ویژگی های حضرت مریم بر طبق روایات و آیات قرآن کریم

حضرت مريم (س)، يکی از چهار زن برگزيده (در کنار حضرت خدیجه، حضرت فاطمه و آسیه (س) همسر فرعون) در تاريخ بشر است. در این مطلب، ویژگی های حضرت مریم را بررسی خواهیم کرد.

ویژگی های حضرت مریم

حضرت مريم (س)، بانویی پاک و مطهر، بهترين زنان عصر خود، مظهر عفاف، الگوی مؤمنان، دختری عابد، بسيار راستگو (صدّيقه) و هم‌سخن با فرشتگان (محدّثه) بود.

جايگاه مريم (س) در انديشه اسلامی، بسیار والا است؛ به‌طوری که در آیات ۴۲ تا ۴۳ سوره آل عمران درباره او چنین نازل شده:

«و (به ياد آوريد) هنگامى را كه فرشتگان گفتند: «اى مريم! خدا تو را برگزيده و پاک ساخته؛ و بر تمام زنان جهان، برترى بخشيده است. اى مريم! (به شكرانه اين نعمت) براى پروردگار خود، خضوع كن و سجده به جا آور؛ و با ركوع‌كنندگان، ركوع كن.»

مريم (س) به عبادت پروردگارش علاقه‌ای بسیار داشت و به گفته امام صادق (ع)، دو روز را روزه می‌گرفت و يک روز را افطار می‌کرد.

از نگاه قرآن، مريم (س) مظهر پاکدامنی است و در اعتقادات شيعيان، در کنار حضرت خدیجه؛ همسر پیامبر، فاطمه (س) دختر پیامبر و آسیه؛ همسر فرعون، یکی از چهار زن برگزیده در همه تاريخ بشريت است.

کرامات حضرت مریم

یکی از کرامات حضرت مریم این بود که ملائکه با او سخن می‌گفتند. خداوند، مریم‌ را‌ دو بار‌ برگزید. برگزیدن اول، قبول کردن او برای عبادت و خدمت به معبد بود ( آیه ۳۷ آل عمران) و‌ برگزیدن‌ دوم آنکه بدون داشتن شوهر، به او فرزندی بخشید که این ویژگی، در همه جهان فقط به او اختصاص دارد.

مفسران اسلامی، طاهره بودن مریم (س) را نتیجه معصومه بودن او می‌دانند که‌ ارتکاب گناه از او غیرممکن بود.

خلقت حضرت‌ عیسی (ع)

روزی مریم از اقوام خویش کناره گرفت و به مکانی در‌ مشرق‌ بیت‌المقدس رفت. در این هنگام‌ خدای‌ متعال «روح» را به سوی مریم فرستاد.

«روح» به صورت بشر کاملی برای مریم مجسم شد و به‌ او گفت: «من فرستاده پروردگار تو هستم‌ و برای بخشیدن‌ پسری‌ پاک که پدر ندارد، به اذن الهی به‌ سوی‌ تو آمده‌ام.» آنگاه به مریم بشارت داد که به زودی از فرزندش معجزات‌ باهره‌ای‌ ظاهر می‌شود و خداوند او را‌ به «روح القدس» تأیید می‌کند. همچنین‌ کتاب‌ و حکمت و تورات و انجیل‌ به او می‌آموزد و او را با آیات و نشانه‌های آشکار به سوی‌ بنی‌ اسرائیل خواهد فرستاد. روح، داستان عیسی‌ را‌ برای‌ مریم گفت و سپس‌ در او دمید و مریم حامله شد.

هنگام زایمان زیر‌ شاخه درخت خرمایی رفت‌ و از شدت غم و اندوه با خود گفت: کاش پیش از این مرده بودم و از‌ صفحه دل‌ها نامم فراموش شده بود.

در‌ آن‌ زمان (روح‌ القدس‌ یا‌ فرزندش عیسی) او را‌ ندا‌ داد:

«غـمگین مباش که خدا از زیر قدمت چشمه آبی جاری کرد و شاخه درخت را‌ حرکت‌ بده‌ تا از آن برایت رطب تازه فرو بریزد، از‌ این‌ رطب‌ تناول‌ کن‌ و از آن چشمه بیاشام و چشم خود (به عیسی) روشن بدار. اگر از جـنس بشر کسی را دیدی (به اشاره) به او بـگو: «من برای خدا نـذر روزه سکوت کرده‌ام و با‌ هیچکس (تا پایان روزه‌ام) سخن نمی‌گویم».

(آیات ۲۲ تا ۲۶ سوره مریم)

پس از تولد نوزاد، مریم فرزند خود را برداشت و به سوی قوم خود بازگشت. قومش او را سرزنش کردند و گفتند: ای‌ مریم عجب کار منکر و شگفت‌آوری کردی! ای خواهر هارون، تو نه پدری ناصالح و نه مادری بدکار داشتی (کـه تو خود چنین کاری را مرتکب شدی)

مریم، به آن‌ها اشاره کرد که با عیسی (ع) سخن بگویند. آن‌ها گفتند: «ما چگونه با طفل گهواره‌ای سخن بگوییم؟» عیسی (ع) (به امر خدا به زبان آمد) و گفت: «من بنده خاص خدایم که‌ مرا‌ کتاب آسمانی و شرف نبوت‌ عطا‌ فرموده، هر کجا که باشم مرا مبارک (مایه رحمت الهی) گردانیده و تا زنده‌انم به نماز و زکات سفارش نموده و همچنین به «نیکوکاری با مادر» توصیه فـرموده و مرا‌ ستمکار‌ و شقی نگردانیده است. روز‌ ولادت‌ و مرگ و همچنین روزی که برانگیخته شوم، سلام و درود حق بر من است.» (آیات ۲۷ تا ۳۳ سوره مریم)

ویژگی حضرت مریم در آیه ۷۵ سوره مائده

در آیه ۷۵ سوره مائده، از حضرت مریم به عنوان زنی راستگو و با ایمان نام برده شده:

مَا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَأُمُّهُ صِدِّيقَةٌ ۖ كَانَا يَأْكُلَانِ الطَّعَامَ ۗ انْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْآيَاتِ ثُمَّ انْظُرْ أَنَّىٰ يُؤْفَكُونَ

«مسیح، پسر مریم پیغمبری بیش نبود که پیش از او پیغمبرانی آمده‌اند و مادرش هم زنی راستگو و با ایمان بود و هر دو (به حکم بشریت) غذا تناول می‌کردند. بنگر چگونه ما آیات خود را روشن بیان می‌کنیم، آن گاه بنگر که آنان چگونه از حق برگردانیده می‌شوند؟»