مشاوران باتجربه و متخصص میتوانند با گفتگو، تمام اختلالات روحی و روانی را در همه افراد ریشهیابی و درمان کنند. با این حال آنها هم درگیر چالش های روانی و احساسی زیادی می شوند که در بیشتر موارد می توانند از عهده آن بربیایند. اگر میخواهید درباره این موضوع بیشتر بدانید ادامه این مقاله را مطالعه کنید.
چه کسانی نیاز به مشاور و روانشناس دارند؟
مشاور به جز برگزاری جلسات برای زوجین قبل از ازدواج میتواند کمکهای بسیار زیاد دیگری نیز به افراد مختلف داشته باشد. البته مشاورها به دلیل ماهیت شغلشان باید از همکاران برای ایجاد تعادل روانی کمک بگیرند. با این حال برخلاف باور برخی از افراد، مراجعه به روانشناس فقط مختص افراد با مشکلات حاد روانی نیست. تمام افراد در همه سنین بهتر است برای سلامت روح و روان خود نزد یک مشاور خوب و باتجربه بروند. با اینحال برای برخی افراد در شرایط خاص لازم است به طور مرتب در جلسات مشاوره برای حل مشکلات خود حاضر شوند و از بروز مشکلات بیشتر پیشگیری کنند. برخی از مشکلاتی که نیاز به مراجعه به روانشناس و مشاور دارند عبارتند از:
مشکلات روانی
در جوامع صنعتی و پراسترس امروزی، بسیاری از مردم با مشکلات روحی دستوپنجه نرم میکنند که اگر حل نشوند عواقب خوبی ندارند. این عارضهها میتوانند در زندگی روزمره، روابط احساسی و شغلی فرد تاثیر زیادی بگذارند و سلامت روان و زندگی او را دچار اختلال کنند.
اختلالات اضطرابی مانند اضطراب فراگیر، اختلال هراس، اضطراب اجتماعی، اختلال وسواس فکری – عملی
- اختلالات افسردگی از جمله افسردگی اساسی، اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی با بروز حس افسردگی و غم بسیار شدید، عمیق و مداوم
- اختلالات دوقطبی نوع I و II و نوسانات شدید خلقی و احساسی
- اختلالات اسکیزوفرنی و سایکوتیک و بروز علائمی مانند توهم، هذیان و فکرهای آشفته
- اختلالات خوردن از جمله پرخوری و بیاشتهایی عصبی و ترس شدید از اضافهوزن
- اختلالات شخصیت مرزی از جمله ناپایداری در احساسات و روابط
- اختلال ضداجتماعی مانند بیتوجهی به حقوق و احساسات دیگران
- اختلال استرس پس از سانحه PTSD)و بروز علائم ناخوشایند بعد از یک حادثه)
- اختلال وسواس فکری – عملی OCD)مانند فکرهای مزاحم و ناخواسته)
مشکلات عاطفی و بینفردی
این دسته از اختلالات شامل مشکلات زناشویی، خانوادگی، شغلی و اجتماعی میشوند که مشاوران هم با آنها دست و پنجه نرم می کنند. تنش، نارضایتی و درگیری با دیگران نتایج این نوع مشکلات است و باید با مراجعه به مشاور و روانشناس حل شوند.
- مشکلات زناشویی مانند نداشتن تفاهم، صمیمیت و تعهد در رابطه
- مشکلات خانوادگی مانند تنش و درگیری بین اعضای خانواده
- مشکلات با دوستان و همکاران و نداشتن مهارت برای ایجاد ارتباط درست و حفظ رابطه
- طلاق یا جدایی و احساس غم، ناامنی و نگرانی درباره آینده
- احساس سوگ و فقدان پس از مرگ یک عزیز
- احساس تنهایی و انزوا و جدایی از دیگران
- احساس بیارزشی، پایینبودن عزتنفس و عدم اعتماد به تواناییهای خود
- عدم توانایی در کنترل خشم و پرخاشگری مشکلات
- مربوط به تربیت و آموزش فرزندان
- خشونت خانگی از جمله خشونت فیزیکی، احساسی و کلامی
- آسیبهای دوران کودکی از جمله تبعیض، آزار و اذیت روحی و جسمی
چالشهای زندگی
هر انسانی علاوه بر مشکلات روانی و عاطفی ممکن است با چالشهایی در زندگی خود روبرو شود. این چالشها هم میتوانند بر سلامت روان و کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارند. یک مشاور خوب و باتجربه کمک میکند که بهراحتی این مشکلات و نتایج آنها را در زندگی مدیریت و حل کنید.
