زمانی که شخصی فوت می کند، اطرافیان و آشنایان او دغدغه دارند تا علاوه بر برگزاری مراسم مناسب برای متوفی کاری انجام دهند. یکی از بهترین این کارها خواندن دعا و تلاوت قرآن و خواندن نماز برای فرد متوفی است.
یکی از بهترین دعاها برای میت تازه فوت شده، این است که از خدا درخواست کنیم تا وی جایگاه خود را در عالم برزخ، پیدا کند و به زندگی در آن عالم، ادامه دهد. ارواحی در عالم برزخ هستند که هنوز به مرحله ای از آگاهی نرسیده اند که مرگ خود را باور کنند و فکر می کنند که در عالم ماده زندگی می کنند.
سپس به زبان آوردن برخی دعاها و ذکرها میتواند برای شخصی که تازه فوت شده، آرامش بخش باشد. یکی از بهترین دعاها اللهم اغفرللمونین و المومنات والمسلمین والمسلمات است.
با ما همراه باشید تا بهترین و مجرب ترین دعاها و سوره ها برای میت تازه فوت شده را به شما آموزش دهیم که خواندن آنها باعث آرامش روح مرده او خواهد شد.
بهترین دعا برای اموات
قرائت برخی ادعیه و یا انجام برخی اعمال خاص برای اموات بسیار سودمند است زیرا دست آنان از انجام کارخیر کوتاه شده و چشم انتظار دعای بازماندگان خود هستند.
خواندن قرآن، نماز خواندن، روزه گرفتن و … از بهترین خیرات برای اموات است.
برخی از بهترین ادعیه و احادیث برای اموات طبق روایات و توصیه های ائمه و معصومین (ع) به شرح زیر می باشد:
اللَّهُمَ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمینَ وَ الْمُسْلِماتِ
پروردگارا تمام مومنان و مسلمانان را مورد مغفرت خود قرار بده حق تعالی به عدد هر مومن که گذشته و هر مومن که بیاید تا روز قیامت حسنه در نامه اعمال او نویس و به آن عدد گناه از او محو کند.
قرائت این دعا ۲۵ بار در روز موجب آمرزش اموات خواهد شد.
قرائت برخی از سوره های قرآن ثواب فراوانی برای اموات دارد که برخی از آن ها عبارتند از: سوره احزاب ، سوره یس ، سه آیه آخر سوره بقره ، سوره احزاب ، آیه ۵۴ سوره اعراف ، آیه الکرسی ، سوره صافات و …
أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذى لا إِلهَ إِلاّ هُو الْحَىُّ الْقَیُّومُ”
“أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذى لا إِلهَ إِلاّ هُو الْحَىُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ”
“أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذى لا إِلهَ إِلاّ هُو الْحَىُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ، اَللّهُمَّ اغْفِرْلى ذُنُوبى
إِنَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاّ أَنْتَ” یا “أَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذی لا إِلهَ إِلاّ هُو، عالمُ الْغَیْبِ والشَّهادَة
العَزیزُ الحَکیمُ، الغَفُورُ الرَّحیمُ، ذُوالجَلالِ وَ الإِکْرامِ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
امام صادق (ع) در این حدیث خود در مفاتیح الجنان فرموده اند: میت شاد و مسرور می شود و گشایش پیدا میکند به دعا و استغفارى که براى او میکنند چنانچه زنده شاد میشود به هدیه که براى او میبرند و فرمود که ثواب نماز، روزه، حج، صدقه و سایر اعمال خیر و دعا در قبر میت بر او وارد میشود و ثواب آن براى مرده و کسى که آنها را انجام داده نوشته میشود.
دعا برای میت تازه فوت شده
دعا کردن برای اموات در مکان های زیارتی و متبرکه و نیز خواندن نماز و دعا در برخی زمان ها مانند روز یا شب جمعه و یا شب قدر فضیلت بسیاری برای آن ها خواهد داشت.
