علت شناور ماندن روی آب شور دریا چیست؟ | درس علوم پایه نهم

معمولا شناور ماندن بر روی آب دریا و دریاچه‌های حاوی آب شور در مقایسه با آب شیرین کار ساده‌تری است. علت این امر نوع ترکیبات سازنده‌ی آب شور است. در کشور ایران هم دریاچه‌ی ارومیه چنین ویژگی دارد؛ آب این دریاچه به قدری شور است که به راحتی می‌توان بر روی آن شناور ماند. اما علت شناور ماندن روی آب شور چیست؟ برای پاسخ دقیق به این پرسش که در کتاب علوم پایه نهم مطرح شده‌است، با ستاره همراه شوید.

علت شناور ماندن روی آب شور ؛ تراکم بیشتر آب شور

اگر آب یک متر مکعب از دریای آب شور را با همین میزان آب از دریای آب شیرین وزن کنید، متوجه تفاوت وزن این دو آب خواهید شد. آب شور در مقایسه با آب شیرین کمی سنگینی بیشتری دارد. علت این تفاوت، ذرات نمک موجود در آب شور است. زمانی که مقداری نمک را درون آب بریزید، نمک به سرعت در آب حل شده و مولکول‌های آب به ذرات سازنده‌ی نمک می‌پیوندند. از این رو آب تراکم و در نتیجه چگالی بیشتری در مقایسه با آب شیرین پیدا می‌کند. علت شناور ماندن روی آب شور هم چگالی بیشتر آب در مقایسه با اجسام شناور است. حتی انسان هم برای شنا و موج‌سواری در دریای آب شور، به دلیل تراکم و چگالی بیشتر آب، به راحتی می‌تواند بر روی آب شناور بماند. در صورتیکه در دریای آب شیرین کمی به عمق دریا فرو می‌رود.

یک کشتی باری را در نظر بگیرید. زمانی که این کشتی از دریای آب شور به دریای آب شیرین وارد ‌شود، کمی از سطح دریا پایین‌تر می‌رود. به همین دلیل کاپیتان و کارکنان کشتی‌ها پیش از سفر به دریا چنین نکاتی را هم در نظر دارند.

در حال حاضر تقریبا پنج درصد از آب‌های اقیانوس‌های جهان شور بوده که در این میان آب دریای مرده (Dead Sea) (دریایی در نزدیکی کشورهای اردن و فلسطین) نزدیک به ۱۰ برابر بیشتر از سایر اقیانوس‌ها شور است. به همین دلیل چگالی آب این دریا بسیار بیشتر از سایر دریا و اقیانوس‌ها است.

چگالی متفاوت آب سرد و آب گرم

علاوه بر میزان شوری و نمک موجود در آب اقیانوس و دریا، دمای آب هم در میزان شناور ماندن موثر است. مولکول‌های موجود در آب گرم به دلیل دمای آب با سرعت بیشتری حرکت کرده و در تمام سطح آب پخش می‌شوند. این اتفاق منجر به تراکم کمتر آب و فاصله‌ی هر چه بیشتر مولکول‌ها می‌شود. در مقابل مولکول‌های موجود در آب سرد به دلیل داشتن دمای پایین، حرکت آهسته‌تر و کمتری داشته که در نهایت منجر به تراکم و چگالی بیشتر آب می‌شود. همانطور که در بخش قبل خواندید، زمانی که آب متراکم‌تر بوده، راحت‌تر می‌توان بر روی آن شناور ماند. بنابراین بر روی آب سرد به ویژه آب شور سرد، شناور ماندن ساده‌تر است. با این حال فراموش نکنید، میزان نمک در مقایسه با دمای آب، تاثیر بیشتری بر روی شناور ماندن دارد و عامل مهم‌تری است.

کلام آخر

میزان شوری و دمای آب عواملی هستند که مورد توجه شناگران، موج‌سواری و کشتی‌رانی برای فعالیت در دریا قرار می‌گیرند. این عوامل بر روی نوع پوشش، میزان لوازم همراه و جنس ابزار آن‌ها مانند لباس‌های محافظ تاثیرگذار است. چراکه بی‌توجهی به این نکات ممکن است منجر به غرق‌شدن و حوادث ناگوار شود.

برگرفته از: wavepoolmag