نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 21 دی 1400
ستاره | سرویس سلامت – به طیف وسیعی از شرایطی که قلب شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بیماری های قلبی و عروقی گفته می‌شود؛ این بیماری‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بیماری‌های مربوط به رگ‌های خونی (مانند بیماری عروق کرونر)
- رگ‌های خونی تنگ شده یا مسدود شده که می‌تواند به حمله قلبی، درد قفسه سینه (آنژین) و یا سکته قلبی منجر شود
- مشکلات مربوط به ضربان قلب (آریتمی‌ها)
- نقص‌های قلبی که با آن متولد شده‌اید (نقص مادرزادی قلب)
در همین ابتدا لازم است بدانید که بسیاری از بیماری‌های قلبی را می‌توان با انتخاب شیوه زندگی سالم از بین برد.
علائم بیماری های قلبی و عروقی چیست؟
علائم بیماری‌های قلبی بسته به عامل بوجود آورنده‌ی آن متفاوت است. در ادامه بطور مجزا به هر یک از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
۱. علائم بیماری قلبی در ارتباط با رگ‌های خونی (بیماری آترواسکلروز)
علائم بیماری‌های قلبی عروقی ممکن است در مردان و زنان متفاوت باشد. به عنوان مثال، احتمال درد قفسه سینه در مردان بیشتر است. در حالی که زنان بیشتر به علت ناراحتی قفسه سینه، تنگی نفس، حالت تهوع و خستگی شدید را بیشتر تجربه می‌کنند. با این حال علائم مربوط به بیماری قلبی در ارتباط با رگ‌های خونی عبارتند از:
- احساس درد، تنگی، فشار و ناراحتی در قفسه سینه
- تنگی نفس
- احساس درد، بی حسی، ضعف یا سردی در پاها یا دست‌ها (بخصوص اگر رگ‌های خونی در این قسمت از بدن تنگ شده باشند.)
- درد در گردن، فک، گلو یا قسمت فوقانی شکم یا پشت
بیماری های قلبی و عروقی ممکن است تا زمانی که یک حمله قلبی، آنژین، سکته مغزی یا نارسایی قلبی رخ ندهد، تشخیص داده نشوند؛ بنابراین اگر مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی هستید، بهتر است که علائم این بیماری را در خود رسد کنید و به محض مشاهده‌ی هر یک از آن‌ها، مورد پیش آمده را با پزشک خود در میان بگذارید. گاهی اوقات می‌توان بیماری‌های قلبی عروقی را با ارزیابی‌های منظم و به موقع تشخیص داد.
۲. علائم مرتبط با ضربان قلب غیر طبیعی (آریتمی قلبی)
به ضربان غیر طبیعی قلب، آریتمی قلبی گفته می‌شود. ضربان قلب شما ممکن است خیلی سریع، خیلی کند و یا نامنظم بزند. علائم بیماری های قلبی و عروقی در ارتباط با آریتمی قلب عبارتند از:
- لرزش در قفسه سینه
- ضربان قلب مسابقه‌ای (تاکیکاردی)
- ضربان قلب آهسته (برادی کاردی)
- احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- تنگی نفس
- سبکی سر و سرگیجه
- احساس غش کردن
۳. علائم بیماری قلب ناشی از نقص قلب
نقص‌های جدی مادرزادی مربوط به قلب (نقص‌هایی که با آن‌ها متولد شده‌اید) معمولا پس از تولد به سرعت آشکار می‌شوند. علائم نقص قلبی در کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- رنگ پوست خاکستری پریده یا رنگ پوست آبی
- تورم در پاها، شکم یا مناطق اطراف چشم
- عدم وزن گیری نوزاد در اثر تنگی نفس در دوران شیردهی
