هفته هفتم بارداری – انجام اولین سونوگرافی بارداری

ستاره | سرویس مادر و کودک – تقریبا یک ماه و دو هفته از بارداری را پشت سر گذاشته‌اید. برجستگی‌های دست و پا که در هفته ششم بارداری جوانه‌زده بودند حالا بیشتر رشد کرده‌اند. مفصل آرنج اكنون ديگر قابل تشخيص است و سر نوزادتان از بدن او بزرگتر است. هر دو نيمكره مغز در حال رشد هستند؛ بیشتر رشد این هفته مربوط به مغز است و تقریبا در هر دقیقه ۱۰۰ سلول مغزی درحال شکل گیری است. در ادامه به وضعیت بدن مادر در هفته هفتم و مراقبت‌های بارداری در این هفته خواهیم پرداخت.

وضعیت بدن مادر

اگرچه هنوز تغییرات جسمی شما چندان قابل مشاهده نیست، ولی خودتان کم کم احساس سنگین شدن می‌کنید. هنوز برای استفاده از لباس‌های بارداری زود است، اما زمان مناسبی برای خرید این لباس‌هاست. پوست شما از الان شروع به تغییر کرده است. اگر خوش شانس باشید ارمغان بارداری برایتان پوستی درخشنده و شفاف است؛ اما اگر پوست‌تان به هجوم هورمون‌های بارداری با جوش و علائم پوستی واکنش نشان داد زیاد تعجب نکنید.

 

 

شما ممکن است در بستن دکمه‌ی لباس‌های چسبان خود (به خصوص اگر بارداری اولتان نباشد) با مشکل مواجه شده باشید. این مساله به دلیل تقابل رحم با سایر اعضای بدن بر سر فضای درون شکم است. قسمت بالایی رحم که به آن corpus می‌گویند، بسیار عضلانی و قابل انعطاف است. طول عضلات این قسمت با رشد نوزاد، تا ۱۰۰ برابر طول اولیه کشیده می‌شوند. رحم شما در زیر استخوان‌های لگن است و به همین دلیل هنوز نمی‌توانید از بیرون لمسش کنید. همزمان با تداوم ارتجاع، رحم به سمت بالا رشد کرده و به دیواره‌ی شکم فشار می‌آورد. این عمل باعث تحت فشار قرار گرفتن روده‌ها و شکم می‌گردد. در این مرحله رحم به یک چهارم فاصله تا ناف شما رسیده است؛ این فاصله تا ماه آینده به نیمه خواهد رسید.

پس اگر رحم هنوز کوچک است چرا بستن دکمه‌ی لباس‌ها سخت شده است؟ به دلیل اینکه شما به واسطه‌ی هورمون‌های بارداری کمی وزن اضافه کرده‌اید. افزون به خاطر کند شدن فرآیند هضم در بدن شما، کمی هم با نفخ و تورم مواجه شده‌اید. بدن شما با کند کردن جریان غذا در روده‌ها سعی در جذب حداکثر مواد مغذی موجود دارد و به بدن‌تان اجازه‌ می‌دهد آب بیشتری را جذب نماید. این کندی ممکن است به خصوص در زمان‌هایی که دچار یبوست هستید، کمی ایجاد دل درد نماید. تا زمانی که دل درد شما با خونریزی همراه نباشد، دلیلی برای نگرانی نسبت به سقط جنین وجود ندارد. با این حال اگر این دل درد برایتان بسیار آزار‌دهنده بوده و یا خیلی طول کشید بهتر است با پزشک‌تان تماس بگیرید. در کمترین حالت، پزشک‌تان می‌تواند با تجویز دارو‌های ضد یبوست یا توصیه‌های پزشکی به شما کمک نماید.

 

 

وضعیت جنین و رشد آن 

اگرچه کودک شما تنها ۱.۲ سانتیمتر طول دارد و همچنان مثل یک ویرگول خمیده است، اما به سرعت در حال رشد است. بخش قابل توجهی از این رشد در بخش مغز فرزندتان در حال وقوع است جایی که نورون‌های مغز با سرعت حیرت آور ۱۰۰,۰۰۰ سلول در دقیقه در حال شکل‌گیری‌اند. سلول‌های مغز در حال تکثیر، شاخه شاخه شده و به یکدیگر متصل می‌گردند و بدین صورت اولین مسیر‌های عصبی سیستم عصبی را شکل می‌دهند. تا زمان تولد، مغز فرزند شما بیش از ۱۰ ملیون سلول درهم تنیده خواهد داشت.

مغز ظریف فرزندتان در حال بخش بندی به سه قسمت مجزاست. قسمت اول، قسمت جلو مغز که بزرگ‌ترین قسمت آن بوده و در آینده بدل به مخ، تالاموس، و هیپوتالاموس (مرکز عصبی مغز) می‌گردد. قسمت میانی مغز که در بین جلو مغز و قسمت پشتی واقع شده، وظیفه‌ی اتصال ساقه‌ی مغز به نخاع را بر عهده دارد و در نهایت قسمت پشتی مغز، شامل مخچه و بعضی قسمت‌های دیگر، کنترل کننده‌ی اعمال غیر ارادی بدن همچون تنفس و تپش قلب است. هر کدام از این قسمت‌های مجزای مغز اکنون در بدن کودک آینده‌تان در حال شکل گیری است.