مَا مِنْ مُؤْمِنٍ أَوْ مُؤْمِنَةٍ مَضَی مِنْ أَوَّلِ الدَّهْرِ أَوْ هُوَ آتٍ إِلَی یوْمِ الْقِیامَةِ إِلَّا وَ هُمْ شُفَعَاءُ
لِمَنْ یقُولُ فِی دُعَائِهِ: «اللَّهُمَ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ». وَ إِنَّ الْعَبْدَ لَیؤْمَرُ بِهِ إِلَی النَّارِ یوْمَ الْقِیامَةِ
فَیسْحَبُ فَیقُولُ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ: یا رَبَّنَا، هَذَا الَّذِی کانَ یدْعُو لَنَا
فَشَفِّعْنَا فِیهِ، فَیشَفِّعُهُمُ اللَّهُ فِیهِ، فَینْجُو.
هیچ مرد و زن مؤمن از اول روزگار تا روز قیامت نیست جر آنکه شفیع آن کسی است که در میان دعایش چنین بگوید خداوندا مومنانت را بیامرز روز قیامت دستور داده می شود که بنده ای را به آتش ببرند، و لذا او را به سوی دوزخ می کشند.
۱.خواندن قرآن برای فرد تازه فوت شده
خواندن هر سوره و هر میزان قرآن به نیت ثواب مرحوم، تصمیمی بدون مشکل و مناسب است. در واقع کافی است نیت شما ثواب و آمرزش روح مرحوم باشد؛ در نتیجه هر سوره ای که بخوانید، ثوابش به روح مرحوم می رسد. اما دقت داشته باشید که طبق گفته امام صادق (ع)، خواندن یازده مرتبه سوره توحید، نه تنها موجب شادی روح مرحوم می شود، بلکه ثواب قرائت به تعداد تمام مردگان، به فردی که سوره را خوانده می رسد.
۲. دعای اهل قبور؛ بهترین دعا برای میت تازه فوت شده
دعای اهل قبور دعایی است که توسط امام علی (ع) روایت شده و مخصوص فرد تازه فوت شده است. متن این دعا این گونه می باشد:
“بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، اَلسَّلامُ عَلى اَهْلِ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، مِنْ اَهْلِ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، یا اَهْلَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، بِحَقِّ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، کَیْفَ وَجَدْتُمْ قَوْلَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، مِنْ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، یا لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، بِحَقِّ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، اِغْفِرْ لِمَنْ قالَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، وَاحْشُرْنا فى زُمْرَةِ مَنْ قالَ لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللهِ، عَلِىٌّ وَلِىُّ اللهِ.”
۳. دعای صحیفه سجادیه
اگر فرد تازه فوت شده مادر یا پدر شما است، دعای بیست و چهارم صحیفه سجادیه ثواب زیادی را برای روح آن ها دارد؛ البته که برای هر نسبت دیگری هم دعای توصیه شده ای محسوب می شود.
یکی از دعاهایی که برای اموات تازه فوت شده بسیار مورد تاکید است؛ خواندن ادعیه ای از صحیفه سجادیه است که برای میت ارزش معنوی و ثواب بسیار به همراه دارد.
۱- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ عَبْدِک وَ رَسُولِک، وَ أَهْلِ بَیتِهِ الطَّاهِرِینَ، وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِک وَ رَحْمَتِک وَ بَرَکاتِک وَ سَلَامِک.
خداوندا بر محمّد بنده و فرستادهات و بر خاندان پاکش درود فرست و آنان را به بهترین درودها و رحمت و برکات و سلام خود مخصوص گردان.
۲- وَ اخْصُصِ اللَّهُمَّ وَالِدَی بِالْکرَامَةِ لَدَیک، وَ الصَّلَاةِ مِنْک، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
الهی پدر و مادر مرا به کرامت نزد خود و درود از سوی خود اختصاص ده، ای مهربانترین مهربانان.
