غده پروستات یک غده کوچک به شکل گردو است که در بدن مردان در ناحیه پشت مثانه قرار دارد. در طول فعالیت جنسی، این غده به تولید مایع منی که اسپرم را در طول انزال حمل میکند، کمک خواهد کرد. سرطان پروستات یا آسیبهایی مانند بزرگی پروستات از مشکلات رایج در مردان است که رژیم غذایی برای پروستات میتواند تا حد قابلتوجهی این عوارض را کاهش دهد. در این مقاله غذاهای مناسب برای پروستات را به شما معرفی خواهیم کرد.
اهمیت داشتن رژیم غذایی برای پروستات
با افزایش سن در برخی از مردان، غده پروستات میتواند بزرگ شود، وضعیتی که بهعنوان هیپرپلازی خوشخیم پروستات یا BPH شناخته میشود. اگر این شرایط با راهکارهای مدیریتی مانند رژیم غذایی برای پروستات کنترل نشود، میتواند تشدید شده و منجر به سرطان پروستات شود.
غده پروستات توسط هورمونهای قوی به نام هورمونهای جنسی از جمله تستوسترون کنترل میشود. در غده پروستات، تستوسترون به هورمون دیگری به نام دی هیدروتستوسترون (DHT) تبدیل میشود. سطوح بالای DHT که در برخی شرایط رخ میدهد، میتواند منجر به بزرگ شدن سلولها و در نهایت بزرگ شدن غده پروستات شود.
برخی از غذاها و نوشیدنیها به دلیل تأثیر آنها بر تستوسترون و سایر هورمونها میتوانند بر سلامت پروستات تأثیر بگذارند. بهعنوانمثال رژیم غذایی که عمدتاً شامل گوشت یا محصولات لبنی باشد میتواند خطر بزرگ شدن پروستات و سرطان آن را افزایش دهد. بخصوص اگر فردی در کنار این موارد به اندازه کافی از سبزیجات استفاده نکند، بیشتر در معرض خطر آسیبهای پروستات قرار میگیرد؛ بنابراین شناخت رژیم غذایی برای پروستات و پیروی از آن میتواند تا حد زیادی از بروز این آسیبها جلوگیری کند.
بهترین رژیم غذایی برای پروستات
بهطورکلی یک رژیم غذایی سرشار از میوهها، سبزیجات و چربیهای سالم میتواند بهعنوان رژیم غذایی برای پروستات از سلامت پروستات محافظت کند؛ اما اگر بخواهیم دقیقتر غذاهای مناسب برای پروستات را بررسی کنیم، میتوانیم به موارد زیر اشاره نماییم:
۱. ماهی قزلآلا
ماهی قزلآلا سرشار از چربیهای سالم است که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ میباشد و به پیشگیری و کاهش التهاب در بدن کمک میکند. درنتیجه میتواند از بزرگ شدن پروستات نیز جلوگیری کند. سایر ماهیهای آب سرد مانند ساردین نیز سرشار از این نوع چربیها هستند که میتوانید بهعنوان بخشی از رژیم غذایی برای پروستات استفاده کنید.
۲. گوجهفرنگی
گوجهفرنگی مملو از مادهای به نام لیکوپن است. لیکوپن یک آنتیاکسیدان قوی است که برای سلامت سلولهای غده پروستات مفید خواهد بود. پختن گوجهفرنگی، مانند استفاده از آن در سس گوجهفرنگی یا سوپ، به ترشح بیشتر لیکوپن کمک میکند و آن را بهراحتی در دسترس بدن قرار میدهد.
۳. انواع توتها
توتفرنگی، زغالاخته، تمشک و شاهتوت منابع عالی آنتیاکسیدانهای بسیار قوی هستند که به حذف رادیکالهای آزاد از بدن کمک میکنند. رادیکالهای آزاد محصولات جانبی واکنشهایی هستند که در بدن رخ میدهند و میتوانند در طول زمان باعث آسیب و بیماریهایی مانند بزرگ شدن پروستات شوند.
۴. کلم بروکلی
کلم بروکلی و سایر سبزیجات چلیپایی، ازجمله گلکلم، کلم بروکسل و کلم ساده حاوی ماده شیمیایی خاصی به نام سولفورافان هستند. این ماده با سلولهای سرطانی مبارزه میکند و به افزایش سلامتی پروستات کمک خواهد کرد.
۵. آجیل
آجیل سرشار از روی است که یک ماده معدنی کمیاب در مواد غذایی است. روی در رژیم غذایی برای پروستات مهم است، زیرا به تعادل تستوسترون و DHT کمک میکند. علاوه بر آجیل، صدفها و حبوبات نیز سرشار از روی هستند.
۶. مرکبات
انواع مرکبات مانند پرتقال، لیمو، لیموترش و گریپفروت همگی سرشار از ویتامین C هستند که میتوانند به محافظت از غده پروستات کمک کنند.
۷. پیاز و سیر
پیاز و سیر افزودنیهای سالمی برای اکثر رژیمها هستند. مصرف این چاشنیها همچنین میتواند به سلامت پروستات کمک کند.
