نویسنده: ندا علی‌خانی
بروزرسانی: 22 آبان 1402
زندگی موجودات زنده بر روی کره زمین بر پایه وجود چرخه‌های طبیعی گوناگونی است که لازمه‌ی ادامه حیات است. چرخه کربن، چرخه نیتروژن، چرخه سنگ و بسیاری از چرخه‌های دیگر که در طی یک‌سری واکنش‌ها و تغییراتی کره زمین را به محلی مناسب برای زندگی تمامی موجودات زنده تبدیل می‌کند. اما متاسفانه با رشد جمعیت و استفاده‌ی نادرست بشر از منابع طبیعی باعث اختلال در عملکرد درست این چرخه‌ها شده که در نتیجه‌ی آن مشکلات متعددی به وجود آمده است. یکی از آسیب‌هایی که کره زمین در سال‌های اخیر با آن مواجه شده، گل‌دهی زودهنگام درختان در زمانی نامناسب یعنی پاییز و زمستان است. اتفاقی که باعث ضررهای فراوانی برای باغ‌های میوه و صنعت کشاورزی می‌شود. در این مطلب از ستاره به بررسی مهم‌ترین علت باز شدن زود هنگام شکوفه های درختان در زمستان می‌پردازیم. پرسشی که در کتاب علوم پایه نهم مطرح شده‌است. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
۲ علت باز شدن زودهنگام شکوفه‌های درختان در زمستان
شکوفه‌های درختان در هر زمانی از سال زیبایی بی‌اندازه‌ای به محیط اطرافمان هدیه می‌کنند. اما همه می‌دانیم که بهار فصل شکوفایی درختان است. پاییز و به ویژه زمستان زمانی ریزش برگ‌ها و خواب زمستانی درختان است. بهار زودهنگام و شکوفایی در پاییز و زمستان برای کشاورزان و باغ‌داران اتفاق خوشایندی نیست. چراکه فرآیند میوه‌دهی درختان را با مشکلات فراوانی مواجه می‌کند. اتفاقی که در سال‌های اخیر بعضی از درختان و گیاهان آن را تجربه کرده‌اند.
بررسی‌ها نشان داده دو علت مهم برای بازشدن بی‌موقع شکوفه‌های درختان وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱. گرمایش جهانی
یکی از خطراتی که کره زمین را تهدید می‌کند، خطر گرمایش جهانی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد میانگین دمای هوا در ۵۰ سال گذشته با سرعت بسیار زیادی در حال افزایش است. افزایش آلودگی شهرها و آلاینده‌های صنعتی که به واسطه گسترش صنعت و کارخانه‌های گوناگون ایجاد شده، تجمع دی‌اکسید کربن و اختلال در چرخه‌های طبیعی باعث به دام افتادن گرمای خورشید در کره زمین و افزایش بی‌اندازه دما در این سیاره شده است.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲ نشان داد تغییرات آب‌وهوایی، کاهش میزان بارندگی، خشک‌سالی و تداوم هوای گرم بر چگونگی رشد گیاهان و شکوفه‌های درختان هم تاثیر می‌گذارد. زمانی که در فصل پاییز و زمستان روزهای گرم بیشتر از روزهای سرد باشد، بهار زودرسی برای طبیعت خواهدبود. بنابراین گل‌های درختان شکوفه می‌دهند. از سوی دیگر روزهای میانی زمستان زمانی که برف و یخبندان از راه برسد، این شکوفه‌های باز شده را از بین می‌برد. در نتیجه‌ی این اتفاق رویش دوباره بسیاری از این شکوفه‌ها در بهار آینده امکان‌پذیر نخواهدبود.
۲. میزان بارش
تغییرات آب‌وهوایی یکی از مهم‌ترین علت باز شدن زود هنگام شکوفه های درختان در زمستان است. همان‌طور که گرمای بیش از اندازه باعث اختلال در زمان‌بندی رشد شکوفه‌ها شده، بارش فراوان و غیرعادی هم می‌تواند باعث ایجاد چنین مشکلی شود. در یکی از صحراهای آمریکای جنوبی بر اثر بارش‌های شدید در پاییز، گیاهان خفته در خاک دوباره شکوفا و منظره‌های پاییزی با طبیعتی بهاری ترکیب شدند.
آیا بازشدن زودهنگام شکوفه‌های درختان باعث کاهش میزان محصولات زراعی می‌شود؟
پاییز و زمستان زمان استراحت گیاهان و به ویژه درختان میوه است. اما با تغییرات آب‌وهوایی و اختلال در زمان‌بندی باز شدن شکوفه‌های درختان، به میزانی که گل‌های درختی در این فصل‌ها شکوفا شود، به همان میزان در بهار پیش رو شکوفه‌ی آن درخت کمتر می‌شود. شکوفه‌هایی که می‌توانستند به میوه تبدیل شوند. بنابراین آن درخت محصول کمتری خواهدداشت.
سخن پایانی
تغییرات آب‌وهوایی، گرم شدن بیش از اندازه هوا، خشک‌سالی و در مقابل بارش‌های شدید و غیرعادی دو علت باز شدن زود هنگام شکوفه های درختان در زمستان است. اتفاقی که در سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های کشاورزان و باغ‌داران تبدیل شده‌است. آب‌یاری منظم، مرطوب نگه‌داشتن خاک اطراف درختان و استفاده از پوشش‌های محافظتی برای برخی گیاهان در پاییز و زمستان از اقداماتی است که برای پیش‌گیری از آسیب به محصولات زراعی و باغی انجام می‌شود.
برگرفته از: bustle
