یکی از روشهای درمان خانگی شپش سر، استفاده از سرکه سفید یا قرمز به تنهایی یا با کمک مواد دیگری همچون نمک و سیر است. در این مطلب بهطور مفصل درباره تاثیر سرکه سفید برای شپش و نحوه استفاده از آن صحبت خواهیم کرد. اما پیش از آن بهتر است بدانیم اصلا شپش سر چیست؟ با ما همراه باشید.
شپش سر چیست؟
شپش سر نوعی حشره انگلی (انگل خارجی اجباری انسان) است که موهای سر را هدف قرار داده، بیشتر در نواحی پشت گوش و پس سر زندگی و تخمگذاری میکند و روزانه چندین بار از خون انسان استفاده میکند. شپش بال ندارد، قادر به پریدن و جهیدن نیست و حرکت لغزشی آهستهای دارد. وجود شپش در سر که بیشتر در کودکان خردسال شایع است، با تماس نزدیک سر و به اشتراک گذاشتن کلاه، شانه، روسری و سنجاق بین کودکان و بزرگسالان منتقل میشود.
طول این حشره کوچک ۳-۲ میلیمتر است و از رنگ صورتی نیمه شفاف تا رنگ سیاه، تنوع رنگ دارد. شپش سر مشکلی خطرناکی نیست، اما میتواند باعث خارش شدید و غیرقابل تحمل شود. گاهی خارش شدید سر باعث کنده شدن و خراشیدگی پوست شده و با اضافه شدن عفونت، ممکن است زرد زخم نیز بروز کند که عارضهای خطرناک است. تفاوت شپش با شوره سر این است که بهراحتی از پوست سر جدا نمیشود و اگر از سشوار استفاده کنید، تخم شپش میتواند بیش از یک متر هم بپرد.
تاثیر سرکه سفید برای شپش
سرکه سفید یا قرمز میتواند به از بین رفتن تخم شپشهای چسبیده به مو کمک کند بهطوریکه از هچ شدن یا از تخم بیرون آمدن شپشهای جدید و انتشار آنها در سر جلوگیری شود. اسید استیک موجود در سرکه، بافت محافظ اطراف تخمهای شپش را در خود حل کرده و آنها را از موهای فرد مبتلا جدا میکند. اما باید این نکته را بدانید که سرکه نمیتواند شپشهای بالغ را بکشد، زیرا این ماده برای شپش بالغ سمی و کشنده نیست!
بنابراین اگر میخواهید بدانید چگونه شپش سر را ریشه کن کنیم بهتر است از روش سرکه سفید برای شپش سر، به عنوان روش کمکی استفاده کنید و اول با شامپوی ضد شپش سر شپشهای بالغ را از بین ببرید و احتمال انتشار شپشها را به حداقل برسانید. سپس با سرکه، تخمهای شپش را از بین ببرید تا شپش روی سر تکثیر و تکرار نشود.
تخم شپشها، ۷ تا ۹ روز بعد از تخمگذاری، بیرون میآیند. یعنی اگر حتی یک تخم شپش در مو باقی بماند بعد از دو هفته، شپش تکرار میشود. شپشهای بالغ نیز میتوانند سه تا چهار هفته زنده بمانند. بنابراین اگر میخواهید صرفا از روش سرکه برای درمان شپش استفاده کنید، باید بدانید که حدود یک ماه (استفاده هر روز از سرکه) طول میکشد تا شپشها بهطور کامل از بین بروند.
سرکه سفید برای درمان شپش بهتر است یا سرکه قرمز؟
آنچه برای از بین بردن شپش با سرکه بیشتر اهمیت دارد و دشمن شپش است، مقدار اسید استیک موجود در آن است. همه سرکهها استیک اسید دارند اما بعضی از آنها، درصد استیک اسیدشان کمتر یا بیشتر است. بهترین انتخاب سرکهای است که استیک اسید آن کمتر از پنج درصد بوده و بیش از هفت در صد نیز نباشد.
