بیشتر ما چیزی جز زیبایی و حس و حال خوب از گیاهان آپارتمانی نشنیدهایم؛ به همین دلیل نیز اکثر ما ترجیح می دهید از گیاهان آپارتمانی برای دکوراسیون خانه خود استفاده کنیم. اما آیا تا بوده همین بوده؟ خیر! همه ساله تعداد بسیار زیادی گزارش مسمومیت کودکان و حیوانات خانگی با لمس یا خوردن برخی از گیاهان خانگی منتشر میشود.
بنابراین اگر در منزل کودک یا حیوان خانگی دارید که ممکن است برای سرگرمی یا شیطنت به سراغ گل و گیاههای شما برود، پیشنهاد میکنیم قبل از چک کردن رطوبت مورد نیاز گیاهان آپارتمانی که انتخاب کرده اید، ابتدا لیست زیر را در مورد گیاهان آپارتمانی سمی برای کودکان و حیوانات بررسی کرده و سپس برای خرید گیاهان آپارتمانی بیخطر برای حیوانات خانگی و کودکان اقدام کنید.
لیست مهمترین گیاهان آپارتمانی سمی
۱- خرزهره (Oleander)
گل سر سبد گیاهان سمی خطرناک خرزهره است، به قدری سمی که گزارش خودکشی با خرزهره هم منتشر شده است! عجیب تر اینکه این گیاه را میتوانید در بسیاری از بلوارها و پارکهای شهر مشاهده کنید.
این گل ممکن است در حیاط آپارتمان ها نیز کاشته شود، بنابراین اگر کودک یا حیوان خانگی دارید مراقب باشید تا آنها را از خرزهره دور نگهدارید.
گلیکوزید موجود در این گیاه موجب ترشح بزاق بیش از حد، سرگیجه، لرزش و آریتمی قلبی در انسان و استفراغ، آریتمی قلبی و احساس سرمای شدید در حیوانات خانگی خواهد شد. بنابراین از این به بعد از بوییدن و چیدن گلهای خرزهره نیز پرهیز نمایید.
۲- زاموفیلیا (ZZ Plant)
از دیگر گیاهان سمی خانگی میتوان به زاموفیلیا اشاره کرد، زاموفیلیا یک گیاه همیشه سبز و محبوب آپارتمانی است، که به دلیل تکثیر سخت قیمت بالایی هم دارد. این گیاه یکی از زیباترین و محبوب ترین گیاهان آپارتمانی است اما باید بدانید شیرهی آن سمی است.
نکتهی مثبت این است که تنها شیره گیاه زاموفیلیا سمی است و لمس گیاه بدون تماس با شیره آن، نباید عوارضی را به دنبال داشته باشد. کریستالهای کلسیم اگزالات موجود در شیره میتواند سبب التهابات شدید پوستی در انسان و حیوان شود.
بنابراین هنگام تکثیر، حمل و هر نوع تماس دیگر با گیاه از دستکش استفاده کنید.
۳- آنتوریوم (Anthurium andraeanum)
یکی از گیاهان خانگی سمی که گلهای زیبایی هم دارد آنتوریوم هست. اما خبر بد این که تمامی قسمت های این گیاه برای انسان و حیوان سمی است و تماس مکرر با برگ و گل گیاه میتواند باعث التهابات پوستی در صورت تماس، اختلالات گوارشی نظیر معده درد، اسهال و استفراغ شود.
همهی گونههای این گل سمی نیست و فقط آنتوریوم andreanum، آنتوریوم scherzerianum، آنتوریوم crystalinum و آنتوریوم faustinomirandae سمی هستند.
در صورت مشاهده علايم ناشی از مسمومیت آنتوریوم، نوشیدنی سرد نوشیده و به دنبال قرص مسکن باشید. و برای جلوگیری از این موارد هنگام نگهداری این گل از دستکش استفاده نمایید.
۴- گل نرگس (Daffodil)
یکی از زیباترین و خوشبوترین گلهای فصلی نرگس است. اما خبر خوب اینکه گل و ساقه این گیاه سمی نیست و فقط پیاز این گیاه بسیار زهرآگین است و نوع زرد رنگ آن از نوع سفید رنگش سمی تر است.