۳- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْهِمْنِی عِلْمَ مَا یجِبُ لَهُمَا عَلَی إِلْهَاماً، وَ اجْمَعْ لِی عِلْمَ ذَلِک کلِّهِ تَمَاماً، ثُمَّ اسْتَعْمِلْنِی بِمَا تُلْهِمُنِی مِنْهُ، وَ وَفِّقْنِی لِلنُّفُوذِ فِیمَا تُبَصِّرُنِی مِنْ عِلْمِهِ حَتَّی لَا یفُوتَنِی اسْتِعْمَالُ شَیءٍ عَلَّمْتَنِیهِ، وَ لَا تَثْقُلَ أَرْکانِی عَنِ الْحَفُوفِ فِیمَا أَلْهَمْتَنِیهِ.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست و دانش آنچه از حقوق ایشان که بر من لازم است به من الهام کن و دانش تمام آن واجبات را بدون کم و زیاد برایم فراهم نما، آنگاه مرا به آنچه در این زمینه به من الهام کردهای به کار گیر و توفیقم ده تا نسبت به آنچه به من بصیرت میدهی اقدام کنم تا به کار بستن چیزی از آنچه به من تعلیم دادهای از دستم نرود و ارکان بدنم از خدمتی که مرا به آن ملهم فرمودهای احساس گرانی ننماید.
۴- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ کمَا شَرَّفْتَنَا بِهِ، وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، کمَا أَوْجَبْتَ لَنَا الْحَقَّ عَلَی الْخَلْقِ بِسَبَبِهِ.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست همانطور که ما را به وجودش سرافراز فرمودی و بر محمد و آلش درود فرست همانسان که به سبب آن حضرت، حقی از ما بر عهده مردم واجب نمودی.
۵- اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی أَهَابُهُمَا هَیبَةَ السُّلْطَانِ الْعَسُوفِ، وَ أَبَرُّهُمَا بِرَّ الْأُمِّ الرَّءُوفِ، وَ اجْعَلْ طَاعَتِی لِوَالِدَی وَ بِرِّی به هما أَقَرَّ لِعَینِی مِنْ رَقْدَةِ الْوَسْنَانِ، وَ أَثْلَجَ لِصَدْرِی مِنْ شَرْبَةِ الظَّمْآنِ حَتَّی أُوثِرَ عَلَی هَوَای هَوَاهُمَا، وَ أُقَدِّمَ عَلَی رِضَای رِضَاهُمَا وَ أَسْتَکثِرَ بِرَّهُمَا بیوَ إِنْ قَلَّ، وَ أَسْتَقِلَّ بِرِّی به هما وَ إِنْ کثُرَ.
خداوندا چنان کن که از هیبت پدر و مادرم، چون از هیبت سلطان خودکامه بیمناک باشم و به هر دو، چون مادری مهربان نیکی نمایم و اطاعت از آنان و نیکی به هر دوی آنان را در نظرم از لذّت خواب در چشم خواب آلوده شیرینتر و برای سوز سینهام از شربت گوارا در ذائقه تشنه خنکتر گردان تا خواسته ایشان را بر خواسته خود ترجیح دهم و خرسندی آن دو را بر خرسندی خود مقدّم دارم و خوبی ایشان را در حق خود هرچند اندک باشد زیاد بینم و نیکویی خود را درباره ایشان گرچه بسیار باشد کم شمارم.
۶- اللَّهُمَّ خَفِّضْ لَهُمَا صَوْتِی، وَ أَطِبْ لَهُمَا کلَامِی، وَ أَلِنْ لَهُمَا عَرِیکتِی، وَ اعْطِفْ عَلَیهِمَا قَلْبِی، وَ صَیرْنِی به هما رَفِیقاً، وَ عَلَیهِمَا شَفِیقاً.
خداوندا صدایم را در محضر آنان ملایم کن، و گفتارم را بر آنان دلنشین فرما، و خویم را نسبت به آنان نرمی عنایت کن، و قلبم را بر هر دو مهربان ساز، و مرا نسبت به هر دو خوش رفتار و دلسوز قرار ده.
۷- اللَّهُمَّ اشْکرْ لَهُمَا تَرْبِیتِی، وَ أَثِبْهُمَا عَلَی تَکرِمَتِی، وَ احْفَظْ لَهُمَا مَا حَفِظَاهُ مِنِّی فِی صِغَرِی.