سرکه سفید، استیک اسید ساده است که در آب رقیق شده و ممکن است کمتر از پنج درصد باشد. سرکههای با غلظت کمتر از ۵٪ نمیتوانند لایه محافظ تخمهای شپش مو را از بین ببرند. بعضی از سرکهها نیز ممکن است بیش از هفت در صد اسید استیک داشته باشند که ممکن است پوست سر را تحریک کند و باعث خارش و سوزش پوست سر و خشکی مو شوند.
سرکههای حاوی ۵٪ استیک اسید، برای از بین بردن لایه محافظ تخمها، مناسبند و از طرفی پوست انسان را تحریک نکرده و سوزشی در پی نخواهند داشت.
سرکه سیب برای شپش سر نیز قابل استفاده و مفید است و حدود ۵٪ اسید استیک دارد، اما دقت کنید که سرکه سیب حتما غیر فیلتر شده و پاستوریزه شده باشد.
روش استفاده از سرکه برای درمان شپش
- موها را با مقداری آب به مقدار کم، خیس کنید.
- چند فنجان سرکه را مستقیما روی پوست سر بریزید و تا جایی که ممکن است موهای خود را با سرکه پوشش دهید.
- چشمهای خود را هنگام استفاده از سرکه ببندید.
- سرکه را روی پوست سر ماساژ دهید.
- باید بگذارید پنج تا ده دقیقه سرکه روی پوست سر و مو بماند تا پوشش محافظ تخمها از بین بروند.
- پس از پنج تا ده دقیقه ماندن سرکه روی مو، یک شانه فلزی با دندانههای بسیار ریز (ترجیحا شانههای مخصوص ضد شپش) برداشته و با آن موهایتان را بهطور کامل، از قسمت ریشه مو تا انتهای ساقه مو، شانه کنید.
- پس از چند دقیقه شانه زدن موها، سرکهی باقی مانده بر موها را با آب بشویید و با حوله خشک کنید. (حوله را به هیچ وجه با کسی به اشتراک نگذارید.)
تخم شپشها اصولاً در فاصله یک سانتیمتری از ریشه مو قرار داده میشوند. تخمهای شپش که توسط سرکه شل شدهاند، همچنین تعدادی از شپشهای بالغ، با شانه کردن از موها برداشته میشوند.
روشهای دیگر استفاده از سرکه و مواد دیگر برای از بین بردن شپش
۱) سرکه و نمک یرای شپش
ترکیب یک چهارم فنجان نمک (۵۰میلیلیتر) و ¼ فنجان سرکه (۵۰ میلیلیتر) را خوب مخلوط کرده و آن را بر روی سر بریزید و ۵ دقیقه ماساژ دهید سپس اجازه دهید دو ساعت روی سر بماند و بعد موها را آبکشی کنید.
۲) سرکه و رزماری
دو لیوان سرکه (۴۰۰ میلیلیتر) را با ۲ تا ۴ شاخه رزماری تازه ترکیب کرده و مو را با آن آغشته و پس از یک ساعت یا بیشتر، سر را شستشو دهید. این کار را برای یک ماه انجام دهید.
۳) اسپری سرکه و روغن چای
یک لیوان سرکه (۲۰۰ میلیلیتر ) را با ۳ قطره روغن درخت چای ترکیب کنید (قبل از استفاده خوب تکان دهید) و این مخلوط را روی موها اسپری و سپس پوست سر را ماساژ دهید. پس از یک ساعت موها را بشویید.
۴) سرکه و سیر تازه
یک لیوان سرکه (۲۰۰ میلیلیتر) + ۱ حبه سیر + ۱۰ قطره روغن اکالیپتوس: سرکه را با سیر له کنید، مخلوط حاصله هم زده شود و سپس روغن اوکالیپتوس نیز اضافه شود. (روغن اکالیپتوس باعث کاهش بوی سیر و افزایش اثرات آن میشود) موها را با این مخلوط آغشته کنید و بعد از دو ساعت بشویید. (مخلوط را قبل از مصرف خوب تکان دهید.)
