درس در یک نگاه
درس اول این کتاب به معرفی مفهوم سلامت، ابعاد مختلف آن و عوامل مؤثر بر آن پرداخته است. سلامت تنها نداشتن بیماری نیست، بلکه شامل ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی میباشد. علاوه بر این به بررسی نکات مهمی چون اهمیت پیشگیری از بیماریها، ابعاد سلامت و دلایل تقدم پیشگیری بر درمان پرداختهایم. در نهایت جواب فعالیت های درس اول سلامت و بهداشت پایه دوازدهم مانند فعالیتهای صفحههای ۲، ۳، ۶، ۷، ۱۰ و ۱۱ کتاب دوازدهم را مورد تحلیل و بررسی قرار دادیم تا درک بهتری از مطالب درس بهدست آید و پاسخهای مناسب به پرسشهای مطرحشده ارائه گردد.
۱. تعریف سلامت از دیدگاههای مختلف:
ابن سینا:
سلامت به حالتی گفته میشود که در آن اعمال بدن به درستی انجام میپذیرند و نقطه مقابل بیماری است.
دانشمندان طب سنتی:
طب سنتی بر تعادل میان چهار مزاج (سودا، بلغم، صفرا و دم) تأکید دارد و اختلالات را ناشی از عدم تعادل این مزاجها میداند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO):
سلامت را تنها نداشتن بیماری یا نقص عضو نمیداند، بلکه برخورداری از تأمین رفاه جسمانی، روانی و اجتماعی را به عنوان سلامت میشناسد.
اسلام:
در اسلام، انسان موجودی جسمانی و روحانی است که در ارتباط با خود، دیگران و محیط تأثیر میپذیرد. هدف از سلامت، هدایت انسان برای تکامل روح است.
دیدگاه جامع:
در این دیدگاه، زندگی انسان از جنبههای مختلف بررسی میشود:
- جسمی: عملکرد صحیح بدن
- روانی – عاطفی: داشتن روحیه و سلامت روان
- خانوادگی – اجتماعی: روابط سالم اجتماعی و خانوادگی
- معنوی: احساس شادی، امید و اهداف معنوی
۲. بهداشت
تعریف بهداشت:
بهداشت به معنای تأمین، حفظ و بالا بردن سطح سلامت است و همچنین شامل درمان به موقع بیماریها میشود.
دلایل تقدم پیشگیری بر درمان
آسانتر و کمهزینهتر بودن پیشگیری:
پیشگیری از بروز بیماریها بسیار آسانتر و کمهزینهتر از درمان آنهاست. بهویژه هزینه درمان بیماریها و عوارض آنها میتواند بسیار سنگین باشد.
پیشگیری جایگزین ندارد:
پیشگیری بهطور مستقیم از بروز بیماری و عوارض آن جلوگیری میکند و هیچ مرحلهای نمیتواند جایگزین پیشگیری شود.
۳. ابعاد سلامت
سلامت جسمانی:
سلامت جسمانی به عملکرد صحیح بخشهای مختلف بدن و هماهنگی آنها با هم اشاره دارد.
سلامت روان:
سلامت روان شامل نداشتن بیماریهای روانی، توانایی مقابله با مشکلات زندگی و رسیدن به تعادل و رشد شخصیت است.
سلامت اجتماعی:
این بعد شامل رفتارهای صحیح اجتماعی، ارتباطات مناسب با دیگران و مشارکت در فعالیتهای اجتماعی است.
سلامت معنوی:
سلامت معنوی به دلایل انسانی، احساس شادی، امید و داشتن اهداف والا اشاره دارد.
۴. عوامل مؤثر بر سلامت
عوامل فردی:
سبک زندگی
تغذیه مناسب، فعالیت بدنی، خواب کافی و فعالیت بدنی
ویژگیهای فردی
سن، جنسیت، ژنتیک و ویژگیهای شخصیتی
عوامل اجتماعی
دسترسی به خدمات بهداشتی شامل درمان، ایمنسازی، سلامت مادر و کودک
عوامل محیطی
شرایط اقلیمی، عوامل اقتصادی و اجتماعی، وضعیت اشتغال و محیط زندگی
در ادامه، جواب فعالیت های درس اول سلامت و بهداشت پایه دوازدهم را برای درک بهتر مفاهیم درس با شما به اشتراک گذاشتیم:
جواب فعالیت صفحه ۲ (گفت و گوی کلاسی)
پیام مشترک اخبار فوق به نظر شما چیست؟
پاسخ: عوامل تهدید کننده سلامتی در ایران و افزایش احتمال ابتلا به بیماری های قلبی – عروقی و سایر بیماری های وابسته به رژیم غذایی مانند دیابت.