خداوندا هر دو را به پاس تربیت من جزای نیکو ده و در مقابل آنکه مرا گرامی داشتند جزای خیر عطا فرما و هرچه را در کودکی نسبت به من منظور داشتهاند؛ در حق ایشان منظور کن.
۸- اللَّهُمَّ وَ مَا مَسَّهُمَا مِنِّی مِنْ أَذًی، أَوْ خَلَصَ إِلَیهِمَا عَنِّی مِنْ مَکرُوهٍ، أَوْ ضَاعَ قِبَلِی لَهُمَا مِنْ حَقٍّ فَاجْعَلْهُ حِطَّةً لِذُنُوبِهِمَا، وَ عُلُوّاً فِی دَرَجَاتِهِمَا، وَ زِیادَةً فِی حَسَنَاتِهِمَا، یا مُبَدِّلَ السَّیئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ.
خداوندا اگر از جانب من آزاری به آنان رسیده یا از من کار ناخوشایندی دیدهاند یا حقی از آنان به وسیله من از بین رفته، همه را موجب پاک شدن آنان از گناهانشان و مایه رفعت مقامشان و افزونی حسناتشان قرار ده، ای که بدیها را به چندین برابر به خوبی تبدیل مینمایی.
۹- اللَّهُمَّ وَ مَا تَعَدَّیا عَلَی فِیهِ مِنْ قَوْلٍ، أَوْ أَسْرَفَا عَلَی فِیهِ مِنْ فِعْلٍ، أَوْ ضَیعَاهُ لِی مِنْ حَقٍّ، أَوْ قَصَّرَا بیعَنْهُ مِنْ وَاجِبٍ فَقَدْ وَهَبْتُهُ لَهُمَا، وَ جُدْتُ بِهِ عَلَیهِمَا وَ رَغِبْتُ إِلَیک فِی وَضْعِ تَبِعَتِهِ عَنْهُمَا، فَإِنِّی لَا أَتَّهِمُهُمَا عَلَی نَفْسِی، وَ لَا أَسْتَبْطِئُهُمَا فِی بِرِّی، وَ لَا أَکرَهُ مَا تَوَلَّیاهُ مِنْ أَمْرِی یا رَبِّ.
الهی اگر در گفتار با من از اندازه بیرون رفتهاند، یا در عملی نسبت به من زیادهروی نمودهاند، یا حقی از من ضایع کردهاند، یا از وظیفه پدر و مادری در حق من کوتاهی نمودهاند، حق خود را به آنان بخشیدم، و آن را برایشان نثار کردم و از تو میخواهم که وزر و وبال آن را از دوش آنان برداری، زیرا که من نسبت به خود آنان را در کوتاهی حق متهم نمیکنم و آنان را در مهربانی در حق خودم سهل انگار نمیدانم و از آنچه دربارهام انجام دادهاند ناراضی نیستمای پروردگار من؛
۱۰- فَهُمَا أَوْجَبُ حَقّاً عَلَی، وَ أَقْدَمُ إِحْسَاناً إِلَی، وَ أَعْظَمُ مِنَّةً لَدَی مِنْ أَنْ أُقَاصَّهُمَا بِعَدْلٍ، أَوْ أُجَازِیهُمَا عَلَی مِثْلٍ، أَینَ إِذاً- یا إِلَهِی- طُولُ شُغْلِهِمَا به تربیتی! وَ أَینَ شِدَّةُ تَعَبِهِمَا فِی حِرَاسَتِی! وَ أَینَ إِقْتَارُهُمَا عَلَی أَنْفُسِهِمَا لِلتَّوْسِعَةِ عَلَی!