۵) ترکیب سرکه و روغن نارگیل
یک لیوان سرکه (۲۰۰ میلیلیتر) + نصف لیوان روغن نارگیل (۱۰۰ گرم). روغن نارگیل خوب روغنی است که در درجه ۲۳° جامد بشود. موها را به این ترکیب آغشته کنید و سپس آن را بعد از دو ساعت بشویید. به یاد داشته باشید قبل از مصرف محلول را به خوبی تکان دهید.
۶) ترکیب سرکه سیب با روغن ها:
۳۰ میلیلیتر سرکه سیب را با ۱۵ میلیلیتر روغن جوجویا و ۱۰ قطره اسانس پونه و ۱۰ قطره اسانس نیولی و ۱۵ قطره اسانس عرعر ترکیب کنید، مو را با آن آغشته و پس از یک ساعت سر را شستشو دهید.
۷) استفاده از سرکه گرم
سرکه را گرم کنید و روی موها بمالید، سپس حوله یا کلاهی روی مو قرار دهید و بعد از نیم ساعت موها را بشویید.
۸) خوابیدن با موی آغشته به سرکه در کلاه
استفاده از سرکه سفید و آغشته کردن همه موها با آن در شب، پوشاندن موها با کلاه، صبح روز بعد موها شسته و با سشوار خشک شود.
علائم و نشانه های وجود شپش در سر
در بیشتر موارد، آلودگی به شپش سر بدون علامت است اما این علائم میتواند هشدار دهنده باشد:
- خارش شدید و آزاردهنده سر
- برجستگیهای کوچک و قرمز بر روی سر، گردن و شانهها
- ذرههای سفید بسیار شبیه به شوره سر بر روی پایهی موها که بهسختی کنده میشوند و گاه باعث میشوند شپش سر با شوره سر اشتباه گرفته شود.
- در موارد پیشرفته غدد لنفاوی اطراف سر در ناحیه گردن برجسته میشود.
سخن آخر
کاربران عزیز شما میتوانید روش درمان شپش سر با پودر لباسشویی را نیز در ستاره بخوانید. تجربیات، نظرات و پرسشهای خود را با ما به اشتراک بگذارید.
پاسخ به سوالات متداول
آیا سرکه به موها آسیب میرساند؟
به طور کلی باید با احتیاط از سرکه برای موها استفاده کنید؛ چراکه این ماده بسیار اسیدی است و استفاده زیاد از آن می تواند باعث خشکی بیش از حد مو شود. برای جلوگیری از آسیب، از سرکه روی موهای مرطوب استفاده کنید.
چطور برس خود را از وجود شپش پاک کنیم؟
با گذاشتن برس در الکل یا سرکه میتوانید شپشهایی که روی برستان هستند را از بین ببرید.
چطور شپش و تخم آن را از روی لباس و پارچه از بین ببریم؟
شستن، خیساندن و خشک کردن پارچه و لباس در دمای ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتی گراد باعث از بین رفتن شپش و تخم آن میشود.
آیا بعد از استفاده از سرکه میتوان موها را با شامپو شست؟
توصیه میشود ابتدا شامپو بزنید سپس از سرکه برای کشتن شپش استفاده کنید. پس از آن برای از بین بردن سرکه تنها موها را آبکشی کنید. پس از آن میتوانید از نرم کننده نیز استفاده کنید.
آیا میتوان هر روز از محلول سرکه برای از بین بردن شپش استفاده کرد؟
استفاده هر روزه از سرکه به خصوص برای موهای خشک مضر است. سعی کنید تنها یک تا دوبار در هفته از سرکه استفاده کنید.