مشاهدات شما در محل زندگیتان تا چه حد از اخبار آیا می دانید صفحه ۲ کتاب درسی را تایید می کند؟
پاسخ: افزایش تعداد افراد مبتلا به بیماری های قلبی – عروقی مانند فشارخون، سکته قلبی و… همچنین بیماری های گوارشی مانند نارسایی کبدی و افزایش چاق و تغییرات چشمگیر در آداب تغذیهای و سبک زندگی مردم را تا حد زیادی این اخبار را تأیید میکند.
برای رفع مشکلات موجود و بهبود وضعیت سلامت مردم در جامعه پیشنهاد شما چیست؟
پاسخ: مردم در جامعه جهت رفع مشکلات باید از مواد غذایی سالم استفاده کنند و به ورزش اهمیت بدهند و از استفاده دخانیات ،مشروبات الکلی و مصرف زیاد نمک و شکر پرهیز کنند.
جواب فعالیت صفحه ۳ (گفت و گوی گروهی)
با تجزیه تحلیل تعاریف ارائه شده از سلامت،تعریف جامع سلامت را از نظرهم گروه خودتان بنویسید.
پاسخ: برخورداری از سلامت کامل جسمی، اجتماعی، خانوادگی، روانی و معنوی می باشد. سلامتی فقط نداشتن بیماری و نقص عضو نیست. فردی از سلامتی کامل برخوردار است که فعالیت های بدن آن به طور طبیعی انجام میپذیرد.
جواب فعالیت ۳ گفت و گوی کلاسی صفحه ۶ و ۷
متن زیر را بخوانید و به پرسشهای انتهای آن پاسخ دهید:
- حمید مردی ۳۵ ساله است شغل آزاد دارد و دارای سه فرزند است. او از کودکی با تشخیص مشکل دریچهای قلب تحت درمانهای نگهدارنده با دارو بوده است؛ ولی پزشکان از حدود یک سال پیش اعلام کردند که بدن او دیگر به دار و جواب نمیدهد و تنها راه ادامه حیات او پیوند قلب است. حمید از یک سال پیش تاکنون سه مرتبه در بخش مراقبتهای ویژه ،قلب هر بار به مدت ۱ ماه بستری بوده استو پزشکان گفتهاند اگر تا یک ماه دیگر پیوند صورت نگیرد، امیدی به ادامه زندگی او نیست. با این حال حمید روحیه خودش را حفظ کرده است با دوستانش در ارتباط است و زمانی که نگران است برای تقویت روحیه خود، با دعا و نیایش، از خداوند سلامتی و آرامش طلب میکند وبه زندگی امیدوار است.
- خسرو پسری ۱۶ ساله، دارای قد و وزن مناسب خوش سیما و شوخ طبع است. او وضعیت مطلوبی ندارد و حس درسی مسئولیت پذیری اش ضعیف است. در کلاس به جای یادگیری و کسب دانش با ایجاد بینظمی و شوخیهای نابجا با دوستان، اختلال ایجاد میکند، او در اثر معاشرت با برخی از افراد ناباب گاهی برای تفریح به مصرف سیگار و قلیان روی آورده است.
- رویا زنی ۴۰ ساله و مادر یک فرزند است. خانه دار است و بیشتر وقتش را صرف کار خانه میکند. به تمیزی منزل بسیار حساس است. با اقوام و دوستان و همسایگان معاشرت زیادی ندارد و گاهی به دلیل کار زیاد و خستگی، با همسر و فرزند خود برخورد مناسبی ندارد و به آنها برخاش میکند.
