نسخه صوتی این مطلب را بشنوید! 🎧
ستاره | سرویس سلامت – ماده مخدر شیشه، یک داروی محرک بسیار قدرتمند ساخته انسان است که به طور فزایندهای در حال رواج یافتن است. این مخدر را میتوان با مواد بسیار سادهای تهیه کرد که به راحتی در داروخانهها خریداری میشوند. شیشه به صورت تکههای کوچک مایل به آبی یا سفید که درست شبیه به خردههای شیشه شکسته هستند ارائه میشود و بسیار اعتیادآور است. نامهایی مثل یخ، مِت، متامفتامین، کریستال مت و … از نامهای دیگر و خیابانی این مادهی مخدر هستند. در ادامهی این مطلب میتوانید در رابطه با ترک شیشه اطلاعاتی کسب کنید.
اعتیاد به شیشه و مصرف آن چگونه است؟
سرعت و قدرت تاثیرگذاری شیشه در زمان مصرف به قدری بالاست که افراد پس از اولین بار به آن وابسته میشوند. هنگامی که از شیشه استفاده میشود، ماده شیمیایی به نام دوپامین در بخشهایی از مغز که لذت و احساس شادی را ایجاد میکنند ترشح میشود و مصرف کننده احساس اعتماد به نفس و پرانرژی بودن میکند. فرد مصرف کننده میتواند به سرعت به مصرف شیشه معتاد شود و به زودی متوجه خواهد شد که هرکاری میکند تا دوباره آن احساس را بدست آورد. همینطور که او به استفاده از ماده مخدر ادامه میدهد، بدن او نسبت به آن مقاومت پیدا میکند. این بدان معناست که او برای رسیدن به همان مقدار لذت به دوزهای بیشتر احتیاج خواهد داشت و هرچه دوز بالاتر میرود، خطرات نیز بیشتر میشوند.
اثرات مصرف شیشه
- شیشه میتواند باعث افزایش دمای بدن مصرف کننده شود تا حدی که او ممکن است غش یا حتی فوت کند.
- مصرف کنند ممکن است احساس اضطراب و گیجی کند و نتواند بخوابد یا دچار نوسانات خلقی شود.
- تغییرات ناگهانی و چشمگیری را تجربه میکند. او ممکن است با سرعت زیادی پیرتر شود، پوست او کدر شود و ممکن است به زخمها و جوشهایی دچار شود که به سختی التیام مییابند.
- او ممکن است به خشکی دهان، شکستگی یا لک دندان دچار شود.
- احتمال دارد فرد پارانوئید شود. او ممکن است چیزهایی که وجود ندارند را بشنود یا ببیند. همچنین ممکن است به صدمه زدن به خود یا دیگران فکر کند یا احساس کند حشرات در حال خزیدن رو یا زیر پوست او هستند.
- مصرفکنندهی شیشه بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به ایدز است. این مخدر میتواند بر قدرت قضاوت فرد تاثیر گذاشته و بازدارندگی را کاهش دهد و در نتیجه فرد رفتارهای خطرناکی داشته باشد.
علائم مصرف شیشه چیست؟
- فرد به ظاهر شخصی یا نظافت اهمیتی نمیدهد
- به طرز وسواسگونهای با موها یا پوست خود بازی میکند
- از دست رفتن اشتها یا کاهش وزن
- گشاد شدن مردمک چشم و حرکت سریع چشم
- الگوی خواب عجیب و غریب، بیدار ماندن برای روزها یا حتی هفتهها به صورت متوالی
- حرکات نامنظم و متشنج، پیچش، تیک صورت، رفتارهای اغراقآمیز و مدام صحبت کردن
- به دفعات پول قرض گرفتن، فروش اموال یا سرقت
- طغیان عصبی یا نوسانات خلقی
- رفتارهای جنونآمیز مانند پارانویا و توهم
ترک شیشه
مدت زمان و شدت علائم در طول ترک شیشه
تحقیقات نشان میدهند که ترک شیشه طی دو مرحله انجام میگیرد. مرحلهی اول که در طی ۲۴ ساعت اول پس از آخرین مصرف شیشه رخ میدهد و بسیار شدید است و به مرور طی یک هفتهی بعدی کاهش مییابد. سپس غالبا یک مرحلهی نیمهحاد نیز وجود دارد که دو هفتهی دیگر طول میکشد. شدت علائمی که فرد در طول دورهی ترک شیشه تجربه میکند به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اینکه او چه مدت و چه میزان مادهی مخدر شیشه را مصرف میکردهاست و چقدر به آن اعتیاد دارد.
