تماشاخانه | معنی درس اول فارسی پنجم به همراه معنی کلمات، کلمات متضاد و هم خانواده

در این مطلب، کلمات سخت، کلمات هم‌خانواده و کلمات مخالف درس «تماشاخانه» را توضیح می‌دهیم.

معنی درس اول فارسی پنجم به همراه معنی کلمات

جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، سرشار از شگفتی‌ها است. پدیده‌هایی لطیف، زیبا و عجیب پیش روی ما هستند که به سادگی از کنارشان می‌گذریم؛ در حالی که اگر اندکی درنگ کنیم، می‌بینیم که هر کدام از این پدیده‌ها تماشاگهی برای دیدن زیبایی های آفرینش و ایستگاه‌هایی برای اندیشیدن هستند.

معنی کلمات:

• تماشاخانه: جایی که در آن چیزی نمایش داده می شود
• سرشار: لبریز، پر
• شگفتی ها: عجایب، پدیده های عجیب
• پدیده: آن چه مشاهده یا به وسیل حواس درک می‌شود
• لطیف: زیبا، (یا در برخی موارد: نرم)
• عجیب: غریب، شگفت آور
• تماشاگه: محل تماشا و گردش
• درنگ: توقف، سکون

کلمات هم‌خانواده:

• لطیف= لطف، الطاف
• عجیب= عجایب، تعجب
• آفرینش= آفریده، آفرید

کلمات مخالف:

• لطیف ≠ خشن
• درنگ ≠ عجله
• زیبا ≠ زشت

اگر می‌خواهیم عالم را بهتر بشناسیم، یک راه ساده آن است که پدیده‌ها را خوب تماشا کنیم، درباره ی آفرینش هر یک بیندیشیم و آنها را با یکدیگر مقایسه کنیم؛ مثلا کوه‌های سر به فلک کشیده را با دره‌های عمیق، گل را با خار، زنبور عسل را با خرمگس، بهار را با زمستان و … . مطالعه در طبیعت و تامل درباره ی چیزهایی که هر روز می‌بینیم و از کنارشان می‌گذریم، راه مناسبی برای شناخت آنها است. پرسش از هر چیز و جست و جو برای یافتن پاسخ، کاری است که همه ی دانشمندان و عالمان انجام می‌دهند.

معنی کلمات:

• مقایسه کنیم: بسنجیم
• سر به فلک کشیده: بسیار مرتفع، بلند
• تأمل: اندیشه، درنگ
• عالمان: دانایان
• آفرینش: خلقت، به وجود آمدن

کلمات هم‌خانواده:

• عالم= علم، معلم
• عمیق= عمق، اعماق

کلمات مخالف:

• ساده ≠ سخت

من و شما هم، باید این ویژگی را در خود پرورش دهیم. ما برخی از رفتارها، کردارها و کارهای خودمان را از روی عادت انجام می‌دهیم؛ به همین دلیل هم از خود نمی‌پرسیم که چرا این گونه است، چرا باید این کارها را بکنیم؟ و بسیار پرسش‌های دیگر.

همین آب گوارایی که زندگی ما به آن وابسته است، بهترین موضوع برای فکر کردن و یکی از شگفتی‌ها است. آب چیست؟ چگونه به وجود آمده است؟ اگر روزی آب در روی زمین نباشد، آیا انسان می‌تواند آن را پدید آورد؟

معنی کلمات:

• کردار: عمل، رفتار
• گوارا: مطبوعی، دلچسب
• موضوع: مطلب

به هر حال، عالم تماشاخانه ی شگفتی‌های آفرینش است؛ یعنی به هر طرف که نگاه می‌کنیم، آفریده‌های زیبای خداوند را می‌بینیم. این جهان، دفتری است که خدای مهربان، به پاکی و زیبایی در آن نگاشته و می‌نگارد. یکی دیگر از این آفریده‌های زیبا و لطیف، گیاهان و سبزه‌ها هستند. علف‌های سبز را دیده‌اید؟ خیلی نرم و شکننده هستند. در سرمای سخت یا گرمای زیاد، پژمرده می‌شوند ولی گاهی می‌بینیم همین علف‌های نازک و لطیف، از میان سنگلاخ سر در می‌آورند، یا کف زمین سخت و محکم را می‌شکافند و بیرون می‌آیند.

معنی کلمات:

• نگاشته: نوشته
• شکننده: ظریف، نازک
• سنگلاخ: زمینی که در آن سنگ فراوان باشد
• سردر می آورد: می رویند و رشد می کنند

کلمات مخالف:

• نرم ≠ سفت
• سرد ≠ گرم
• پاکی ≠ ناپاکی، پلیدی
• نازک ≠ کلفت
• گرما ≠ سرما

در نوشته ی زیر، یکی از نویسندگان، زیبایی‌های آفرینش خدای مهربان را، این گونه توصیف می‌کند:

«هیس، گوش بده! به آفریده‌های ساکت خدا گوش بده. به پروانه‌ای با بالهایی مخملی. به قطره‌های باران که حلقه‌های ساکت روی آب را می سازند، گوش کن.

آیا می‌توانی صدای حشره‌هایی را که در زیر زمین می‌جنبند، بشنوی؟ صدای ماهی های تالاب را چطور؟

آن بالا را نگاه کن! آسمان آبیِ آبی است و یک تکه ابر ساکت در آن شنا می کند.

این پایین را ببین! علف ها و برگ ها در نسیم، فقط تکان می خورند.

معنی کلمات:

• هیس: ساکت
• توصیف: وصف کردن
• مخملی: از جنس مخمل، مثل مخمل نرم
• تالاب: جایی که در آن آب جمع شود و بماند

کلمات هم‌خانواده:

• توصیف= وصف، موصوف

نگاه کن… و به صداهای کوتاه و بلند، گوش بده، تا آفریده های ساکت خدا را بشناسی. بادها سفر می کنند. علف‌ها رشد می کنند. عنکبوت‌ها، بین زمین و آسمان، تار می تنند. آیا تو صدای تاریکی شب را می شنوی؟ صدای روشنایی روز را چطور؟ صدای شبنم صبحگاهی را، هنگامی که سرزده به خانه ی برگ، وارد می شود؟

به هر طرف نگاه کن … و گوش بده. آفریده های ساکت خدا همیشه آنجا هستند. آیا تو آنها را می بینی و صدایشان را می شنوی؟»

معنی کلمات:

• سر زده: بی خبر

کلمات مخالف:

• کوتاه ≠ بلند
• روشنایی ≠ تاریکی