ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – پاسخ به این سوال که چرا قرار گرفتن طولانی مدت در وضعیت فشار روحی و ناراحتی های عصبی برای بدن خطرناک است؟ جواب گفت و گو کنید صفحه ۵۱ کتاب علوم تجربی هشتم است که در این مطلب به طور دقیق به آن میپردازیم.
چرا قرار گرفتن طولانی مدت در وضعیت فشار روحی و ناراحتی های عصبی برای بدن خطرناک است؟
زمانی که انسان در شرایط خطر و استرس قرار میگیرد در بدن هورمون آدرنالین و هورمون کورتیزول (هورمون استرس) توسط غدد فوق کلیه ترشح میشود. (غدد فوق کلیه دقیقا در قسمت بالای کلیهها در بدن حضور دارند). هورمونهای دیگر فوق کلیه نوراپینفرین، دوپامین و کاتکول آمین هستند که گروهی از هورمونها برای مواجهه با استرس به شمار میآیند.
زمانی که فرد با شرایط استرس زا بالقوه مواجه میشود، هیپوتالاموس در مغز سیگنالی را به غدد فوق کلیوی برای آزاد کردن آدرنالین و هورمونهای دیگر به جریان خون ارسال میکند. این فرآیند باعث تجزیه گلیکوژن و تبدیل ان به گلوکز میشود. همچنین ترشح کورتیزول باعث تجزیه پروتئین به گلوکز می گردد. نتیجه ی این ها افزایش قند خون است که موجب میشود انرژی زیادی در بدن ایجاد شده و خارج نگردد.
آدرنالین با تحریک کردن ضربان قلب، مقبض کردن عروق خونی و گشاد کردن منافذ هوایی موجب افزایش جریان خون در ماهیچهها و نیز افزایش جریان اکسیژن در رگها میشود.
بیشتر سلولهای بدن دارای گیرندههای هورمون کورتیزول هستند و این هورمون روی بسیاری از عملکردهای بدن (مثل کمک به رشد جنین در زمان بارداری، کمک به سیستم دفاعی بدن، افزایش قند خون، کنترل فشار خون، کنترل چرخهی خواب و بیداری و واکنش تحریکی و التهابی) تاثیر میگذارد.
ترشح آدرنالین و کورتیزول اگر چه در مواقع خطر، بسیار مفید است و عملکرد را بهبود و سرعت میبخشد؛ اما قرار گرفتن طولانی مدت در وضعیت فشار روحی و ناراحتی های عصبی و ترشح سطح زیاد و طولانی مدت این هورمونها برای بدن خطرناک است.
مقدار بالای آدرنالین در بدن؛ فشار بسیار زیادی را بر روی ماهیچههای قلب وارد میکند و در بعضی موارد میتواند باعث بیماریهای قلبی میشود. سطح بالای آدرنالین در خون میتواند موجب بی خوابی و ایجاد اعصاب متلاطم شود که همه اینها نشانهای از استرس مزمن است.
بالا بودن سطح کورتیزول در بدن نیز خطرات زیر را در پی دارد:
- افزایش سریع وزن مخصوصا در صورت، سینه و شکم
- فشار خون بالا
- پوکی استخوان
- تغییرات پوست مانند کبودی و ترکهای پوستی
- ضعف عضلانی
- تغییرات ناگهانی خلق و خو مانند اضطراب و افسردگی (در افسردگی میزان هورمون نوراپی نفرین کاهش می یابد)
- تشنگی بیش از حد و تکرر ادرار
- پوست نازک و شکننده است که به کندی بهبود مییابد
- آکنه و جوش صورت
- موهای زاید صورت
- دورههای قاعدگی نامنظم در زنان
میتوان گفت بسیاری از بیماری های جسمی از جمله کمردرد، میگرن، مشکلات معده، و حتی در برخی مواقع سقط جنین، ریشه در مشکلات و فشارهای روحی و ناراحتی های عصبی دارد. از بهترین روشها برای مقابله با این مشکلات، دوری از عوامل استرس زا و ورزش کردن برای تخلیه انرژی است که بر اثر ترشح هورمون های آدرنالین و کورتیزول در بدن ایجاد شده است.