نسخه صوتی این مطلب را بشنوید! 🎧
در هفته بیست و چهارم بارداری تغییرات وزنی شما چیزی در حدود ۶ یا ۷ کیلوگرم است. در این هفته اندامهای تنفسی نوزاد برای زندگی در بیرون از رحم مادر تشکیل میشوند. پوست نوزادتان هنوز به دلیل عدم تجمع چربی در زیر آن دارای چروک فراوان است. برای آگاهی از تغییرات مادر و نوزاد در هفته بیست و چهارم بارداری همراه ما باشید.
تغییرات بدن مادر
لیبیدو یا همان شهوت و میل جنسی تنها چیزی در بدن شماست که ممکن است در این مقطع درحال کم شدن باشد. پس اگر در این مرحله خوردن سیب زمینی سرخکرده برایتان جذابیت بیشتری از سکس داشته باشد امری طبیعی است. بسیاری از خانمهای باردار تمایل جنسی بالا را در کل نه ماههی بارداری تجربه میکنند. اما در این زمان بخصوص و با جلوتر رفتن بارداری، از آنجایی که بزرگتر شدن شکم منجر به بروز درد و خستگی در خانمهای باردار میشود، تمایل به رابطه جنسی در بارداری ممکن است کاهش یابد. اما خانمهای دیگری نیز هستند که در سهماههی سوم بارداری نیز تمایل جنسی سیری ناپذیری را تجربه میکنند.
رشد نوزاد در هفته بیست و چهارم
بزودی متوجه خواهید شد که فرزندتان در چند هفتهی آینده بسیار مشغول خواهد بود. در این مرحله فرزندتان به اندازهای کوچک است که فضای کافی برای جابجا شدن و رقصیدن در درون شکمتان را دارد. حتی ممکن است فرزندتان نسبت به لحن آرامش بخش و نوازش شکم شما واکنش نشان داده، آرام شود و یا برعکس با صداهای بلند و ضربه ملایم به شکم هوشیار گردد. همچنین اکنون که گوش داخلی جنین (که وظیفهی کنترل تعادل را برعهده دارد) شکل گرفتهاست، اکنون نوزاد میتواند تشخیص دهد که به حالت سرو ته و یا درست قرار گرفته است و به همین دلیل اکنون تکان خوردناش معنایی جدید پیدا کردهاست.
ریههای فرزند آیندهتان چندین هفته است که به تمرین تنفس میپردازد. از هفته هفدهم بارداری، جنین شروع به وارد و خارج کردن مایع آمنیوتیک به ریههایش نموده است. ریهها اکنون به قدری کامل شدهاند که قدم بعدی در مسیر تنفس برداشته شود. در هفتهی بیست و چهارم، سورفاکتانت در فرزند آیندهی شما شروع به شکل گرفتن مینمایند؛ مادهای که برای تنفس در بیرون رحم برای جنین حیاتی است.
برای دانستن اهمیت سورفاکتانت باید کمی با ایدهی شکلگیری و عملکرد ریهها آشنا شوید. ریه ها مثل درختان گسترش پیدا میکنند. هردوی آنها یک تنهی اصلی دارند که شاخههای کوچکتر از آن منشعب میشود. همهی این قسمتهای کوچکتر به سطح ششها سطح تماس بیشتری میدهد تا بتواند اکسیژن هوا را جذب نماید و دیاکسیدکربن را خارج کند. کوچکترین قسمت ریه در انتهای مسیر شاخهها، مثل بالنهای کوچک هوا عمل کرده از هوا پر و خالی میگردد.
ساختارهای کوچک درون ریه، سورفاکتانت (یک مایع پیچیده که ورود و خروج هوا به ریهها را تسهیل مینماید) را تولید میکنند. سورفاکتانت مثل یک روان کننده عمل می کند. به بیان دیگر این ماده تنش سطح ریهها را کاهش میدهد. برای توضیح عملکرد این ماده، ریه را مثل یک غربال (الک) و هوا را مثل دانههای شن در نظر بگیرید. اگر صافی غربال از جنس کاغذ سنباده باشد، دانههای شن به کندی از آن عبور کرده حتی ممکن است گیر کنند؛ اما اگر جنس صافی از جنس پلاستیک صاف و روغن خورده باشد، دانههای شن به سرعت از آن عبور میکنند. علاوه بر رشد ریهها، بدن فرزند شما در حال ایجاد لایهی چربی در زیر پوستش است. با این افزایش وزن، شما حرکات جنین را بیشتر و بیشتر احساس خواهید کرد.
راهنمایی های هفته بیست و چهارم
از اینکه همهی توجهات فقط به شکمتان معطوف شدهاست احساس نارضایتی میکنید؟ از زمانی که راجع به خواستهها و علایق خودتان صحبت میکردید مدت زیادی گذشته است. اکنون تنها چیزی که دوستانتان میخواهند راجع به آن صحبت کنند زمان وضع حمل و اسم مناسب برای بچه است. اگر از این حرف زدن مداوم راجع به نوزاد خسته شدهاید، بهتر است از قبل چند موضوع جذاب برای صحبت کردن انتخاب نمایید.