- بیکاری یا مشکلات مالی و حس ناکافی بودن و پایین آمدن اعتمادبهنفس
- بیماریهای جسمی و احساس مبهم درباره اتفاقات آینده
- استرس و اضطراب و عدم توانایی در مدیریت و کنترل شرایط
- تغییرات بزرگ در زندگی از جمله ازدواج، طلاق، فرزندآوری و بازنشستگی
- اعتیاد به انواع موادمخدر و الکل
- مهاجرت به شهر یا کشور جدید، عدم توانایی برقراری ارتباط با دیگران، ناآشنایی با زبان و فرهنگ جدید و غم غربت
ارتقای سلامت روان
با کمک ارتقای سلامت روان میتوان به طور مؤثرتری با چالشهای زندگی مقابله کرد و زندگی بهتری برای خود و خانواده ساخت. مشاور با تستها، تکنیکها و تمرینها به بالابردن آگاهی و مهارتهای افراد برای ساختن یک زندگی بهتر کمک میکند.
- افزایش خودآگاهی با شناخت نقاط قوت و ضعف، ارزشها و اهداف
- یادگیری مهارتهای مقابلهای برای کنترل ترس، استرس، خشم و سایر مشکلات زندگی
- افزایش تابآوری و یادگیری مهارتهای لازم برای بالابردن انعطافپذیری در برابر چالشهای مختلف زندگی
- بهبود کیفیت زندگی و ایجاد روابط سالم و قوی با دیگران
در جلسات مشاوره چه میگذرد؟
پیش از بررسی مراحل مشاوره روانشناسی باید ذکر کنیم مشاور روانشناس هم انسان است و مانند ما درگیر احساسات و بعضا تصمیمات اشتباه می شود. آنها هم در معرض اختلالات روانی قرار می گیرند و مصون از اشتباه نیستند. اما به واسطه شغل و تخصص می دانند چطور با این چالش ها روبرو شوند. به همین خاطر اینکه روانشناس ها بیشتر از همه نیاز به مشاوره دارند اصطلاح صحیحی نیست!
مراحل جلسات مشاوره به نوع مشکل، تجربه و رویکرد مشاور و نیازهای مراجع بستگی دارد. در کل در جلسات مشاوره مراحل زیر برای رسیدن به نتیجه مطلوب طی میشود:
آشنایی مشاور و مراجع
در این مرحله مشاور و مراجع خود را معرفی میکنند مراجع مشکلات مورد نظر خود را بدون ترس و واهمه مطرح میکند. مشاور بهدقت گوش میکند و سوالات خود را بدون پیشداوری و قضاوت مطرح میکند. این آشنایی اولیه باعث ایجاد حس اعتماد و احترام بین دو طرف میشود. بهتر است در جلسات مشاوره صادق، صریح و صبور باشید. تمام سوالات ذهن خود را مطرح کنید و بهدقت به سوالات مشاور پاسخ دهید.
ارزیابی
در این مرحله مشاور با کمک انواع تست، مصاحبه و پرسشنامه اطلاعات موردنیاز خود را از مراجع به دست میآورد. مشاور با کمک این دادهها میتواند ریشه مشکلات را پیدا کند و یک برنامه درمانی مناسب پیشنهاد دهد.
درمان
مشاور در این مرحله بر اساس شرایط مراجع، از تکنیکهای مختلف برای حل مشکل یا اختلال استفاده میکند. این تکنیکها شامل درمان شناختی – رفتاری، درمان روان پویایی، درمان گروهی و خانوادهدرمانی است.
پیگیری
مشاور بعد از جلسات درمانی باز هم پیگیر وضعیت مراجع خود خواهد بود. در صورت نباز به ادامه درمان، جلسات مشاوره بیشتر تجویز خواهد شد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
هزینه مشاوره
برخی افراد به دلیل ترس از هزینهها، به دنبال درمان مشکلات و اختلالات روحی و روانی خود نمیروند. حل این مشکلات در هر مرحلهای که باشد به بهبود کیفیت زندگی کمک خواهد کرد و ارزش هزینه کردن را دارد. بسیاری از بیمهها هزینههای مشاوره را تا حدی پوشش میدهند و بهراحتی میتوان از مزایای مشاوره استفاده کرد. با این حال به مشاوره با دید سرمایه گذاری نگاه کنید نه هزینه مازاد!
جمعبندی
در این مقاله به این موضوع پرداختیم که آیا روانشناس ها بیشتر از همه به مشاوره نیاز دارند! این جمله که یک شوخی است و میدانیم که همه افراد برای داشتن یک زندگی بهتر نیاز به مشاوره دارند. مراجعه به مشاور نشانه ضعف نیست؛ بلکه قدمی بزرگ برای بهبود سلامت روان و ارتقای کیفیت زندگی است. مشاور با پیدا کردن علت مشکلات روحی، بهترین راه را برای کنترل، مدیریت و مقابله با چالشها به افراد آموزش خواهد داد. کمک به تصمیمگیری بهتر و کسب مهارتهای زندگی از دیگر مزایای شرکت در جلسات مشاوره است. خوشبختانه دسترسی به مشاور روانشناس آسان تر از قبل شده است و حتی اپلیکیشن و سایت های بسیاری مانند ویکی روان حضور در جلسات مشاوره روانشناسی از راه دور را ممکن کرده اند. به همین دلیل دست و پنجه نرم کردن با مشکلات روانی دیگر توجیح پذیر نیست، چون می توانید به راحتی با متخصص روانشناس در ارتباط باشید و درمان را شروع کنید.