شب یلدا شبی است که در تاریخ و فرهنگ ما ریشهای عمیق دارد. از قرنها پیش دورهمیها و جشنهای مخصوصی در این شب برگزار میشد و خانوادهها در کنار هم طولانیترین شب سال را جشن میگرفتند. در چند سال اخیر شب یلدا با دوران پاندمی کرونا همزمان شد و بسیاری نتوانستد مانند سالهای پیش در کنار خانوادهها این شب را جشن بگیرند. اما امیدواریم امسال همانند گذشته مردم عزیزم کشورمان بتوانند در همه جای دنیا این جشن باستانی را برگزار کنند.
اما آیا میدانید شب یلدا چند شنبه است و تاریخ شب یلدا ۱۴۰۲ (تاریخ دقیق شب یلدا) چه روزی است؟ با ما همراه باشید تا جزئیات کاملی در این باره به شما ارائه دهیم.
تاریخ شب یلدا ۱۴۰۲
همگی میدانیم که شامگاه روز ۳۰ آذر ماه تا بامداد روز اول دی ماه شب یلداست، اما امسال شب یلدا چند شنبه است؟
تاریخ شب یلدا ۱۴۰۲ از شامگاه روز پنجشنبه ۳۰ آذر تا بامداد روز جمعه ۱ دی ۱۴۰۲ است.
تاریخ شب یلدا ۱۴۰۲ در تقویم میلادی و قمری
شب یلدا در تقویم میلادی برابر با ۲۱ دسامبر ۲۰۲۳ است و در تقویم قمری مصادف است با روز ۷ماه جمادی االثانی ۱۴۴۵.
تاریخچه شب یلدا
یلدا برگرفته از یک واژه سُریانی است که به تولد و زایش معنی شده است. سریانی زبان رایج مسیحی ها بوده است که از تحقیق و بررسی در کتب تاریخی واژه نامه ها کسب شده است دانشمند بزرگ و تقویم شناس ابوریحان بیرونی با نام میلاد اکبر از شب یلدا یاد می کند و آن را میلاد خورشید دانسته است.
همانطور که می دانید تاریخچه و پیشینه یلدا به زمانهای بسیار گذشته برمیگردد ولی مشخص نیست قدمت دقیق آن به چه زمانی تعلق دارد بسیاری از باستان شناسان هفت هزار سال پیش را برای تاریخ شب یلدا مطرح کرده اند. ظروف سفالی دوران قبل از تاریخ را به استناد گرفته اند چرا که نقوش حیوانی ماه های ایرانی همچون عقرب و قوچ داخل این ظرف ها هک شده اند البته ناگفته نماند نقوش کشفیات باستان شناسی و کتیبه ها نادرند ولی باستان شناسان بر این باورند که تا ۷۰۰۰ سال پیش نیز میتوان آیین مربوط به شب یلدا را رصد کرد.
عادات و آیین مرسوم ایرانیان در شب یلدا
دانستیم که آخرین شب پاییز که دراز ترین و تاریک ترین شب سال محسوب می شود با نام شب یلدا جایگاه ویژه ای در میان ایرانیان کسب کرده است و مردم ایران تا سپیده دم با انواع و اقسام برنامه های مفرح در کنار یکدیگر این شب دراز را به خوشی سپری می کنند تا تاریکی و سردی و اندوه غیبت خورشید روحشان را تضعیف نکرده و با آسمانی روشن به رختخواب رفته به راحتی استراحت کنند.
طبق سنت های دیرینه در آیین کهن در اولین روز دی ماه شاهان ایرانی تاج و تخت شاهی را زمین گذاشته و با لباسی سپید به سمت صحرایی می رفته و بر روی فرش سفید می نشستند و نگهبانان و دربانان کاخ شاهی و همه خدمتکاران و برده ها در سطح شهر آزاد شده و مثل دیگران زندگی می کردند و همگی چه رئیس و چه پادشاه و چه مردم عادی به طور یکسان و در یک جایگاه بودند. البته ناگفته نماند صحت و سقم این گفته ثابت نشده که شاید تنها افسانه ای بیش نباشد.
جشن یلدا امروزه توسط ایرانیان با شب نشینی اقوام و خانواده در کنار یکدیگر برگزار می شود بدین گونه که اعضای خانواده در این شب مهم گردهم آمده و افراد مسن خانواده شروع به تعریف کردن قصه های کهن می کند که خوردن هندوانه ، آجیل و انار و شیرینی و میوه های مختلف از جنبه های نمادین این شب عزیز می باشد اغلب این میوه ها دانه های زیادی دارند و به نوعی جادوی سرایتی به شمار می روند که انسان ها با توسل به برکت پردانه بودن آن ها نیروی باروری را در خود نیز افزایش می دهند و هندوانه و انار را به خاطر سرخی رنگ شان نمایندگی از خورشید در شب تصور می کنند.
با فال حافظ در شب یلدا همراه شوید.
آیا شب چله همان شب یلداست؟
شب چله: چهل روز از زمستان که آغاز آن برابر است با اول جَدی و هفتم دی ماه جلالی و بیست و دوم دسامبر فرنگی، و پایانش برابر است با شانزدهم بهمن ماه جلالی و سی ام ژانویه فرنگی که به آن چله بزرگ زمستان گویند.در ایران مرکزی چله بزرگ زمستان از آغاز زمستان که برابر است با آغاز دی ماه شروع می شود و مدت آن چهل روز است. و چله کوچک زمستان از شب دهم بهمن ماه تا پایان بهمن ماه که مدت آن بیست روز است.
چله بزرگ: چهل روز از موسم زمستان که آغاز آن مطابق اول جَدی و هفتم دی ماه جلالی و بیست و دوم دسامبر فرانسوی و پایانش شانزدهم بهمن ماه جلالی و سی ام ژانویه فرانسوی است.
چله کوچک: بیست روز از فصل زمستان که آغاز آن از هفدهم بهمن ماه جلالی شروع می شود و در پنجم اسفند ماه پایان می یابد. چله زمستان همان چله بزرگ است و گاه در تداول عامه کنایه از سرمای سخت باشد: چله زمستون.
دانستن تاریخ شب یلدا ۱۴۰۲ شاید برای بسیاری از مردم مهم باشد چرا که میخواهند در طولانیترین شب سال دقیقهای بیشتر کنار عزیزانشان باشند.