حکم شرعی نوشتن در قرآن و مفاتیح از نظر مراجع تقلید چیست؟

قرآن و مفاتیح از جمله کتاب های مقدس دین اسلام هستند که حفظ جایگاه و اهمیت دادن به آن ها از طرف پیامبر، امامان و بزرگان دین اسلام بسیار توصیه شده است. اما گاهی با کارهایی مانند نوشتن و یادداشت کردن برخی از نکات در حاشیه این دو کتاب، قصد افراد بهره مندی بیشتر معنوی است؛ اما همین کارها ممکن است نوعی بی حرمتی به قرآن و مفاتیح باشد. در ادامه این نوشته از مجله ستاره حکم شرعی نوشتن در قرآن و مفاتیح را بررسی خواهیم کرد. 

حکم شرعی نوشتن در قرآن و مفاتیح از نظر مراجع تقلید

قرآن کلام خداست که به واسطه حضرت پیامبر اسلام (ص) به دست ما مسلمانان رسیده است. به همین دلیل قداست بسیاری در میان مسلمانان دارد. 

مفاتیح الجنان نیز مجموعه‌ای از دعاها، مناجات، زیارات، اعمال مخصوص ایام سال و ماه و روزها است که به محمد و ائمه شیعیان امامی منسوب شده و توسط عباس قمی عالِم شیعه در سال ۱۳۰۴ هـ. ش، جمع‌آوری و تدوین شده‌است. عباس قمی این کتاب را به فاطمهٔ زهرا تقدیم نموده‌است. این مجموعه نزد شیعیان از معتبرترین کتب محسوب می‌شود و در مدت کوتاهی پس از چاپ آن همه‌گیر شد و در تمام منازل، مساجد و اماکن مقدس شیعیان وجود دارد. بعدها ملحقاتی توسط نویسنده به کتاب اضافه شده‌است. این مجموعه توسط افراد مختلفی بارها به فارسی ترجمه شده‌است، لکن مشهورترین ترجمه از عباس مصباح‌زاده است. به همین دلیل نیز قداست مفاتیح نیز کم از قرآن ندارد. 

توجه مسلمانان به این دو کتاب مقدس باعث شده است بسیاری از افراد زمان خواندن آن ها نیاز پیدا کنند که یادداشتی بر برخی از صفحات نوشته، معنی کلمه یا جمله ای را یادداشت کنند یا مورد قابل توجهی را به عنوان چیزی که باید به یاد داشته باشند کنار آن بنویسند. اما برخی از افراد اینکار را امری غلط و حتی مکروه می دانند. 

بنابر توصیه بزرگان نوشتن در حاشیه کتب مقدسه مانند قرآن و مفاتیح کار حرامی نیست، اما بهتر است انجام نشود. بنابراین اگر لازم است چیزی بنویسید می توانید آن را روی برگه جدایی نوشته و لای قرآن و مفاتیح بگذارید. علاوه بر این اگر لازم بودن در حاشیه قران و مفاتیح معنی برخی از لغات را بنویسید بهتر است از مداد استفاده کنید تا به راحتی بتوانید آن را پاک کنید. در ادامه نظر مراجع تقلید و حکم شرعی نوشتن در قرآن و مفاتیح را بررسی خواهیم کرد. 

پرسش ۱: حکم نوشتن در قرآن و مفاتیح حرم ها و مساجد چیست؟

پاسخ:

• آیت الله خامنه ای: جایز نیست.
• آیت الله مکارم شیرازی : این کار جایز نیست و لازم است به صورت جدی از این کار خودداری شود.

پرسش ۲: بعضی اوقات هنگام خواندن قرآن برداشتی یا نکته ای چیزی که به ذهنم می رسد دوست دارم کنار آیه های قرآن بنویسم و می خواستم ببینم این کار بی احترامی به قرآن محسوب می شود؟ نوشتن در قرآن یا حاشیه قرآن اشکال دارد یا نه؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی: روی کاغذ جداگانه ای بنویسید و شماره صفحه قرآن را بر روی آن ثبت کنید.

پرسش ۳: نوشتن آیات قرآن و اسماء مقدّسه براى شخص جُنب چه حکمی دارد؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی: اگر آیات قرآن یا اسماء مقدّسه را لمس نکند حرام نیست، ولى بعید نیست مکروه باشد.