زیرا رعایت حق آنان بر من واجبتر و احساسشان نسبت به من دیرینهتر و منّتشان بر من بیشتر از آن است که از آنان از روی عدل تقاص بکشم یا نسبت به ایشان معامله به مثل کنم، الهی اگر چنین کنم پس روزگار مدیدی که در تربیت من سپری کردهاند و رنجهای زیادی که در نگاهداری من تحمّل نمودهاند و آن همه که بر خود تنگ گرفتند تا زندگی مرا گشایشی باشد چه میشود؟
۱۱- هَیهَاتَ مَا یسْتَوْفِیانِ مِنِّی حَقَّهُمَا، وَ لَا أُدْرِک مَا یجِبُ عَلَی لَهُمَا، وَ لَا أَنَا بِقَاضٍ وَظِیفَةَ خِدْمَتِهِمَا، فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِنِّی یا خَیرَ مَنِ اسْتُعِینَ بِهِ، وَ وَفِّقْنِی یا أَهْدَی مَنْ رُغِبَ إِلَیهِ، وَ لَا تَجْعَلْنِی فِی أَهْلِ الْعُقُوقِ لِلْآبَاءِ وَ الْأُمَّهَاتِ یوْمَ تُجْزی کلُّ نَفْسٍ بِما کسَبَتْ وَ هُمْ لا یظْلَمُونَ.
بدون شک بعید است که بتوانند حق خود را از من دریافت دارند و من نمیتوانم حقوقی را که بر عهدهام دارند تدارک نمایم و وظیفه خدمت آنان را بجای آورم، پس بر محمد و آلش درود فرست، وای بهترین کسی که از تو یاری جویند مرا یاری ده، وای راهنماینده ترکسی که به او روی آورده میشود مرا توفیق ده و در آن روز که همه بدون آنکه بر آنان ستم رود جزا میبینند مرا در زمره آنان که عاق پدر و مادرند قرار مده.
۱۲- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ ذُرِّیتِهِ، وَ اخْصُصْ أَبَوَی بِأَفْضَلِ مَا خَصَصْتَ بِهِ آبَاءَ عِبَادِک الْمُؤْمِنِینَ وَ أُمَّهَاتِهِمْ، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
خداوندا بر محمد و آل او و نسل او درود فرست و پدر و مادرم را به بهترین چیزی که پدران و مادران بندگان با ایمانت را به آن مخصوص گرداندی مخصوص گردان، ای مهربانترین مهربانان.
۱۳- اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِی ذِکرَهُمَا فِی أَدْبَارِ صَلَوَاتِی، وَ فِی إِنًی مِنْ آنَاءِ لَیلِی، وَ فِی کلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِ نَهَارِی.
ترجمه: خداوندا یاد آنان را در پس نمازهایم و در هیچ وقتی از اوقات شبم و ساعتی از ساعات روزم از صفحه قلبم مزدای.
۱۴- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اغْفِرْ لِی بِدُعَائِی لَهُمَا، وَ اغْفِرْ لَهُمَا بِبِرِّهِمَا بیمَغْفِرَةً حَتْماً، وَ ارْضَ عَنْهُمَا به شفاعتی لَهُمَا رِضًی عَزْماً، وَ بَلِّغْهُمَا بِالْکرَامَةِ مَوَاطِنَ السَّلَامَةِ.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست و مرا به برکات دعایی که برای آنان دارم بیامرز و آن دو را به سبب خوبیهایی که در حق من داشتهاند مشمول غفران حتمی قرار ده و از آنان به شفاعت من از آنان به طور مسلّم خشنود شو و آنان را با کرامت به سر منزل سلامت برسان.
۱۵- اللَّهُمَّ وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُک لَهُمَا فَشَفِّعْهُمَا فِی، وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُک لِی فَشَفِّعْنِی فِیهِمَا حَتَّی نَجْتَمِعَ بِرَأْفَتِک فِیدار کرَامَتِک وَ مَحَلِّ مَغْفِرَتِک وَ رَحْمَتِک، إِنَّک ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ، وَ الْمَنِّ الْقَدِیمِ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ.»
ترجمه: خداوندا اگر پدر و مادرم را پیش از من آمرزیدهای پس ایشان را شفیع من قرار ده و اگر مرا پیش از آنان مورد آمرزش قرار دادهای پس مرا شفیع ایشان کن، تا در پرتو مهربانیات در سرای کرامت و جایگاه مغفرت و رحمتت گرد آییم؛ زیرا که تو صاحب فضل بزرگ و نعمت قدیمی و تو مهربانترین مهربانانی.