- اگر قصد دارید پس از تولد فرزندتان به سرکار برگردید، به بررسی گزینههای مناسب برای نگهداری از فرزند در غیابتان بپردازید.
- اقدام به خرید لوازم نوزاد نمایید.
- آزمایش مربوط به دیابت بارداری را انجام دهید.
نگاه از درون به جنین
هفته بیست و چهارم بارداری (بیست و دو هفته پس از لقاح)
سایز جنین: طول، ۲۱.۵ سانتیمتر فاصلهی تاج تا کفل؛ وزن، ۵۸۰ گرم.
مرحلهی رشد جنین: در این مرحله جنین قادر است به هرگونه سروصدایی با از جا پریدن و پلک زدن واکنش نشان دهد. همچنین ریههای او در حال رشد میباشند.
آنچه شما مشاهده میکنید: تصویر سمت چپ نمای بزرگ شدهای از چهار قسمت قلب فرزند شما را نشان میهد. تصویر سمت راست جریان خون از دهلیزهای فوقانی قلب به دهلیز پایین قلب را نشان میدهد. دیوارههای بطن عضلانیتر از دیوارههای دهلیز میباشند، چرا که وظیفه آنها پمپ خون به ریهها و دیگر قسمتهای بدن میباشد.
آنچه در درون اتفاق میافتد
از این هفته فرزند شما وارد مرحلهی بسیار مهمی شده است: از این زمان به بعد فرزند شما ماندنی محسوب میشود. این بدین معنی است که که فرزندتان که اکنون بیش از نیم کیلوگرم وزن دارد، در صورت بروز زایمان زودرس از شانس بقای بیش از ۵۰ درصد (درصورت بهرهمندی از مراقبتهای شدید) برخوردار است. بخش عمدهی این مساله به خاطر شکل گرفتن مجاری هوا و کیسههای تنفسی در شش هاست.
در هفتههای بعدی بارداری فرزند شما بین ۲.۷ تا ۳.۱ کیلوگرم وزن اضافه میکند. گوشهای جنین در این مرحله به صداهای خارج رحم بسیار حساس شده است و میتواند صدای مادرش را تشخیص دهد. در واقع تحقیقات نشان دادهاست که نوزادان آموزش حرف زدن را از درون رحم مادر آغاز میکنند. نشانهای مبنی بر اینکه نوزادان واکنش ویژهای به صدای پدر، مادر بزرگ و پدر بزرگ یا خواهر و برادرانش نشان دهد وجود ندارد، اما به طور قطع مادرش را تشخیص میدهد. دانشمندان با استفاده از تصاویر سونوگرافی به این نتیجه رسیدهاند که نوزادان حتی قبل از تولد نیز تمایل زیادی به بازی کردن دارند. فرزند شما همچنان به قدم زدن در درون رحم ادامه خواهد داد و سعی خواهد کرد هرچه را میبیند با دست بگیرد. اسباببازی مورد علاقهاش (در واقع تنها اسباببازیاش) بند ناف است. این رشتهی رگهای خونی بسیار قوی است و جریان خون، آن را درحالت کشیده نگه داشته و از چروک خوردنش جلوگیری مینماید.
رژیم غذایی در هفته بیست و چهارم بارداری
در هفته بیست و چهارم بارداری افزایش وزن توصیه شده برای یک بارداری معمولی بین ۶.۳ تا ۷.۳ کیلوگرم است. اگر وزنتان خیلی بیشتر از این اضافه شدهاست، باید به بررسی خوراکیهای مصرفی و میزان تمریناتتان بپردازید. اکنون زمان آن نیست که رژیم بگیرید. اما کاهش یا حذف غذاهای ناسالم و افزایش میزان میوه و سبزیجات مصرفی میتواند فکر خوبی باشد. همچنین اگر در انجام تمرینات ورزشیتان دچار سستی و نتبلی شدهاید، اکنون زمان مناسبی است تا انجام آنها را دوباره شروع نمایید. یک گام شمار بخرید و شروع به پیادهروی نمایید. تحقیقات نشان داده خانمهایی که از دستگاه گامشمار استفاده میکنند روزانه یک کیلومتر بیشتر از دیگر افراد پیادهروی مینمایند. اگر وزن زیادی اضافه کردهاید، خودتان را ببخشید و حواستان را بر روی ادامهی مسیر متمرکز نمایید. اراده کنید تا با صرف هوشمندانهی خوراکیها و انجام مداوم تمرینات ورزشی افزایش وزنتان را در ادامهی بارداری کنترل نمایید.
اصطلاحات هفته
سورفاکتانت: مایعی که به وسیلهی آلوئول و نایژکهای ریه به منظور تسهیل عبور اکسیژن به درون و خروج آن از ریهها تولید میشود.