ستاره | سرویس علوم – ما به طور روزانه از بسیاری مواد غذایی و خوراکی های بسته بندی شده استفاده میکنیم. در واقع بسته بندی کردن مواد غذایی و خوراکیها ساده ترین روش برای محافظت از آنهاست؛ چرا که این کار به حفظ خواص غذایی و جلوگیری از نفوذ عوامل خارجی کمک میکند. بسته بندی خوراکیها باید به گونهای باشد که شفافیت، نفوذ ناپذیری محصول نسبت به بخار آب و گازهای دی اکسیدکربن، اکسیژن و نیتروژن حفظ شود.
فهرستی از خوراکی های بسته بندی شده
اگر بخواهیم فهرستی از خوراکی های بسته بندی شده را که مصرف میکنیم، جمع آوری کنیم، لیست زیر میتواند در برگیرنده تعدادی از آنها باشد:
شکلات، بیسکویت، کیک، کلوچه، بستنی، آبمیوه، نان باگت، خرما، مغز بادام، تخمه آفتاب گردان، دنت، شیر، کره، خامه، مربا، عسل، نمک و…
اما برخی از خوراکی ها مواد نگهدارنده و افزودنی های مجاز دارند تا برای مدت بیشتری قابل نگهداری و مصرف باشند. در ادامه در مورد مواد نگهدارنده و افزودنی های مجاز و نقشی که این مواد در تهیه خوراکی ها دارند بیشتر توضیح خواهیم داد.
مواد نگهدارنده و افزودنی های مجاز و نقش این مواد در تهیه خوراکی ها
افزودنیها مواد و ترکیبات شیمیایی هستند که حین فراوری و تولید مواد غذایی برا افزایش مدت زمان ماندگاری و بهبود ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی، حسی و بیولوژیکی محصول مورد استفاده قرار میگیرند.
این افزودنیها بسیار پرکاربرد و متنوع بوده و بر اساس نقش خود در گروههای مختلف طبقه بندی میشوند. امروزه عملا تولید مواد غذایی بدون استفاده از افزودنیها امکان پذیر نیست؛ بنابراین سازمانهای ناظر بر کیفیت و تولید مواد غذایی استانداردهای سخت گیرانهای برای پذیرش یک افزودنی و تعیین حد مجاز مصرف برای آن تدوین کردهاند.
تعریف نگهدارنده های مواد غذایی
نگهدارندهها گروهی از افزودنی های مواد غذایی هستند که برای محافظت از آلودگی میکروبی یک محصول غذایی یا دارویی در دوره نگهداری و در هنگام مصرف، در فرمولاسیون آن استفاده میشوند.
برخلاف تصور عمومی مبنی بر اینکه این مواد نگهدارنده زیان آور و خطرناک هستند، باید بدانید که نگهدارندههای مجاز با استانداردهای بسیار سخت گیرانهای مورد پذیرش سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و دارو قرار گرفتهاند و چنانچه در دُز مجاز استفاده شوند، هیچ گونه خطری برای سلامت انسانها نخواهند داشت.
اهداف استفاده از مواد افزودنی به شرح زیر است:
- بهبود و یا حفظ ارزش غذایی
- ارتقا کیفیت
- کاهش اتلاف
- افزایش پذیرش مصرف کننده
- بهبود کیفیت نگهداری
- تسهیل دسترسی به غذا
- تسهیل در آماده سازی مواد غذایی
نمونههایی از نگهدارنده های شیمیایی مواد غذایی عبارتند از:
- بنزوآتها مانند بنزوآت سدیم، اسید بنزوئیک
- نیتریتها مانند نیتریت سدیم
- سولفیتها مانند دی اسید گوگرد
- سورباتها مانند سوربات سدیم، سوربات پتاسیم
بطور مثال از سوربات پتاسیم به عنوان ماده ضد کپک و نگهدارنده در تولید مواد غذایی زیر استفاده میشود:
- کمپوت و کنسرو ها
- پنیر و ماست
- انواع بستنی
- نوشیدنی و آبمیوه ها و…
در ادامه لیسی از خوراکیها به همراه مواد افزودنی و عملکرد مورد انتظار را در جدول زیر مشاهده خواهید کرد.
نام خوراکی | ماده افزودنی | عملکرد |
کیک، شیرینی و نان | استات کلسیم | نگهدارنده |
اسید بنزوئیک | نگهدارنده | |
آرد گندم | اسکوربات پتاسیم | آنتی اکسیدان |
نوشابه گازدار | آسه سولفام پتاسیم | شیرین کننده |
اسید سوربیک | نگهدارنده | |
آب سیب | آمیلاز | بهبود دهنده |
کره گیاهی | بنزوات پتاسیم | نگهدارنده |
سس مایونز | ترشری بوتیل هیدروکینون | آنتی اکسیدان |
آب آشامیدنی بسته بندی شده | دی اکسید کربن | نگهدارنده |
شما چه اطلاعات دیگری در مورد مواد نگهدارنده و افزودنی های مجاز دارید؟ لطفا دیدگاه خود را از طریق ارسال نظر با ما و سایر مخاطبین ستاره به اشتراک بگذارید.