چطور به نوجوانی که مشکل تحصیل داره، انگیزه بدیم؟

کشف دلایل مشکلات تحصیلی

برای کمک به نوجوان در گرفتن انگیزه، ابتدا باید بفهمیم چرا او در تحصیل مشکل دارد. هر نوجوانی منحصر به فرد است و دلایل مشکلات تحصیلی می‌ توانند بسیار متفاوت و پیچیده باشند. پس قبل از انتخاب هر راهکاری، باید به همه جوانب وضعیت توجه کنیم که برخی از آنها شامل موارد زیر است.

فشارهای تحصیلی و اضطراب

بسیاری از نوجوانان با استرس و اضطراب دست و پنجه نرم می‌ کنند. فشار های تحصیلی و انتظارات زیاد والدین، معلمان یا حتی خود نوجوان این مشکلات را تشدید می ‌کند. ترس از ناامید کردن دیگران و رقابت با همکلاسی ‌ها هم باعث افزایش این استرس خواهد شد. همچنین، تکالیف و امتحانات مکرر به این فشار ها اضافه می‌ شوند.

تأثیرات مشکلات خانوادگی و اجتماعی بر تحصیل

مشکلات تحصیلی احتمالا ناشی از عوامل بیرونی مانند تنش ‌های خانوادگی یا اجتماعی نیز باشند. طلاق، درگیری والدین و مشکلات مالی رفاه عاطفی نوجوان را تحت تأثیر قرار داده و تمرکز و انگیزه او را کاهش خواهند داد . از طرفی مشکلات ارتباط با همسالان مثل قلدری یا درگیری ‌های دوستانه می‌توانند باعث اضطراب اجتماعی و بی‌میلی به مدرسه شوند. 

شناخت مشکلات یادگیری

اختلالات یادگیری مثل نارساخوانی، دیسکلکولیا یا ADHD ممکن است به درستی تشخیص داده نشوند. اگر این مشکلات اگر نادیده گرفته شوند، می‌توانند نوجوان را در مدرسه و خانه ناامید کنند. به طور مثال نوجوانی با نارساخوانی ممکن است در خواندن و درک متون پیچیده مشکل داشته باشد یا کسی با دیسکلکولیا در فهم ریاضیات دچار مشکل شود. نوجوانان مبتلا به ADHD هم ممکن است برای مدت طولانی تمرکز نکنند. در نهایت بهتر است زیر نظر متخصص علت دقیق را پیدا کنید.

کمبود علاقه و کسالت

یکی از دلایل اصلی بی‌انگیزگی نوجوانان، نبود علاقه به مدرسه است. وقتی دروس مدرسه با زندگی روزمره یا آرزوهای شان ارتباطی ندارد، حس می‌ کنند که این آموزش ‌ها بی‌فایده است. همچنین روش ‌های آموزشی غیرجذاب و ناکارآمد می ‌تواند باعث از دست رفتن تمایل آن ها به مشارکت و تلاش شود.

راهکارهای مثبت برای انگیزه‌بخشی به نوجوانان

به جای استفاده از تنبیه‌های سخت، مربیان و والدین باید از روش‌های مثبت برای تشویق تغییرات همیشگی استفاده کنند. این رویکردها شامل تحسین تلاش‌ ها، تشویق به گفتگو، دادن مسئولیت به نوجوانان و استفاده از پاداش ‌های مناسب است. برخلاف تنبیه، این روش‌ها به نوجوانان کمک می ‌کنند تا مسئولیت‌پذیری و رشد فردی را بپذیرند. ایجاد انگیزه در نوجوانان نیازمند روش ‌هایی است که اعتماد به نفس آنها را تقویت کند و فضایی فراهم کند که بتوانند در آن شکوفا شوند. مذاکره، پاداش، تشویق از طریق اشتیاق و به رسمیت شناختن تلاش‌ ها نقش مهمی در این فرآیند دارند.

حمایت کردن فرزند

با حمایت‌ و توجه به علت‌های مشکلات، می‌توان نوجوان را به سوی موفقیت هدایت کرد. این رویکرد شامل گفت ‌و گوهای منظم، ارزیابی‌ های تخصصی و همکاری با معلمان و والدین است. ایجاد اعتماد و همدلی، اولین گام برای کمک به نوجوان در غلبه بر مشکلات تحصیلی است.

قدرت گفتگو و تعامل

نوجوانان به دنبال استقلال و توانایی در تصمیم‌گیری هستند. مشارکت آن‌ها در فرآیند یادگیری و تصمیم ‌گیری می‌تواند انگیزه ‌شان را افزایش دهد. گفتگو و تعامل به ایجاد جوی از اعتماد کمک می ‌کند، جایی که نوجوان احساس شنیده شدن و احترام می ‌کند. تعیین اهداف تحصیلی مشترک، به روشن شدن آرزو ها و شناسایی موانع کمک می‌کند و اشتباهات به جای این که منبع گناه باشند، به فرصت ‌هایی برای بهبود تبدیل می‌شوند.

تشویق و پاداش

پاداش تنها هدیه مادی نیست؛ تحسین تلاش ‌ها و پیشرفت نیز اهمیت دارد. یک کلمه تشویق ‌آمیز یا توجه به تلاش‌ها می‌تواند اعتماد به نفس و احساس موفقیت را در نوجوان تقویت کند.

ارزش ‌گذاری بر تلاش‌ ها

یکی از بزرگ ‌ترین اشتباهات در آموزش، تمرکز فقط بر نتایج و نمرات است. برای انگیزه ‌بخشی به نوجوانان، باید تلاش‌هایشان را بشناسیم، حتی اگر نتایج فوراً انتظارات را برآورده نکنند. با تأکید بر تلاش، ما پشتکار، نظم و انضباط و بهبود مستمر را ارزش می‌گذاریم ؛ ویژگی ‌هایی که نه تنها در مدرسه، بلکه در زندگی هم ضروری و مهم هستند.

اجتناب از تنبیه ‌های سخت

استفاده از تنبیه‌ های سختگیرانه برای اصلاح رفتار فرزندتان، ریشه در بسیاری از سیستم‌ های آموزشی و روش‌های فرزندپروری دارد. این روش ‌ها می‌توانند به شدت به انگیزه و موفقیت تحصیلی نوجوان آسیب برسانند. بهتر است به جای تنبیه، به دنبال راهکار های حمایتی و مثبت باشیم.

تأثیر منفی تنبیه‌ها بر انگیزه

یکی از نتایج رایج تنبیه‌های سخت، بی‌انگیزگی است. نوجوانی که احساس کند با تنبیه تهدید می‌ شود، ممکن است از مدرسه، انجام تکالیف و یادگیری بیزار شود. تنبیه به جای تشویق به تلاش، وظایف مدرسه را به کاری دردناک تبدیل می‌ کند که باید از آن اجتناب کرد. 

کاهش اعتماد به نفس

اگر نوجوان به خاطر اشتباهات یا شکست ‌ها تنبیه شود، ممکن است به این باور برسد که نمی‌تواند موفق شود. به جای دیدن اشتباهات به عنوان فرصت ‌های یادگیری، آنها را نشانه‌ای از ناتوانی خود می ‌داند. این احساس به مرور زمان، اعتماد به نفس و انگیزه او را کاهش می ‌دهد.
مطالعات نشان می ‌دهد که تنبیه‌های سخت شاید در کوتاه‌ مدت رفتار را تغییر دهند، اما در بلند مدت بی‌اثرند. این روش‌ها اهمیت آموزش یا نقش آن در رشد نوجوان را تغییر نمی ‌دهند.