داستان و ریشه ضرب المثل رایج “آب زیر کاه” از کجاست؟

همانطور که بیشترمان می‌دانیم آب زیر کاه به افرادی گفته می‌شود که زندگی خود را بر پایه مکر و حیله بنا کرده‌اند. این افراد مکار و دغل‌باز هستند و ضر و زیان آن‌ها از دشمن هم بیشتر است؛ زیرا دشمن دو رو نیست و با نیت و چهره دشمن به میدان می‌آید؛ اما افراد آب زیر کاه در لباس دوستی ظاهر می‌شوند؛ اما در نهایت به شما خیانت کرده و به شما زیاد می‌رسانند.

حال این سوال مطرح می‌شود که آب زیر کاه چگونه نشان دهندهٔ افراد دو رو و دغل‌باز است.

داستان و ریشه ضرب‌المثل آب زیر کاه

بیشتر بخوانید: ریشه و داستان ضرب المثل از کوره در رفتن

در گذشته آب زیرکاه از ابتکارات قبایلی بود که به علت ضعف خود نمی‌توانستند با دشمن مبارزه کنند و تنها با مکر و حیله می‌توانستند دشمن را از خود دور کنند.

این قبایل برای این که بتوانند دشمن را مغلوب کنند؛ در مسیر حرکت آن باتلاقی پر از آب حفر می‌کردند و روی باتلاق را با کاه می‌پوشاندند تا هیچ کس نتواند متوجه شود “آب زیر کاه” وجود دارد.

این تله‌ها در اطراف روستاها و مناظق زراعی حفر می‌شد تا دشمن نتواند حدس بزند که این دام در آن جا قرار داده شده است  و با خیال راحت از روی آن‌ها گذر کرده و در دام بیفتد.

با این کار تعداد زیادی از افراد دشمن گیر میفتادند و حرکت دشمن کندتر می‌شد و  این فرصت را به افراد قبیله می‌داد تا آماده مبارزه و دفاع شوند.

این کار دفاعی و به نوعی مرموزانه در گذشته و در شهرهای مازنداران و گیلان بیشتر به کار گرفته می‌شد؛ زیرا این استان‌ها شالیزار داشتند و بهتر می‌توانستند از این روش استفاده کنند و دشمنان را فریب دهند.

یکی از شواهد ثبت شده از این کار؛ به زمان اسپهبد فرخان بزرگ، فرزند دابویه بر می‌گردد. در آن زمان این خان بزرگ بر طبرستان حکومت می‌کرد و از گیلان تا نیشابور زیر سلطهٔ وی بود؛ این پادشاه برای جلوگیری عصیان و سرکش دیلمی‌ها و سایر دشمنانشان؛ از آمل تا دیلمستان را چاله‌های بزرگ و استخرهای عظیمی حفر کرده بود که هیچ کس نمی‌توانست از آن عبور کند. وی روی آن‌ها را با کاه پوشانده بود و دشمن به راحتی فریب خورده و درون آن سقوط می‌کرد.

بیشتر بدانید:

اسپهبد فَرُخان یکم مشهور به فَرُخان بزرگ یا فَرُخان کبیر که عرب‌ها به او ذوالمناقب لقب داده بودند، یکی از اسپهبدهای دودمان دابویگان طبرستان بود که پس از مرگ پدرش، دابویه، به طبرستان آمد و بنیاد شهر ساری را نهاده و ساری را تختگاه خود نمود و طبرستان را از یورش ترکان از سوی شرق و تهاجم دیلمیان از سوی غرب مستحکم نموده و و قلمرو خود را تا نیشابور در خراسان گسترش داد و در ساری سکه‌هایی بنام طبرستان و به رسم شاهان ساسانی و به خط پهلوی ضرب می‌نمود.

برای اطلاعات بیشتر از فرمانروای ایرانی می‌توانید به صفحه ویکی‌پدیا فرخان بزرگ رجوع نمایید.