همانطور که مغز جنین در درون سرش در حال شکل گیری است، ویژگی‌های چهره‌اش هم در حال پدیدار شدن بر روی صورت هستند. در واقع همه‌ی قسمت‌های بدن شروع به رشد کرده‌اند. در ابتدا این‌ها همه به فرم جوانه‌های کوچکی بودند ولی اکنون به باله‌های قابل تشخیص بدل شده‌اند.

در این مقطع -هفته هفتم بارداری- ضربان قلب فرزند شما از هفته‌ی گذشته هم بالاتر رفته است؛ این حجم لوله‌مانند (جنین)، کم کم برآمدگی‌هایی در خود نشان می‌دهد و به شکل قلب بالغ شبیه‌تر می‌شود. سلول‌هایش به طرز دیوانه‌واری در حال تولید واحد‌های سازنده‌ای هستند که در آینده ۴۰ جفت ماهیچه و ۲۳ مهره‌ی ستون فقراتش را شکل خواهند داد. جوانه‌های اندام‌های حرکتی فرزندتان شروع به رشد کرده‌اند؛ در این مرحله شبیه باله‌های کوچکی هستند. قسمت بیرونی گوشش در حال شکل‌گیری هستند و حالا مفصل‌هایی در قسمت‌های آرنج، زانو ومچ دارد. پلک‌های فرزندتان در این مرحله کاملا شکل گرفته و قابل تشخیص هستند.

 

 

اولین سونوگرافی بارداری

برای تعیین دقیق‌تر تاریخ شروع بارداری، پزشک شما می‌تواند درخواست آزمون سونوگرافی نماید. بررسی و تعیین زمانی که در سه‌ماه‌ی اول بارداری انجام می‌شوند، حتی از نتایج بدست آمده در زمان بعد از آن هم دقیق‌تر است. با استفاده از سونوگرافی پزشک قادر است سن جنین را با دقتی در حد چند روز تخمین بزند. سرعت رشد می‌تواند در نوزادان مختلف، متفاوت باشد؛ به همین دلیل با جلوتر رفتن بارداری دقت تخمین کاهش پیدا می‌کند. همانطور که نوزادان مختلف در هنگام تولد، شکل و سایز متفاوتی دارند، در درون رحم هم با سرعت متفاوتی رشد می‌کنند.

علاوه برتعیین سن جنین، یک سونوگرافی در اوایل بارداری می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد همچون: اطمینان از بارداری، تعیین و ثبت ضربان قلب جنین، و یا تشخیص مشکل اگر در ناحیه‌ی لگن دچار درد و خونریزی بارداری باشید.

ممکن است شما از قبل و توسط فیلم‌ها یا با همراهی کردن دوست باردارتان با سونوگرافی آشنا شده باشید. سونوگرافی ترانس از طریق آغشته کردن سطح شکم با یک ژل مخصوص و سپس قرار دادن پروب، یک دستگاه ساطع کننده‌ی امواج برای ایجاد تصویری از جنین درون شکم شما انجام می‌شود. در مراحل بعدی بارداری این روش بسیار دقیق و موثر است. اما در اوایل بارداری، وقتی که جنین هنوز بسیار کوچک است، بیشتر از سونوگرافی ترانس واژينال استفاده می‌شود. در سونوگرافی ترانس واژينال، پروب مستقیما به درون واژن فرستاده می‌شود. با این روش امکان تهیه‌ی عکس‌های با جزئیات بسیار بالاتری نسبت به سونوگرافی معمولی وجود دارد.

تعیین سن دقیق جنین در اوایل بارداری به پزشک شما کمک می‌کند تا با اتخاذ تصمیمات مناسب به بهترین شکل به شما کمک نماید. به عنوان مثال برای خانم‌هایی که زودتر یا دیرتر دچار درد زایمان می‌شوند، پزشک تصویر دقیقی از سن جنین در اختیار دارد. همچنین این تصویر زودهنگام می‌تواند ناهنجاری‌های ژنتیک را برملا کند. علاوه بر این دانستن سن دقیق، برای تعیین زمان انجام بسیاری از معاینات و تست‌های دوران بارداری مثل بررسی زجاجیه‌ گردن بسیار مفید است.

 

دانستنی‌های هفته هفتم

سونوگرافی معمولی یا روی شکمی (Transabdominal ultrasound): یک آزمایش برون بدنی است که برای تهیه‌ی عکس سونوگرافی از رحم و با قرار دادن پروب بر روی قسمت پایینی شکم انجام می‌گیرد.

سونوگرافی ترانس واژینال(Transvaginal ultrasound): یک آزمایش درون بدنی است که برای تهیه‌ی عکس سونوگرافی از داخل رحم و با قرار دادن پروب در درون واژن انجام می‌گیرد.