ضرب المثلها سخنان شیرینی هستند که در قالب طنز یا داستان پند و اندرزی را به مخاطب میدهند. این جملات ریشه در گذشته داشته و سینه به سینه نقل شده تا به زمان کنونی رسیدهاند. به طور معمول استفاده از حیوانات در ضرب المثلها بسیار رایج بوده و تقریبا نقشی انکار ناپذیر در توصیف یک واقعه دارند. در ادامه شما را با مجموعهای از ضرب المثل با گاو (جملات و اصطلاحاتی که در آن گاو بکار رفته باشد) آشنا خواهیم کرد.
انواع ضرب المثل با گاو
۱. اول آخور ببند بعد گاو بخر
معنی: قبل از اقدام به هر کاری باید به آماده کردن زمینه و فراهم آوردن اسباب آن پرداخت. این ضرب المثل معادل ضرب المثل اول چاه را بکن بعد منارش را بدزد است.
۲. او مثل گاو نر رفت مثل گاو ماده برگشت (رومانیایی)
معنی: این ضرب المثل کنایه به فردی دارد که با صرف زمان و هزینه زیاد مطالعهای را انجام میدهد ولی عملا در آخر چیزی بدست نمیآورد.
۳. گاو سیاه هم شیرش سفیده (آلمانی)
معنی: هر چقدر هم که یک فرد سیاه و بد باشد باز هم میتوان پیشنهاد خوبی از آن دریافت کرد. (مهم نیست که یک شخص چقدر بد باشد، او هنوز چیز خوبی برای ارائه دارد)
۴. گاوی که به کهنه خوردن عادت کرده پی شخم زدن نمیره
معنی: اشاره به تاثیر منفی نان گدایی و مفتخوری است. اگر پول مفت و گدایی به کسی برسد دیگر برای رفتن به دنبال پول تلاشی نخواهد کرد.
۵. گاو را پوست کنده به دمش رسیده
معنی: کار را تقریبا انجام داده است
۶. دختر به مادر میره گوساله به گاو
معنی: رفتار و اخلاق فردی تقریبا شبیه دیگر اعضای خانواده نزدیک اوست. همانطور که دختر از مادر الگو میپذیرد گوساله نیز از گاو تبعیت خواهد کرد.
۷. هنوز گاو پایش را لگد نکرده. (تربت حیدریه)
معنی: این ضرب المثل در مواردی به کار میرود که بخواهند به کسی بگویند که تو هنوز جوانی و تجربهای نداری، پس مغرور نشو و به فکر آینده باش.
۸. هنوز گاوش نلیسیده است.
معنی: همانند ضرب المثل هنوز گاو پایش را لگرد نکرده. کنایه از کسی که غرور داشته و گرم و سرد روزگار را نچشیده است.
۹. تا گوساله گاو گردد، دل صاحبش (مادرش) آب گردد.
معنی: وقتی کسی کار مهمی داشته باشد و از زمان و مالش روی آن هزینه کند، تا هنگامی که کارش به نتیجه برسد در اضطراب و نوعی هیجان به سر میبرد. در واقع این ضرب المثل هنگامی به کار می رود که انسان در انتظاری طولانی به سر ببرد تا در نهایت به خواسته و هدفش برسد.
۱۰. خر و گاو را با یک چوب میراند
معنی:
- با بد و خوب به یک سان برخورد کردن
- درباره ی اشخاص گوناگون قضاوت واحد کردن
۱۱. سر ماهی بودن بهتر از دم گاو بودن است. (ایتالیایی)
معنی: معنای این اصطلاح با ضرب المثل دم گاو نباش، سر مرغ باش یکسان است. یعنی مدیر بودن در یک فضای کوچک یا موقعیت شغلی پایینتر بهتر است از یک فرد معمولی بودن در شغلهای مهم و فضاهای بزرگتر.
۱۲. کاه را جلو سگ میریزند و استخوان را جلو گاو (خر)
معنی: این ضرب المثل به این معنی است که همه کارها اشتباه شده است. کار در دست کاردانش نیست.
۱۳. گاو، ده من شیر میده صداش درنمییاد، مرغ یک تخم میذاره سر و صداش محله را پر میکنه.
معنی: کنایه به آدمهای کوچک ولی هوچی که با بروز مشکلی سر و صدایشان همه شهر را فرا میگیرد.