- نرگس دختری ۱۵ ساله است. او یک برادر و یک خواهر دارد ولی ارتباط زیادی با آنها ندارد و بیشتر اوقات خود را در فضای مجازی سپری میکند یا در حال گوش کردن به موسیقی است. او درباره مشکلاتش با دیگران صحبت نمیکند و از کمک کردن به دیگران خودداری میکند. این دختر برای رفع مسائل خود به جای کمک گرفتن از اعضای خانواده خودش رأساً تصمیم میگیرد.
با توجه به متن ابعاد مختلف سلامت این افراد را شناسایی کنید؟
سلامت جسمانی حمید دچار مشکل شده است، ولی با تقویت روحیه، دعا و نیایش از سلامت معنوی برخوردار است.
سلامت روانی-عاطفی وخانوادگی-اجتماعی خسرو دچار مشکل شده است که به تدریج بر سلامت جسمانی او تاثیر میگذارد.
سلامت خانوادگی-اجتماعی و سلامت روانی-عاطفی رویا دچار مشکل شده است.
سلامت خانوادگی-اجتماعی و سلامت روانی-عاطفی نرگس دچار مشکل شده است.
با توجه به ابعاد سلامت یک شخصیت ذهنی را که دارای سلامت در تمام ابعاد است، توصیف کنید.
فردی که توانایی ارتباط برقرار کردن با دیگران را دارد و میتواند در زمینههای کاری یا تحصیلی موفق باشد، از سلامت جسمانی برخوردار باشد و بیماری خاصی بدنش را درگیر نکرده باشد، از نظر روانی در شرایط خوبی باشد و بتواند در محیطهای مختلف رفتار مناسبی داشته باشد. به طور کلی روش زندگی درست و متناسب با محل زندگی و خانواده خود را دارا باشد.
جواب فعالیت صفحه ۱۰
آیا وضعیت سلامت شما همیشه در یک نقطه ثابت میماند؟ در غیر این صورت چه عواملی سبب تغییر وضیت سلامت شما میشود؟
خیر با گذشت زمان میتواند تغییر کند. عوامل مختلفی مانند عوامل محیطی، عوامل ژنتیکی، سبک زندگی، دسترسی به خدمات سلامت و بهداشت.
جواب فعالیت صفحه ۱۱
مهمترین عوامل مؤثر بر سالمت افراد را در محل زندگی خود شناسایی و فهرست کنید.
۱.رفتارهای تغذیهای
۲.ویژگیهای اخلاقی
۳.وراثت و ژنتیک
۴.دسترسی به خدمات سلامت و بهداشت
۵.محیط زندگی
۶. سبک زندگی
از میان آنها، عوامل قابل کنترل را شناسایی کرده و برای کنترل آنها پیشنهاد ارائه دهید.
رفتارهای تغذیهای: پرهیز کردن از خوردن غذاهای فست فود و آماده و در عوض از مواد غذایی سالم و طبیعی استفاده کنیم.
محیط زندگی: مانند آب، خاک و هوای محل زندگی خود را آلوده نکنیم و با مطالعه و افزایش آگاهی در جهت حفظ آنها تلاش کنیم.
نتیجهگیری
در این مقاله، به بررسی مفاهیم کلیدی و جواب فعالیت های درس اول سلامت و بهداشت پایه دوازدهم پرداختیم و فعالیتهای مختلف کتاب را تحلیل کردیم. همچنین، در مقالهای دیگر در سایت ستاره، سوالات نهایی تفکیکشده درس یک را مورد بررسی قرار دادهایم. این سوالات به دانشآموزان کمک میکند تا مفاهیم درس را بهتر درک کرده و توانایی خود را در پاسخدهی به مسائل بهداشتی تقویت کنند.
در پایان، به یاد داشته باشیم که برای دستیابی به سلامت کامل باید به تمام ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی توجه کنیم و از شیوههای زندگی سالم و پیشگیری از بیماریها پیروی کنیم.رای مطالعه بیشتر و دریافت محتوای کمک درسی پایه دوازدهم، میتوانید به سایت ستاره مراجعه کنید.
برای شما که دوازدهمی هستید: شیمی دوازدهم تجربی و ریاضی