۴. آیت الکرسی؛ دعا برای میت تازه فوت شده
امامان و پیامبران ما بار ها به ثواب و مزیت های دعای آیت الکرسی اشاره کرده اند. این دعا برای میت تازه فوت شده بسیار مناسب است. به طور مثال پیامبر اسلام (ص) درباره خواندن این دعا برای فرد موتوفی فرموده اند: هرگاه مومنی آیت الکرسی را بخواند و ثواب آن را هدیه به اهل قبور کند، خداوند ثواب آن را به اموات مومنین می دهد. اما برای کسی که آیت الکرسی را خوانده است مقام و مرتبه هفتاد پیامبر عطاء می کند و در مقابل هر حرفی از آیت الکرسی ملکی را می گمارد که تا روز قیامت به نیابت از او خداوند را تسبیح و تقدیس کنند.
۵. سوره قدر: بهترین سوره برای میت تازه فوت شده
یکی از سوره های قرآن که پس از فوت شدن برای شخص خوانده می شود، سوره قدر است. این سوره طبق گفته بسیاری از امامان، ثواب بسیار زیادی برای روح مرحوم و همچنین خود ما دارد. امام رضا (ع) درباره سوره قدر فرموده اند: هر کس نزد قبر برادر مومن خود برود و دست بر روى قبر بگذارد و هفت مرتبه سوره “انا انزلناه” بخواند در روز “فزع اکبر” ایمن خواهد بود. در بعضی روایات آمده که همین ثواب برای صاحب قبر نیز می باشد.
۶. سوره حمد؛ ۷ مرتبه سوره حمد
سوره حمد اولین سوره آورده شده در قرآن است و اکثر مردم آن را حفظ هستند. اگر بر مزار مرحوم قرار دارید یا می خواهید سوره ای که ثواب زیادی را دارد برای او بخوانید، قطعا سوره حمد بهترین گزینه محسوب می شود. این سوره را باید ۷ مرتبه بخوانید تا روح مرحوم در آرامش باشد.
۷. نماز برای شب اول قبر
حتما برای شب اول قبر مرحوم، دو رکعت نماز وحشت بخوانید. قائده این نماز به این شکل است که در رکعت اول باید پس از سوره حمد، یک مرتبه آیت و الکرسی بخوانید. سپس در رکعت دوم پس از سوره حمد، ۱۰ مرتبه سوره انا انزلنا را بخوانید.
دعا برای میت تازه فوت شده اهل سنت
هر مسلمانی که از دنیا می رود، در هنگام دفن و بعد از آن، برای شادی روحش، دعا خوانده می شود تا در آرامش به سر برد. اهل سنت و شیعه هم نسبت به عقاید خودشان، برای ارواح درگذشتگان خود، دعا می خوانند . چند دعا از اهل سنت انتخاب کرده ایم که در هنگام دفن میت، قرائت می کنند:
خدایا، او را مورد رحمت خود قرار بده و در میان هدایت یافتگان، درجه اش را متعالی بگردان. ای خدا، ما و او را مورد مغفرت خود قرار ده و مرقدش را وسیع و منور بفرما
پروردگارا، این غلام تو و فرزند کنیز توست. به رحمت تو نیازمند است. حال آنکه تو به عذاب او نیازی نداری. اگر او نیکوکار بود، بر نیکی هایش بیفزا و اگر بد بود، از بدیهایش درگذر.
خدایا! او را بیامرز. خدایا! او را ثابت قدم بدار.
بهترین ذکر برای میت تازه فوت شده
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ کمَا شَرَّفْتَنَا بِهِ، وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ
کمَا أَوْجَبْتَ لَنَا الْحَقَّ عَلَی الْخَلْقِ بِسَبَبِهِ.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست همانطور که ما را به وجودش سرافراز فرمودی و بر محمد و آلش درود فرست همان سان که به سبب آن حضرت، حقی از ما بر عهده مردم واجب نمودی.