نقایص غیر جدی مادرزادی قلب، اغلب تا بعد از کودکی یا در دوران بزرگسالی تشخیص داده نمی‌شود. علائم و نشانه‌های نقص مادرزادی قلب که عمدتا تهدید کننده زندگی نیستند عبارتند از:
- بوجود آمدن تنگی نفس در طی فعالیت یا ورزش‌های روزانه
- به راحتی در ورزش یا فعالیت خسته می‌شوید
- تورم در دست، مچ پا یا پا
۴. نشانه‌های بیماری قلبی ناشی از عضله ضعیف قلب (کاردیومیوپاتی)
در مراحل اولیه کاردیومیوپاتی، ممکن است علامتی در شما وجود نداشته باشد. ولی با بدتر شدن وضعیت، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:
- نفس نفس زدن در حین فعالیت یا حتی در حال استراحت
- تورم پاها، مچ پا و ساق پاها
- خستگی
- ضربان قلب نامنظم که ممکن است سریع، کوبشی و یا لرزشی احساس شود
- سرگیجه، سبکی سر و احساس غش کردن
۵. علائم بیماری‌های قلبی عروقی ناشی از عفونت قلب
اندوکاردیت عفونی است که بر غشای داخلی اثر می‌گذارد. علائم عفونت قلب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تب
- تنگی نفس
- احساس ضعف یا خستگی
- تورم در شکم یا پاها
- تغییر در ریتم قلب
- سرفه خشک یا مداوم
- بثورات پوستی یا لکه‌های غیر معمول
۶. علائم بیماری قلبی ناشی از بیماری‌های دریچه قلب
قلب انسان دارای چهار دریچه (دریچه آئورت، میترال، ریه و سه گوش) است که جریان خون مستقیم در قلب شما را باز و بسته می‌کند. این دریچه‌ها ممکن است با شرایط مختلفی که موجب تنگ شدن، نشت (برگشت خون یا نارسایی) یا بسته شدن نامناسب (پرولاپس) شوند، آسیب ببینند.
بسته به اینکه کدام یک از دریچه‌های قلب شما به درستی کار نمی‌کند، علائم بیماری‌های دریچه قلب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- تنگی نفس
- ضربان قلب نامنظم
- تورم پا یا مچ پا
- درد قفسه سینه
- غش (سنکوپ)
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت داشتن علائم بیماری‌های قلبی عروقی (موارد زیر) حتما سریعا به اورژانس مراجعه کنید:
- درد در قفسه سینه
- احساس نفس تنگی
- احساس خستگی
در صورتی که بیماری‌های قلبی در مراحل اولیه تشخیص داده شوند، به راحتی درمان می‌شوند، بنابراین در صورت مشاهده هرگونه نشانه‌ی نگران کننده حتما به پزشک خود مراجعه کرده و در این خصوص با او مشورت کنید. اگر در مورد گسترش و پیشرفت بیماری های قلبی و عروقی در خود نگران هستید، با پزشک خود در مورد اقداماتی که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی انجام دهید صحبت کنید. در صورتی که سابقه خانوادگی این بیماری در شما وجود دراد، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
علت بیماری های قلبی و عروقی چیست؟
علل بروز بیماری‌های قلبی و عروقی با توجه به نوع بیماری حادث شده متفاوت است که در ادامه قصد داریم بطور مجزا به آن‌ها بپردازیم.
۱. علت بیماری قلبی در ارتباط با بیماری آترواسکلروز (تصلب شریان)
در حالی که اصطلا بیماری‌های قلبی عروقی می‌تواند بیان کننده‌ی تمام مشکلات قلبی و رگ‌ها باشد، این اصطلاح اغلب به آسیب وارد شده به قلب و عروق خونی، توسط آترواسکلروز (تصلب شریان یا تجمع پلاک‌های چربی در شریان ها) اطلاق می‌شود.
