علائم هرپس تناسلی و راه های درمان آن

ستاره | سرویس سلامت – علائم هرپس تناسلی و راه های درمان آن را در این مطلب بخوانید.

 

هرپس تناسلی چیست؟

ویروس‌های هرپس سیمپلکس نوع ۱ و ۲ (HSV-1,HSV-2) که تحت عنوان ویروس هرپس انسانی نیز شناخته می‌شوند از مهمترین ویروس‌های بیماری‌زای انسانی هستند که نوع یک این ویروس منجر به تب‌خال لب و دهان (Orolabial) و نوع ۲ آن موجب تب ‌خال تناسلی (genital) می‌گردد. مشخصه‌ی هر دوی این بیماری‌ها تاول‌های کوچک و دردناک بر روی‌ پوست و غشاهای مخاطی است. ویروس‌های هرپس سیمپلکس بسیار شایع و مسری می‌باشند؛ به گونه‌ای که ویروس HSV-1 از طریق بزاق آلوده دهان و ویروس HSV-2 از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. یکی از راه‌های انتقال ویروس، وجود خراش‌های پوستی است؛ زیرا پوست سالم از نفوذ ویروس به بدن ممانعت بعمل می‌آورد. این ویروس‌ها، سلول‌های عصبی را آلوده ساخته و ممکن است بطور مخفی در سلول‌های عصبی به حالت خاموش درآیند. در اثر تحریک‌هایی همانند فشارهای عصبی و احساسی، ویروس از حالت خاموش به حالت فعال در آمده و از طریق آکسون‌های عصبی به پوست برمی‌گردد و در آنجا تکثیر پیدا کرده و ایجاد تب خال می‌کند. ویروس‌های هرپس سیمپلکس می‌توانند بخش‌های متفاوتی از بدن را آلوده سازند؛ مانند ایجاد ضایعات در دهان و گلو، التهاب قرنیه و ملتحمه چشم (کراتوکونژکتیویت)، تب خال‌های پوستی و انسفالیت.

نکته: از آنجایی‌ كه ويروس هرپس سیمپلکس در خارج از بدن به سرعت از بین می‌رود، تقريبا امکان انتقال آن از طريق تماس با توالت، حوله و ساير لوازم شخصی فرد آلوده به صفر نزدیک است.

 

تبخال دستگاه تناسلی یا هرپس تناسلی چیست؟

تبخال دستگاه تناسلی یا هرپس تناسلی (Herpes genital) نوعی عفونت ویروسی است که از طریق تماس مستقیم با این ویروس‌ها و رابطه جنسی با فرد آلوده انتقال می‌یابد. این بیماری می‌تواند کاملا بدون علامت باشد و یا اینکه ضایعات زخمی به همراه خود ایجاد کند.

 

علائم هرپس تناسلی چیست؟

از علائم هرپس تناسلی می‌توان به مشاهده وزیکول‌های ریز و دردناک در محل ابتلا (دستگاه تناسلی) اشاره نمود. (وزیکول‌ها کیسه‌های غشایی کوچکی هستندکه توسط اندامک‌های مختلفی چون شبکه اندوپلاسمی ودستگاه گلژی ساخته می‌شوند و در انتقال مواد در بین اندامک‌های سلول نقش دارند.)

از علائم دیگر این بیماری می‌توان به تاول‌هایی کوچک که ممکن است ناگهانی پاره شوند و ایجاد قرمزی، زخم‌های دردناک نمایند اشاره کرد. این زخم‌ها پوسته ریزی می‌کنند و در مدت چند هفته بهبود می‌یابند. تاول‌ها و زخم‌ها می‌توانند با علائم مشابه آنفلونزا مانند تب و غدد متورم همراه شوند. هریک از نشانه‌های زیر ناشی از تبخال تناسلی با ویروس هرپس سیمپلکس می‌توانند در زن یا مرد ایجاد شوند:

• مناطق قرمزرنگ، سفت، خراشیده شده اطراف ناحیه تناسلی بدون درد، خارش و سوزن سوزن شدن
• ایجاد خارش یا سوزن سوزن شدن در اطراف ناحیه تناسلی یا مقعد
• تاول‌های کوچک که باز می‌شوند و ایجاد زخم دردناک می‌کنند (ممکن است روی ناحیه تناسلی یا اطراف آن باشد و در نزدیکی باسن، ران‌ها و معقد ایجادگردد.)
• امکان تشکیل تاول در مجرای خروجی ادرار که احساس درد ناشی از زخم‌ها و سوزش ادرار وجود دارد
• سر درد و کمر درد که این عارضه در خانم‌ها بیشتر است.

لازم به ذکر است که تنها این بیماری نیست که این نشانه‌ها را ایجاد می‌کند و برای اطمینان از وجود هرپس باید به پزشک مراجعه نمود.

 

راه های تشخیص

گرفتن نمونه و کشت تاول‌ها و همچنین آزمایش خون از راه های تشخیص بیماری بشمار می‌روند. معمولا افراد مبتلا به این هرپس دارای سایر بیماری‌های رابطه جنسی‌ (STD) نظیر سوزاک، کلامیدیا و ایدز نیز می‌باشند که پزشک باید برای تشخیص آن‌ها نیز بیمار را معاینه نماید.

 

عوامل افزایش دهنده امکان برگشت بیماری

هرپس تناسلی در هر شخصی متفاوت است و علائم و نشانه‌ها ممكن است برای سال‌ها تكرار شود. بعضی از افراد ممکن است در سال چندین بار به این بیماری مبتلا شوند؛ اما در بسیاری از افراد با گذشت زمان میزان تكرار بیماری كمتر می‌شود. فاكتورهای زیادی می‌توانند احتمال ابتلای مجدد به بیماری را افزایش دهند مانند: استرس، قاعدگی، ضعف سیستم ایمنی حاصل از مصرف برخی داروها مثل استروئیدها، شیمی درمانی یا ناشی از عفونت‌ها مثل ایدز، بیماری، جراحی، خستگی و سایش نظیر آنچه كه در رابطه جنسی خشن اتفاق می‌افتد.

 

راه های پیشگیری از هرپس تناسلی

برای پیشگیری از این بیماری استفاده از روش‌های زیر توصیه می‌شود:

• رعایت بهداشت فردی و داشتن رابطه جنسی سالم
• استفاده از کاندوم در رابطه جنسی (با این حال امکان انتقال ویروس وجود دارد)
• پرهیز از تماس مستقیم با ضایعات پوستی ایجاد شده در اثر هرپس
• زایمان به روش سزارین برای مادران آلوده (جهت جلوگیری از انتقال بیماری به نوزاد)

 

درمان هرپس تناسلی

برای درمان هرپس تناسلی از دارویی به نام آسیکلوویر (Aciclovir) استفاده می‌شود. آسیکلویر یک داروی ضد ویروس مطرح است که برای درمان بیماری‌های ویروسی به خصوص هرپس ویریده (عامل ایجاد تبخال) استفاده می‌شود. البته این دارو در درمان سایر بیماری‌های ویروسی همانند ایدز هم ممکن است مفید باشد. لازم بذکر است درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و استفاده از داروها تنها به بهبود سريعتر زخم‌ها و كاهش دفعات عود كمك می‌كند.

نکته: زنانی که به هرپس تناسلی مبتلا می‌شوند، احتمال ابتلا آن‌ها به سرطان گردن رحم ۵ تا ۱۰ بار بیشتر است.