۱۴.کار هر بز نیست خرمن کوفتن/ گاو نر می خواهد و مرد کهن
معنی:
- یعنی انجام دادن هر کاری بدون داشتن تخصص لازم، از عهده هر شخصی بر نمیآید.
- کنایه از ضرورت داشتن تجربه و مهارت کافی در انجام کار.
- برای انجام دادن کارهای بزرگ و دشوار نیاز به افراد توانمند و باتجربه است
۱۵. ﻣﺜﻞ ﮔﺎﻭ
معنی: ﭘﺮﺧﻮﺭ ﻭ ﻧﺎﺩﺍﻥ، ﺯﻥ هرزه
۱۶. ﻣﺜﻞ ﮔﺎﻭ ﺷﯿﺮﺩﻩ
معنی: ﺯﺣﻤﺘﮑﺶ ﻭ ﻣﻔﯿﺪ
۱۷. ﮔﺎﻭﺍﻥ ﻭ ﺧﺮﺍﻥِ ﺑﺎﺭ ﺑﺮﺩﺍﺭ، ﺑﻪ ﺯ ﺁﺩﻣﯿﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﺯﺍﺭ.
معنی: بی آزاری به زیرکی مقدم است.
۱۸. ﮔﺎﻭ ﺑﻨﺪﯼ ﺩﺍﺷﺘﻦ
معنی: بین دو یا چند نفر زد و بندی درکار بودن، با کسی بد و بستن کردن.
۱۹. ﮔﺎﻭ بی ﺷﺎﺥ ﻭ ﺩﻡ
معنی: ﺁﺩﻡ ﺗﻨﻮﻣﻨﺪ ﺷﻮرﯾﺪﻩ ﻭﺍﻗﻌﯽ، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻏﻞ ﺑﯽﺷﺎﺥ ﻭ ﺩﻡ
۲۰. ﮔﺎﻭ ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ ﺳﻔﯿﺪ
معنی: ﻣﻌﺮﻭﻑ و ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻧﺰﺩ ﻫﻤﻪ، ﻫﻤﻪ ﮐﺲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﺪ.
۲۱. ﮔﺎﻭ ﺧﻮﺵ ﺁﺏ ﻭ ﻋﻠﻒ
معنی: ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻫﯿﭻ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺭﺩﻧﯽ ﺭﻭ ﮔﺮﺩﺍﻥ ﻧﯿﺴﺖ، ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺶ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﮐﺮﺍﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷﺘﻬﺎﯼ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﯽﺧﻮﺭﺩ!
۲۲. ﮔﺎﻭﺵ دو قلو ﺯﺍﯾﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
معنی: ﻣﺸﮑﻠﯽ ﺑﺮﺍﯾﺶ ﭘﯿﺶﺁﻣﺪﻩ، ﺯﯾﺎﻥ ﻭ ﺿﺮﺭﯼ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﻭ ﺷﺪﻩ
۲۳. ﮔﺎﻭ ﻧُﻪ ﻣﻦ ﺷﯿﺮ ﺍﺳﺖ.
معنی: ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﺮﻑ ﯾﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺎﺷﺎﯾﺴﺘﯽ ﻫﻤﻪ نیکیها ﻭ ﺯﺣﻤﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺿﺎﯾﻊ ﻭ ﺑﯽﺍﺛﺮ ﺳﺎﺯﺩ.
۲۴. گنه کنند گاوان، کدخدا دهد تاوان
معنی: یعنی کسی در جای دیگری خطایی انجام میدهد ولی مجازاتش را دیگران در مکان دیگری میبینند.
۲۵. شتر و گاو پلنگ
معنی: هر چیز نامعلوم و غیر مشخصی که از آن نتوان سر در آورد. عدم تناسب اجزاء تشکیل دهنده یک چیز. کنایه از زرافه.
۲۶. راه رفتن را از گاو یاد بگیر و آب خوردن را از خر
۲۷. هرچه گاو پیرتر، گوسالهاش قشنگتر (آلمانی)
۲۸. گاو ما شیر نمیده، ماشاالله به شاخش
از اینکه با مجموعه ضرب المثل با گاو همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. آیا از معنی همه ضرب المثلها آگاه بودید؟ چه ضرب المثلهای دیگری میشناسید که در آن گاو به کار رفته است؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما به اشتراک گذارید.
Zoya
یکی چشم گاوه
محمد
سلام
نمیدونم کجایی؟ شاید افریقایی
میگه زن و گاو رو از ده (روستای) خودت بگیر