به عنوان یک قاعده کلی، هرچه فرد مدت زمان طولانیتری شیشه مصرف کرده باشد، علائم ترک او نیز بدتر و طولانیتر خواهند بود. این موضوع همچنین به سن فرد نیز وابسته است؛ افراد مسن معمولا علائم شدیدتری نسبت به افراد جوان تجربه میکنند.
در مرحلهی دوم دورهی ترک شیشه، علائم شدت کمتری دارند و حدود دو تا سه هفته ادامه پیدا میکنند. گاهی اوقات، مصرفکنندگان شیشه علائم را تا ماهها نیز تجربه میکنند، که به عنوان سندروم ترک حاد شناخته میشود. فاکتورهای دیگری نیز میتوانند در طول و شدت علائم ترک شیشه نقش داشته باشند، از جمله:
- سلامت روحی و جسمی فرد قبل و در حین مصرف شیشه
- کیفیت شیشهای که فرد مصرف میکرده
- سابقهی اعتیاد به الکل و سایر مواد مخدر
علائم ترک شیشه
تجربهی ترک شیشه برای افراد مختلف تفاوت میکند، اما برخی نشانهها و علائم خاصی وجود دارند که معمولا در میان همه شایع هستند. اگر علائم شما شدت زیادی دارند در اسرع وقت درخواست کمک کنید و حتما به پزشک خود بگویید که در حال ترک شیشه هستید.
اضطراب
اضطراب در میان افرادی که در حال ترک شیشه هستند بسیار رایج است مطالعات نشان میدهند که میزان اختلالات اضطرابی در افرادی که متامفتامین مصرف میکنند حدود ۳۰ درصد است.
خستگی و خوابآلودگی
در هنگام مصرف شیشه، افراد اغلب احساس بیشفعالی میکنند و اینگونه است که احساس میکنند نیازی به خواب ندارند. در طول ترک، اما آنها اغلب درست برعکس این را تجربه میکنند. به خصوص در هفتهی اول ترک، فرد به احتمال زیاد احساس رخوت، خستگی و خوابآلودگی شدید میکند.
علائم خستگی معمولا در حدود روز پنجم ترک به اوج میرسند؛ به طوریکه فرد در طول روز حدود ۱۱ ساعت میخوابد (پدیدهای که به نام پرخوابی یا هایپرسامنیا معروف است). بعید نیست که او در طول خواب رویاهای زنده را تجربه کند، اما اینها عموما در طول هفته اول فروکش میکنند.
افسردگی
در طول دورهی ترک شیشه احساس افسردگی یا خلق و خوی بد بسیار عادی است. در اکثر موارد، این روند تا پایان هفته سوم ادامه پیدا میکند، اگرچه افسردگی ممکن است تا حدودی در افرادی که شیشه را کنار میگذارند ادامه دار باشد.
روانپریشی
روانپریشی میتواند یکی دیگراز نشانههای ترک شیشه باشد و در درجهی اول شامل توهم است: دیدن، شنیدم و احساس کردن چیزهایی که وجود ندارند. این حالت همچنین ممکن است شامل توهماتی باشد که در آنها ایدهها به نظر واقعی هستند، اما واقعیت ندارند. اینها همان علائمی هستند که فرد ممکن است هنگام مصرف نیز تجربه کند.
نیاز شدید به شیشه
اکثر افرادی که در حال ترک شیشه هستند یک تمایل شدید نسبت به مصرف بیشتر پیدا میکنند؛ آنها در حال تجربهی خماری هستند که در بین افرادی که در حال ترک یک مادهی مخدر هستند رواج دارد.
افزایش اشتها
در زمان مصرف شیشه، فرد اغلب کمبود اشتها نسبت به غذا تجربه میکنند که این در زمان ترک تغییر میکند و فرد به احتمال زیادی تمایل زیادی به کربوهیدراتها، غذاهای شیرین یا نشاستهای – به خصوص در آغاز ترک – پیدا میکند. این افزایش اشتها اغلب تا هفتههای دوم و سوم ادامه مییابد.