تجمع پلاک‌های چربی در شریان‌ها و سفت شدن دیواره‌های رگ‌ها می‌تواند به متوقف شدن جریان خون، از طریق شریان‌ها به اندام‌ها و بافت‌های بدن منجر گردد؛ بنابراین آترواسکلروز یا همان تصلب شریان، شایعترین علت بیماری‌های قلبی عروقی است. علت این موضوع می‌تواند رژیم غذایی نامناسب، عدم ورزش، اضافه وزن و سیگار کشیدن باشد.
۲. علت بیماری های قلبی و عروقی در ارتباط با آریتمی قلبی
علل شایع ریتم‌های غیر طبیعی قلب (آریتمی) یا شرایطی که می‌توانند به آریتمی منجر شوند عبارتند از:
- نقص‌های قلبی که با آن‌ها متولد شده‌اید (نقص مادرزادی قلب)
- بیماری عروق کرونر
- فشار خون بالا
- دیابت
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از حد از الکل یا کافئین
- سوء مصرف مواد مخدر
- استرس
- مصرف برخی از دارو‌های بدون نسخه، دارو‌های تجویزی، مکمل‌های غذایی و دارو‌های گیاهی
- بیماری‌های مربوط به دریچه قلب
۳. علل بیماری قلبی در ارتباط با نقص مادرزادی قلب
نقص مادرزادی قلبی معمولا در رحم مادر شروع می‌شود و می‌تواند با رشد قلب، پیشرفت کند. برخی از شرایط پزشکی، مصرف برخی از داروها و وجود بعضی ژن‌ها، ممکن است در ایجاد نقایص قلبی نقش داشته باشند. علاوه بر این نقص‌های قلبی در بزرگسالان نیز می‌تواند رشد کند. بدینگونه که با گذشت زمان، ساختار قلب شما می‌تواند تغییر کرده و موجب نقص در قلب شود.
۴. علل مربوط به بیماری قلبی ناشی از عضله ضعیف قلب (کاردیومیوپاتی)
علت کاردیومیوپاتی (ضخیم یا بزرگ شدن عضله قلب)، ممکن است به نوع آن بستگی داشته باشد:
۱-۴. کاردیومیوپاتی اتساعی. علت این نوع از کاردیومیوپاتی که شایعترین نوع کایرومیوپاتی است، اغلب ناشناخته است. این عارضه ممکن است ناشی از کاهش جریان خون به قلب (بیماری‌های قلبی ایسکمیک) ناشی از آسیب بعد از حمله قلبی، عفونت‌ها، سموم و یا مصرف برخی از دارو‌های خاص باشد؛ در برخی موارد نیز ممکن است از یک والد به ارث رسیده باشد.
۲-۴. کاردیومیوپاتی هیپرتروفی. در این نوع از کاردیومیوپاتی که معمولا ارثی است، عضله قلب بطور غیر طبیعی ضخیم می‌شود. دیگر علت بروز این عارضه فشار خون بالاست که در طول زمان یا در اثر پیری ایجاد می‌شود.
۳-۴. کاردیومیوپاتی محدود کننده. این نوع از کاردیومیوپاتی که بسیار نادر است و باعث سختی و حالت غیر کشسانی قلب می‌شود، می‌تواند به علت بیماری‌هایی مانند اختلالات بافت همبند، تولید بیش از حد آهن در بدن، ایجاد پروتئین‌های غیر طبیعی (آمیلوئیدوز)، در اثر درمان برخی سرطان‌ها و حتی به دلایل نامعلومی بروز کند.