کریستالهای سمی در پیاز این گل باعث درد معده، فشار خون بالا، ضربان قلب نامنظم و نهایتا مرگ انسان و حیوانات خانگی خواهد شد! پس از نگهداشتن پیاز نرگس در دسترس کودکان و حیوانات خانگی خودداری کنید و هنگام چیدن و جدا کردن نرگس از بوته اش از دستکش استفاده کنید.
۵- پتوس (Pothos)
شاید فکر نمیکردید پتوس هم سمی باشد، اما باید مراقب این گل ساده و بی آلایش هم باشید! زیرا نگهداری از آن در منازلی که کودک و حیوانات خانگی هستند یک تهدید به شمار میآید.
اگزالات کلسیم نامحلول موجود در آن ممکن است برای کودکان زیر ۷ سال و حیوانات خانگی خطرناک باشد و باعث اسهال و استفراغ، سوزش پوست و سوزش دهان، تورم لبها، زبان و گلو شود. بنابراین توصیه میشود
در صورت داشتن کودک زیر ۷ سال در منزل، حتی الامکان از نگهداری پتوس اجتناب کرده و یا حداقل گیاه را در ارتفاع نگهداری کنید. در صورت بروز علائم مسمومیت به مراکز درمانی مراجعه کنید.
۶- سانسوریا (Sansevieria)
بسیاری از بانوان و آقایان ایرانی که به پرورش گل و گیاه های آپارتمانی علاقه دارند یک یا چند گلدان سانسوریا دارند. شاید نگهداری راحت و مقاومت بالا باعث این علاقهی شدید شده است.
اما متاسفانه تمام گونههای این گیاه حاوی ساپونینهایی بوده سمی هستند و در صورت خورده شدن توسط کودکان یا حیوانات خانگی باعث تهوع، درد در نواحی فک و دهان و استفراغ خواهد شد.
در صورت مشاهده علائم فوق در حیوانات، آنها را با حولهی گرم پوشانده و به مراکز درمانی منتقل کنید. اما بروز این علائم در انسان ها موقتی بوده و در صورت نداشتن علامت های شدید نیازی به مراجعه به درمانگاه وجود ندارد.
۷- اسپاتی فیلوم (Spathiphyllum)
سوسن صلح یا اسپاتی فیلوم انواع مختلفی دارد و محبوبترین آنها ماونالوآ (Mauna Loa) است. این گیاه همیشه سبز، گیاه بومی آمریکای جنوبی است و برگهای براق و شکوفههای سفید زیبایی دارد.
این گیاه در آپارتمان به راحتی رشد میکند زیرا سایه دوست هستند. اما متاسفانه به دلیل اینکه حاوی اگزالاتهای کلسیم نامحلول است در صورتی که این گیاه توسط انسان یا حیوانات خورده شود باعث ایجاد علائم دردناک در آنها شده و گاهی ممکن است باعث مرگشان شود.
از علائم مسمومیت آن میتوان به سوزش و تورم لب و دهان و زبان، مشکل در گفتار یا بلع، استفراغ، حالت تهوع و اسهال اشاره کرد. این سوسن برای سگها و گربهها سمی است و در صورتی که مسمومیت با سوسن درمان نشود میتواند منجر به نارسایی کلیه شود.
۸- فیلودندرون (Philodendron)
فیلودندرون به دلیل نگهداری آسان، قیمت نسبتا مناسب، زیبایی فوقالعاده، مقاومت بالا و رشد سریعی که دارد سالیان درازی است که میهمان اکثر خانههای ایرانی است.
اما این گیاه زیبا بسیار سمی و خطرناک است و باید از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه داشته شود. بلعیده شدن برگ های این گیاه توسط کودکان زیر ۷ سال ممکن است خطر مرگ را نیز در پی داشته باشد.
کریستال اگزالات کلسیم در آن ممکن است باعث واکنش های درماتیک، اسهال، تهوع، سوزش دهان و گلو، تورم لوله گوارش و تورم دهان در انسان و تشنج، اسپاسم، تورم و درد در حیوانات خانگی شود.
در صورت مشاهده این علائم در افراد خانواده یا حیوانات، آنها را به وسیله ی حوله ی گرمی بپوشانید، بقایای گیاه را از دهان آن ها خارج کرده و یا شیرهی سمی گیاه را از روی پوست آنها پاک کنید و در اسرع وقت به مراکز پزشکی و دامپزشکی مراجعه نمایید. بهتر است این گیاه را در ارتفاعی نگهداری کنید که دست کودک یا حیوان خانگی به آن نرسد.