مقابله و رهایی از اعتیاد به شیشه
ترک شیشه کار آسانی نیست (درحقیقت یکی از دشوارترین ترکهاست). اما کارهایی وجود دارند که میتوانید برای مقابله با علائم خود و آسانتر کردن روند کار انجام دهید:
- ورزش: ورزش و مصرف دارو ممکن است به تسکین اضطراب شما کمک کند، اگرچه برای تایید این موضوع به تحقیقات بیشتری احتیاج است.
- حواس خود را پرت کنید: اگرچه احساس خماری با شدت زیادی شروع میشود، اما شدت و تعداد دفعات آن در طی دو تا پنج هفته فروکش میکند. بهترین کاری که باید بکنید این است که سعی کنید با این تمایلات کنار بیایید تا زمانی که فروکش کنند. برای اینکار لازم است خودتان را به کارهای دیگری مشغول کنید تا حواستان پرت شود.
- از محرکها دوری کنید: اگر موقعیتها یا افراد خاصی وجود دارند که تمایل شما به مصرف دوبارهی شیشه را تحریک میکنند، مراقب باشید که در طول دورهی ترک از آنها دوری کنید تا خطر عود مصرف به حداقل برسد.
- اتخاذ یک رژیم غذایی سالم: در طول دورهی ترک شیشه ممکن است اشتهای شما به غذا برگردد، اما بسیار مهم است که سعی کنید همهچیز را در حد اعتدال نگهدارید. سعی کنید بیشتر از آنچه قبل از اعتیاد به شیشه مصرف میکردید، نخورید. چرا که ممکن است اعتیاد به خوردن جایگزین اعتیاد به شیشه گردد.
در صورتی که علائم افسردگی به دنبال قطع مصرف شیشه ادامه دار بودند، به پزشک خود مراجعه کنید. معمولا داروهایی وجود دارند که برای تسکین این علائم کمک میکنند.
هشدارها و مراقبتها
غالبا بهتر است که تحت نظر متخصصان آموزش دید، ترک شیشه را آغاز کنید. اگرچه ممکن است دلهرهآور به نظر برسد، اما در صورت بروز علائم شدید، بهترین کار این است که به بیمارستان یا مراکز ترک اعتیاد پزشکی مراجعه نمایید. درحالیکه علائم معمولا بعد از هفتهی اول ترک کاهش مییابند، افراد ممکن است در کنار آمدن با علائمی مانند روانپریشی دچار چالش شوند. برای درمان این علائم ممکن است داروهای ضد روانپریشی به همراه برخی دیگر تجویز شوند.
درمان بلند مدت اعتیاد به شیشه
درمان شناختی رفتاری بر تغییر افکار و عقاید بنیادین که در ایجاد رفتارهای ناهنجار نقش دارند، تمرکز دارد. مدیریت وابستگی نیز از شرطیسازی موثر استفاده کرده و پرهیز از شیشه را تشویق میکند. افراد پس از قبولی در تستهای اعتیاد، مشوقهایی مانند یک مدرک دریافت میکنند. رویکردهای دیگری که ممکن است مورد استفاده قرار گیرد شامل آموزش خانواده، مشاوره فردی و گروههای پشتیبانی است. از تجربیات معتادان در حال بهبودی استفاده کنید.
سخن پایانی
در حالی که ترک شیشه ممکن است دشوار باشد، اعتیاد قابل درمان و بهبودی امکانپذیر است. مراقبت از خود در این مدت بسیار مهم است. روشهای موثر جلوگیری از بازگشت به مصرف را تمرین کنید و با خودتان مهربان باشید. از همه مهمتر، نترسید و در صورت نیاز از دوستان، خانواده، گروههای پشتیبانی یا متخصصان درمان درخواست کمک کنید. همچنین خوب است با روش ماتریکس برای ترک اعتیاد شیشه نیز آشنا باشید. تجربهی شما در این رابطه چیست؟
برگرفته از: americanaddictioncenters ،verywellmind ،webmd