بهترین دعا برای میت در حالت احتضار
بهترین دعا برای شب اول قبر
همچنین در شب اول قبر؛ مستحب است دو رکعت نماز وحشت خوانده شود که در رکعت اول بعد از سوره حمد، یک مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم، بعد از سوره «حمد»، ۱۰ مرتبه سوره «انا انزلنا» خوانده شود.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: سوره «تبارک» بالای سر قبر میت خوانده شود تا موجب رفع عذاب قبر از او گردد.
برای میت هر سورهای از قرآن خوانده شود ثواب دارد و نسبت به خواندن سورهی حمد و توحید و تبارك، یس و قدر سفارش شده است.
امام حسين(عليه السلام) فرمود: “ختم قرآن در يک شب باعث صلوات و درود ملائکه و ختم آن در روز باعث صلوات و درود ملائکه حافظ انسان مي باشد. نيز دعاي او مستحاب است و براي او بهتر است از اين که بين زمين تا آسمان مال داشته باشد.”
بهترین سوره برای میت تازه فوت شده
در بسیاری از آیات و روایات قرآن و سخنان بزرگان و اهل بیت مشاهده میشود سفارش میکنند به خصوص در لحظات اولیه خاکسپاری به انجام کارهای مستحبی و خواندن سورههای شب اول قبر برای متوفی بپردازید.
بهطور مثال امام رضا (ع) میفرمایند: هر کس قبر مومنی را زیارت کند و در کنار آن هفت مرتبه سوره انّا انزلنا بخواند، خدا او را با صاحب قبر میآمرزد.
همچنین از امام صادق (ع) نقل شده است: بهترین سوره برای اموات این است که سوره تبارک برای میت خوانده شود تا موجب رفع عذاب قبر او شود.
از مهمترین سورههای شب اول قبر که قرائت آنها برای درگذشتگان سفارش میشود فاتحه، یاسین، صافات، ملک، احزاب و آیه الکرسی هستند.
همانطور که در موارد فوق بدان اشاره کردیم از بهترین و سادهترین سورههای شب اول قبر که با وجود زمان کمی که برای قرائت از افراد میگیرند بسیار ارزشمند و گرانبها هستند عبارتند از:
- سوره قدر برای بخشیدن گناهان
- سوره حمد
- سوره یس برای اموات جهت در امان ماندن از فشارقبر
- سوره فاتحه برای بخشش گناهان و رهایی از عذاب فرشتگان نوزده گانه
- سوره احزاب جهت رهایی از عذاب قبر
- آیه الکرسی برای نجات از عذاب قبر
بهترین خیرات برای میت تازه فوت شده تا چهلم
هر عملی که برای شادی روح اموات انجام داده می شود، موجب آرامش آنها شده و اندکی از بار گناهان اموات، کم می شود. اعمالی مانند خواندن قرآن و پختن و تقسیم غذا بین مهمانان و همسایه ها و یا افراد کم درآمد، بسیار مناسب می باشد.
باید بدانیم که از نظر ادیان الهی و بعضی از مکاتب فکری، انسان با رفتن از این دنیا به جهان دیگری می رود و در آنجا هم به حیات ابدی خود ادامه می دهد. در عالم دیگر، نتیجه اعمال خود را مشاهده می کند و طبق اعمال خودش، با او رفتار می کنند. در حقیقت، دستش از این دنیا بریده می شود و دیگر نمی تواند اعمال ناپسند خود را جبران کند و همیشه منتظر می ماند تا از طرف خانواده و یا دوستان خود که در این جهان زندگی می کنند، برای آنها خیراتی فرستاده شود.
پس باید بدانیم که هر عملی که از طرف ما نسبت به آنها انجام می شود، بی نتیجه نمی ماند و باعث شادی روح آنها می شود.
بیشتر بخوانید: دعا برای شادی روح اموات
سخن آخر
در هر دعا و سوره ای که برای میت تازه فوت شده میخوانید، مهم ترین اصل نیتی است که در آن دارید. پس قبل از خواندن دعا، نیت قبلی شما اهمیت دارد. دعا برای میت تازه فوت شده می تواند آرامش بخش و باعث آمرزش گناهان او باشد.