ممنوعیات در رژیم غذایی برای پروستات
یک رژیم غذایی سالم برای پروستات بزرگ شده، علاوه بر خوردن مواد مغذی و مفید برای سلامت این غده، شامل غذاهایی است که نباید از آنها استفاده شود.
برخی از غذاهایی که باید در رژیم غذایی برای پروستات از آنها اجتناب کنید، عبارتاند از:
۱. گوشت قرمز
مصرف بیشازحد گوشت قرمز میتواند سلامت پروستات را به خطر بیاندازد. حتی گفته میشود اگر هر روز گوشت مصرف کنید، خطر بزرگ شدن پروستات سه برابر بیشتر خواهد شد. البته این به این معنی نیست که کلاً گوشت قرمز را از رژیم خود حذف کنید، بلکه باید در حد تعادل از آن استفاده کنید.
۲. لبنیات
مانند گوشت، مصرف دائم و زیاد لبنیات با افزایش خطر BPH مرتبط است. قطع یا کاهش مصرف لبنیاتی مانند کره، پنیر و شیر میتواند به کاهش علائم BPH کمک کند.
۳. کافئین
کافئین میتواند بهعنوان یک ادرارآور عمل کند، به این معنی که میزان، دفعات و فوریت ادرار کردن فرد را افزایش میدهد. کاهش مصرف قهوه، چای، نوشابه و شکلات میتواند علائم ادراری BPH را بهبود بخشد.
۴. الکل
الکل نیز مانند کافئین میتواند تولید ادرار را افزایش دهد. مردان مبتلا به BPH با ترک الکل بهبودی علائم را تجربه خواهند کرد.
۵. سدیم
مصرف زیاد نمک که شامل سدیم است، میتواند علائم دستگاه ادراری مرتبط با BPH را افزایش دهد. پیروی از یک رژیم غذایی برای پروستات که نمک کمتری دارد و پرهیز از غذاهای فرآوری شده، میتواند برای سلامت پروستات، بیماران مبتلا به پروستات بزرگ شده یا بهبودی سرطان پروستات بسیار مفید باشد و علائم را تا حدی بهبود دهد.
سایر روشهای مدیریت بزرگی پروستات
تغییرات رژیم غذایی میتواند در مدیریت برخی از علائم BPH بسیار مؤثر باشد، اما سایر تغییرات اساسی در شیوه زندگی نیز میتواند در این زمینه به بیماران مبتلا به بزرگی پروستات کمک کند.
برخی از استراتژیهایی که ممکن است علائم BPH را کاهش دهند، عبارتاند از:
- مدیریت استرس
- ترک سیگار
- اجتناب از مصرف مایعات در عصر برای کاهش ادرار شبانه
- تخلیه کامل مثانه هنگام ادرار
- انجام تمرینات کف لگن
- اجتناب از داروهایی که میتوانند علائم را بدتر کنند، مانند آنتیهیستامینها، دیورتیکها و ضداحتقان ها در صورت امکان (در صورت ابتلا به بزرگ شدگی پروستات یا سرطان آن، قبل از تجویز دارو برای سایر بیماریها حتما مشکل پروستات خود را به پزشک اطلاع دهید.)
- تمرینات مربوط به تقویت مثانه
- محدود کردن مصرف مایعات به ۲ لیتر در روز
اگر این تغییرات در شیوه زندگی برای بهبود پروستات بزرگ شده مؤثر نباشد، ممکن است پزشک دارو یا جراحی را برای بهبود و جلوگیری از خطرات بیشتر توصیه کند.
علائم بزرگ شدن پروستات چیست؟
مهمترین علائم این بیماری که به شما هشدار میدهد باید در اولین فرصت برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنید، عبارتاند از:
- افزایش و تکرر ادرار
- مشکل در شروع ادرار
- جریان ضعیف ادرار یا چکیدن در انتهای ادرار
- قطع شدن ادرار در بین انجام آن
- تکرر ادرار در شب
- بیاختیاری
- درد بعد از انزال
- ادرار دردناک
- احتباس ادرار یا ناتوانی در دفع ادرار
این علائم زمانی رخ میدهند که بزرگ شدن غده پروستات مجرای ادرار را مسدود کند. مجرای ادرار لولهای است که بین مثانه و خارج از بدن قرار دارد. این انسداد میتواند دفع ادرار را دشوار یا حتی غیرممکن کند.
درمان BPH به شدت علائم بستگی دارد. گاهی اوقات، فقط تغییرات اساسی در سبک زندگی و پیروی از یک رژیم غذایی برای پروستات جهت کنترل علائم و بهبودی کافی است؛ اما درصورتیکه علائم شدید باشند و با تغییرات سبک زندگی بهبود پیدا نکنند، پزشک از داروها و جراحی برای کاهش اندازه پروستات و بهبود علائم استفاده میکند.
سخن آخر
همانطور که ملاحظه کردید پیروی از یک رژیم غذایی برای پروستات راه حل بسیار سادهای است که میتواند تا حد قابلتوجهی از ابتلا به آسیبهای غده پروستات و بزرگ شدن آن جلوگیری کند. همچنین در افراد مبتلا منجر به کنترل و بهبودی علائم میشود.
برگرفته از: medicalnewstoday – healthline