چگونه با ترس از دندانپزشکی مقابله کنیم؟

ستاره |‌ سرویس روانشناسی – هیچ کس علاقه‌ای به رفتن به دندان‌پزشکی ندارد اما عده کمی از افراد از این کار وحشت داشته و دچار اضطراب شدید می‌شوند. در بسیاری از موارد، افراد از شدت ترس جرات مراجعه به مطب دندان‌پزشکی را هم ندارند و به همین دلیل، درد و ناراحتی دندان‌درد را تحمل می‌کنند. در این مطلب در مورد ترس از دندانپزشکی صحبت خواهیم کرد.

 

 

کنترل‌کردن ترس از دندانپزشکی

بر اساس یک تحقیق علمی که در سال ۱۹۹۸ منتشر شد، ۳۱% از بزرگ‌سالان (۲۳% مردان و ۴۰% زنان) از بعضی مراحل درمانی دندان وحشت دارند اما در این میان ۲۴% از افراد حتی از رفتن نزد دکتر دندان پزشک هم هراسان می‌شوند. تحقیقات جدیدتر در سال ۲۰۰۹ نشان می‌دهد که نیمی از بززرگ‌سالان از اضطراب متوسط یا شدید رنج می‌برند که عمده این ترس از دندان پزشکی به خاطر مرحله تزریق و سوراخ کردن دندان است.

اما چرا کسانی که با میل و رغبت به ورزش‌های دردناکی مثل راگبی روی می‌آورند از یک کار ساده مثل رفتن به دندان‌پزشکی هراس دارند؟ رییس انجمن بین‌المللی کنترل اضطراب و ترس از دندان‌پزشکی، معتقد است که این موضوع تنها به کنترل کردن احساسات مربوط می‌شود.

یکی از دلایل اصلی این ترس و اضطراب، تجربه‌های ناخوشایند و دردناک گذشته است. وقتی کسی یک‌بار تجربه ناخوشایندی از رفتن به دندان‌پزشکی داشته باشد، در سایر مواقع کنترلی روی احساس ترس و اضطراب خود نداشته و همیشه با این ترس زندگی می‌کند. موقع بازی راگبی یا بانجی‌جامپینگ، فرد می‌تواند احساسات خود را کنترل کند اما به خاطر داشتن یک تجربه تلخ در گذشته، حافظه فرد توان کنترل احساسات را نداشته و از رفتن به دندان‌پزشکی هراسان می‌شود. 

نیکولا کورتیز ۴۳ ساله یکی از افرادی است که به دلیل همین ترس و اضطراب، بیش از ده سال به دکتر دندان‌پزشک مراجعه نمی‌کرد. او می‌گوید: وقتی ۲۰ ساله بودم با دندان‌درد شدیدی به دکتر دندان‌پزشک مراجعه کردم، اما داروی بی‌حسی که دکتر برای من تزریق کرد آن‌طور که باید اثری نداشت و من در تمام مراحل درد می‌کشیدم. آنقدر که وقتی مشغول سوراخ‌کردن دندانم بود طاقت نیاورده و جلوی کار دکتر را گرفتم. این یک تجربه دردناک بود اما بیش از آن احساس حقارتی که بع از آن از کار خود داشتم مرا آزار می‌داد. به همین خاطر تا ۳۰ سالگی به هیچ وجه قدم در مطب هیچ دندان‌پزشکی نگذاشتم.

هیچ کس دوست ندارد وقتی یک دکتر با مته و سوزن مقابلش ایستاده، کنترل خود را از دست بدهد. مراحل درمان دندان روزبه‌روز پیشرفته‌تر می‌شود و به همین دلیل بسیاری از افراد که از مراجعه به دندان‌پزشک می ترسیدند، از مشاهده پیشرفت تکنولوژی در این زمینه شگفت زده شده و به خاطر روش‌های درمانی جدید دیگر ترسی از این کار ندارند. با این حال رفتن به دندان‌پزشکی برای همه این افراد آسان نیست و بعضی از آن‌ها هرگز جرات رفتن و امتحان روش های جید را پیدا نمی‌کنند. ممکن است بعضی از این افراد از شدت دندان‌درد، علی‌رغم میل باطنی مجبور به مراجعه به پزشک بشوند اما بهتر است قبل از رسیدن به این مرحله با اضطراب و ترس خود مقابله کنند.

 

 

مراجعه به دندانپزشک باتجربه

بهترین پیشنهادی که می‌توان به افرادی که ترس از دندان پزشکی دارند کرد این است که در انتخاب پزشک بسیار دقت کنند. هیچ روش قطعی و مشخصی برای درمان ترس این افراد وجود ندارد چون هر فرد با بقیه متفاوت است. بعضی از این افراد به آرام‌بخش نیاز دارند و بعضی دیگر با رفتاردرمانی، درمان می‌شوند. بهتر است با دقت و صرف زمان، دکتری را انتخاب کنند که به او حس مثبتی دارند و از تجربه و توانایی او مطمئن هستند. پزشکی که واقعا باتجربه و ماهر باشد مسلما احساس این افراد را درک می‌کند و می‌داند با آن‌ها چطور برخورد کند.

چطور چنین پزشکی را پیدا کنید؟ سری به وب سایت‌های رسمی پزشکان زده و نظر افراد مختلف را درباره اخلاق و عملکرد پزشک مورد نظر بخوانید. بهتر است در این مورد به بررسی یک پزشک اکتفا نکنید.

بعضی از پزشکان معتقدند که جلسه اول لزوما زمان درمان نیست و بهتر است ابتدا پزشک و بیمار با هم صحبت کرده و درباره ترس‌ها و نگرانی‌های بیمار صحبت کنند و آن موقع دکتر تصمیم بگیرد که چطور می‌تواند به آن بیمار به بهترین شکل کمک کند.

 

استفاده از روش های جایگزین

برای اکثر افراد همین کافی است که پزشک خود را بشناسند و به او اطمینان داشته باشند. اما اگر اینطور نباشد راه‌های زیادی وجود دارد که پزشک می تواند اطمینان بیمار خود را جلب کند. استفاده از داروهای مسکن یکی از این روش‌هاست. یعنی بیمار کاملا بی‌هوش نیست و مراحل درمان را می‌بیند اما هیچ دردی احساس نمی‌کند. در موارد شدیدتر ترس از دندان پزشکی می‌توان از بی‌هوشی عمومی نیز استفاده کرد.

راه دیگر استفاده از هیپنوتیزم، طب سوزنی و یا رفتاردرمانی است. این‌طور بگوییم که امروزه روش‌های درمانی بسیار متنوع و آسانی وجود دارند و انتخاب روش درمانی بستگی به حال بیمار و تشخیص پزشک دارد.

مورد مهم دیگر این است که فرد بیمار باید سعی کند به خودش کمک کند. اگر فرد تلاش کند که همیشه بهداشت دهان خود را رعایت کند، جلسات چکاپ دندان‌پزشکی به سادگی برگزار می‌شوند و نیازی به اقدام درمانی پیچیده‌ای نیست. تکنیک‌های تمدد اعصاب یا ریلکسیشن نیز در این زمینه بسیار مفید خواهند بود. بعد از آن، گرفتن نوبت از یک دندان‌پزشک دلسوز و متعهد مهم‌ترین مرحله است. در جلسه اول فقط برای گفتگو به پزشک مراجعه کنید و بعد از آنکه توانستید به پزشک خود اطمینان پیدا کنید اقدام به درمان کنید.