قیمت طلا اضافه شود) | ندارد (ممکن است سود فروشنده به قیمت طلا اضافه شود) |
شمش طلا | میزان ثابت ضربدر وزن شمش (سالانه توسط اتحادیه طلا و جواهر اعلام میشود) | میزان ثابت ضربدر وزن شمش (سالانه اعلام میشود) |
طلافروشها اجرت طلا را چطور محاسبه میکنند؟
طلا فروشها با توجه به قیمت لحظهای طلای ۱۸ عیار، هزینه اجرت ساخت را محاسبه میکنند؛ البته نحوه قیمتگذاری اجرت ساخت طلا با توجه به طراحی، تراشکاریهای خاص و سنگهای قیمتی بهکاررفته با یکدیگر متفاوت است. هرقدر طلای زینتی خاصتر باشد و طلاساز برای ساخت آن از سنگهای قیمتی بیشتری استفاده کند، مسلما قیمت اجرت ساخت آن هم بیشتر میشود.
ناگفته نماند که طلافروش نمیتواند خودش اجرت ساخت را کم و زیاد کند و آن را با توجه به فاکتور طلاساز در نظر میگیرد.
نکته: فراموش نکنید که فقط برای خرید طلای نو باید هزینه اجرت ساخت بپردازید.
روش کلی محاسبه اجرت طلا
زمانی که میخواهید طلا بخرید، باید مالیات بر ارزش افزوده و سود طلا فروش را هم حساب کنید. در نتیجه قیمت طلا در زمان خرید کمی بالاتر است و طبق فرمول زیر محاسبه میشود:
قیمت طلا ۱۸ عیار = ارزش طلای خالص + اجرت ساخت + سود فروشنده + مالیات
در این محاسبه؛
- قیمت طلای خام را از روی مظنه به دست میآورند.
- مالیات فقط به اجرت و سود فروشنده تعلق میگیرد.
- اجرت ساخت برابر است با = وزن طلا × اجرت ساخت ۱ گرم طلا که برای طلاهای مختلف متفاوت است.
- سود طلافروش معادل است با= ۷ درصد قیمت طلا + اجرت ساخت
- ۹ درصد از مالیات نیز ضربدر سود طلا فروش شده و به مبلغ اضافه میشود.
۳ فرمول ویژه برای محاسبه اجرت طلا
طلا فروشها به ۳ روش مختلف اجرت ساخت طلا را حساب میکنند، پس بهتر است قبل از خرید، از طلا فروش در مورد نحوه محاسبه اجرت طلا بپرسید.
اجرت ساخت طلا بهصورت درصدی
برخی از طلا فروشان اجرت ساخت طلا را بهصورت درصدی حساب میکنند. برای مثال، طلا فروش به شما میگوید که اجرت ساخت این قطعه ۲۰ درصد است و شما باید ۲۰ درصد از قیمت طلای خام را بهعنوان اجرت و مبلغ نهایی بپردازید.
البته به این نکته توجه کنید که هنگام محاسبه اجرت ساخت طلا بهصورت درصدی، کاهش یا افزایش قیمت یک گرم طلا نیز روی اجرت ساخت تاثیر میگذارد. برای مثال، اگر بخواهید یک گرم طلای ۱۸ عیار را به قیمت ۴ میلیون تومان بخرید، اجرت ساخت طلافروش ۲۰ درصد است؛ بنابراین، باید ۴ میلیون تومان را در ۲۰ درصد ضرب کنید تا با یک درصدگیری ساده، مبلغ اجرت ساخت طلا دستتان بیاید. با توجه به این مثال، باید مبلغ ۸۰۰ هزار تومان را بهعنوان اجرت طلا بپردازید.
۲۰% × قیمت روز یک گرم طلای ۱۸ عیار (برای مثال ۴ میلیون تومان) = 800 هزار تومان
اجرت ساخت طلا به تومان
برخی از طلا فروشها از روش محاسبه تومانی برای تعیین مبلغ اجرت ساخت طلای زینتی استفاده میکنند. این مبلغ معمولا زیاد نیست اما در این روش هم طلاهای خاص با طرحهای متنوع و سنگهای قیمتی، اجرت ساخت بیشتری در مقایسه با طلای معمولی دارند.
روش محاسبه اجرت ساخت طلا در این روش به این صورت است که طلا فروش با توجه به زحمتی که برای طرح، تراشکاری، قالببندی و زیباییهای بصری طلا گذاشته، مبلغ مشخصی را به ازای هر گرم وزن طلا در نظر میگیرد و سپس، این مبلغ را در وزن طلا ضرب میکند و قیمت نهایی را به شما میدهد.
این روش در مقایسه با روش درصدی این مزیت را دارد که افزایش و کاهش قیمت طلا، تغییری روی اجرت ساخت ایجاد نمیکند.
اجرت ساخت طلا بهصورت تومان و درصد
این روش در مقایسه با دو روش قبلی، کمی پیچیدهتر است، چون طلا فروش از هر دو روش برای محاسبه اجرت ساخت استفاده میکند.
اجرت طلا چند درصد است = نرخ تومان + (نرخ درصدی × نرخ طلای خام)
برای مثال، فرض کنید میخواهید قطعهای طلا بخرید و طلا فروش به شما میگوید که اجرت ساخت این کار ۷۰۰ هزار تومان و ۱۰ درصد است. در این روش طلافروش ابتدا ۱۰ درصد قیمت طلای خام را حساب میکند، سپس عدد به دست آمده را با ۷۰۰ هزار تومان جمع میزند. مثلا اگر قیمت هر گرم طلای خام ۴ میلیون تومان باشد، اجرت ساخت به روش درصد و تومان به شرح زیر است:
۱.۱۰۰.۰۰۰۰ = 700.۰۰۰ + (۰.۱ × ۴۰۰۰.۰۰۰) = اجرت طلا
اجرت انواع طلا به چه صورت است؟
قطعات طلا، مدلها و تزئینات مختلفی دارند و بههمین دلیل، هنگام خرید و فروش، اجرت ساخت آنها با یکدیگر متفاوت است.
اجرت طلا با سنگ بدل
زمانیکه قطعهای طلا همراه با سنگ بدل میخرید، باید هزینه وزن کل قطعه بر اساس طلای ۱۸ عیار را بپردازید اما هنگام فروش، وزن سنگ بدل را از وزن طلا کم میکنند و هزینه را به شما میپردازند.
در واقع، برای خرید طلا، هزینه وزن سنگ بدل را میدهید اما برای فروش، هیچ سودی نمیکنید.
اجرت ساخت طلای دست دوم (طلای بیاجرت)
طلای دست دوم در صنعت طلا فروشی بهعنوان طلای بیاجرت شناخته میشود و اگر قصد خرید آن را دارید، نیازی به پرداخت اجرت ساخت ندارید و هزینه اجرت، قبلا پرداخت شده است.
طلای کماجرت
طلای کم اجرت، طلایی است که طراحی سادهای دارد و برای خرید آن اجرت ساخت کمتری میپردازید.
روی طلای بااجرت سرمایهگذاری کنم یا طلای بیاجرت؟
اگر خرید طلا را به قصد سرمایهگذاری نگاه میکنید، سراغ طلای بااجرت یا زینتی نروید، چون هرچند در بلندمدت سود دارد ولی در کوتاهمدت قطعا باعث زیان میشود. بهترین کار، خرید طلای آبشده از طلافروشیهای معتبر همراه با مهر و فاکتور رسمی فروشگاه است.