۵. علل مربوط به بیماری‌های قلبی ناشی از عفونت قلب
عفونت قلب (مانند اندوکاردیت) زمانی ایجاد می‌شود که یک ماده حساس مانند یک باکتری، ویروس یا یک ماده شیمیایی به عضله قلب شما برسد. شایعترین علل عفونت قلب عبارتند از:
- باکتری‌ها
- ویروس‌ها
- انگل‌ها
۶. علل مربوط به بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط با بیماری‌های دریچه قلب
دلایل متعددی باعث بروز بیماری در دریچه قلب شما می‌شود؛ ممکن است شما با بیماری دریچه‌ی قلبی متولد شده باشید یا دریچه‌های قلب شما در اثر شرایطی مانند عوامل زیر آسیب ببیند:
- تب روماتیسمی
- عفونت (اندوکاردیت عفونی)
- بیماری‌های بافت همبند
عوامل افزایش دهنده‌ی ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی
- سن. پیری خطر آسیب دیدگی و تنگ شدن رگ‌ها و ضعیف شدن یا ضخیم شدن عضلات قلب را افزایش می‌دهد.
- جنسیت. مردان به طور کلی بیشتر از زنان در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار دارند. با این وجود، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی در زنان پس از یائسگی افزایش می‌یابد.
- سابقه خانوادگی. داشتن سابقه خانوادگی در بیماری‌های قلبی، خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد، به خصوص اگر یکی از والدین یا اعضای خانواده‌ی شما این بیماری‌ها را در سنین پایین تجربه کرده باشد. (برای مردان در سنین قبل از ۵۵ سال و برای زنان در سنین قبل از ۶۵ سال)
- سیگار. نیکوتین باعث تنگ شدن عروق خونی و مونوکسید کربن باعث آسیب دیدن پوشش داخلی رگ‌ها می‌شود که نتیجه‌ی این دو موضوع، افزایش خطر ابتلا به بیماری آترواسکلروز است. خطر حملات قلبی در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیر سیگاری است.
- رژیم غذایی نامناسب. رژیم غذایی با چربی زیاد، نمک، شکر و کلسترول می‌تواند به پیشرفت بیماری‌های قلبی کمک کند.
- فشار خون بالا. فشار خون بالای کنترل نشده می‌تواند به سخت شدن و ضخیم شدن شریان‌ها منجر شود.
- سطوح بالای کلسترول خون. سطح کلسترول بالای خون، می‌تواند خطر ایجاد پلاک‌ها و آترواسکلروز را افزایش دهد.
- دیابت. دیابت خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.
- استرس. استرس کنترل نشده ممکن است به شریان‌های شما آسیب رسانده و سایر عوامل خطر ابتلا به بیماری قلبی را بدتر کند.
- بهداشت نامناسب. عدم شست‌وشوی مرتب دست‌ها و ایجاد عادت‌های اشتباه دیگر که منجر به ورود عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی به بدن شما شود، می‌تواند شما را در معرض خطر عفونت‌های قلبی قرار دهد، به خصوص اگر در حال حاضر به یکی از بیماری‌های قلبی مبتلا باشید.
راه‌های درمان بیماری‌های قلبی و عروقی
درمان بیماری‌های قلبی بسته به شرایط و عامل ایجاد کنند متفاوت هستند؛ به عنوان مثال اگر به عفونت قلبی مبتلا باشید، به احتمال زیاد برای شما آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد. به طور کلی، درمان بیماری‌های قلبی معمولا شامل موارد زیر می‌شود:
- تغییر سبک زندگی. ایجاد تغییر در سبک زندگی شامل رژیم غذایی با چربی و سدیم پایین، حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در بیشتر روز‌های هفته، ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل خواهد بود.
- داروها. اگر تغییر سبک زندگی به تنهایی کافی نباشد، ممکن است پزشک شما دارو‌هایی برای کنترل بیماری قلبی شما تجویز کند. نوع دارو به نوع بیماری قلبی بستگی دارد.
- روش‌های پزشکی یا جراحی. اگر مصرف دارو و تغییر سبک زندگی به تنهایی کافی نباشد، ممکن است پزشک شما روش خاص یا نوع خاصی از جراحی را برای شما در نظر بگیرد. نوع جراحی و روش درمانی اتخاذ شده، به نوع بیماری قلبی و میزان آسیب وارد شده به قلب شما بستگی خواهد داشت.
برگرفته از: webmd