این گیاه آپارتمانی بسیار محبوب دارای سوراخ هایی شبیه به پنیر سوئیسی است که از نظر بصری قابل توجه است. اما برگ انجیری نوعی فیلودندرون است که حاوی اگزالات های کلسیم نامحلول است که می تواند باعث استفراغ خفیف و تورم لبها، زبان و پشت گلو شود.
۹- سینگونیوم (Syngonium)
این گیاه همخانوادهی گیاه فیلودندرون است و روش مراقبت بسیار آسانی دارد. سینگونیوم معمولا به صورت ترکیبی با گیاهان دیگر، که روش نگهداری مشابهی دارند، در یک گلدان کاشته میشوند.
گیاهان جوان آن برگهایی به شکل قلب دارند و گیاهان قدیمی هم ساقههای ضخیم و برگهایی به شکل نوک پیکان دارند. گیاه سینگونیوم همیشه در حال رویش برگ جدید و ریزش برگهای قدیمی است بنابراین بهتر است این گلدان را در محلی قرار دهید که افراد حساس یا حیوانات خانگی به برگهای ریخته شده دسترسی نداشته باشند.
علائم مسمومیت آن در انسان و حیوانات خانگی تحریکات پوستی، مشکلات معده و استفراغ است و در صورت دیدن این علائم به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کنید.
۱۰- دیفنباخیا (dieffenbachia)
احتمالا از ابتدای این لیست به دنبال نام دیفن باخیا بوده اید! زیرا همه میدانند که این گیاه آپارتمانی بسیار سمی است. این گیاه با نام عصای گنگ هم شناخته میشود و همخانوادهی فیلودندرون است؛ بنابراین بلورهای اگزالات در این گیاه آپارتمانی سمی و خطرناک نیز وجود دارد.
دیفنباخیا ساقههای ضخیم و برگهای گوشتی به رنگ سبز ابلق و گاهی سبز و زرد و نارنجی است. معمولا احتمال بلعیده شدن برگ یا ساقهی این گیاه زیاد است چون برگهای بزرگی داشته و در گلدانهای بدون پایه نگهداری میشود.
این گیاه نیز حاوی اگزالات کلسیم نامحلول است اما برعکس فیلودندرون که یک گیاه بسیار سمی است، خورده شدن این گیاه توسط انسان یا حیوانات باعث بروز علائمی خفیف مانند درد شدید در دهان، ترشخ بزاق، احساس سوزش و تورم و بیحسی در گلو میشود.
۱۱- نخل سیکاس
شاید ندانید که این نخل زیبا با ظاهر جذاب خطرنا ترین گیاه آپارتمانی در لیست برای سگها است. نخل سیکاس حاوی سیکاسین است و اگر سگ آن را بخورد میتواند باعث نارسایی کبدش شود.
۱۲- دراسنا
انواع مختلفی از این گیاه آپارتمانی وجود دارد که همه آنها حاوی ساپونین هستند که میتواند باعث استفراغ خونی و ترشح بیش از حد بزاق در حیوان شود.
سخن آخر
در صورت کلی مسمومیت با گیاه ممکن است با بلع قسمتی از گیاه، تماس با شیره ی سمی آن، و یا حتی لمس برگ ها، ساقه یا پیاز آن گیاه اتفاق بیفتد. در صورت بلعیده شدن قسمت های سمی یک گیاه توسط کودکان سریعا به پزشک مراجعه کنید.
اما در صورت لمس گیاه سمی و التهاب و خارش ابتدا مصدوم را از گیاه دور کرده و محل التهاب را با آب فراوان بشویید. اما همواره به فکر پیشگیری به جای درمان باشید و از نگهداری گیاهانی با گل و میوه های جذاب و سمی برای کودکان و حیوانات خودداری کنید.
اگر اصرار به نگهداری از آن ها دارید حداقل آنها را در ارتفاعی بالاتر از قد آنها قرار دهید. نکتهی دیگر که باید به آن توجه کنید این است که هنگام هر نوع تماسی با گیاهان از جمله تعویض گلدان، هرس، آبیاری، حمل و … از دستکش استفاده کنید و بعد از اتمام کار دستهای خود را بشویید.
آیا گیاه سمی دیگری میشناسید که در لیست بالا به آن اشاره نکردیم؟ نظرات و تجربه های شخصی خود را با ما در میان بگذارید.