زگیل تناسلی مردان چیست؟ + علت، علائم و راه‌ های درمان آن

زگیل تناسلی مردان چیست؟

ستاره | سرویس سلامت - همانند زگیل تناسلی در زنان، زگیل تناسلی مردان به وسیله ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. زگیل تناسلی مردان یا خال گوشتی در ناحیه تناسلی، یک بیماری ویروسی منتقله از رابطه جنسی است که می‌تواند هر دو طرفِ رابطه را مبتلا ‌کند. این بیماری ضایعات پوستی به شکل بر آمدگی‌های تو پر و کوچک در پوست یا مخاط ناحیه تناسلی یا جوش‌های زیر پوستی یا موهای زیر پوستی در ناحیه تناسلی ایجاد می‌کند که فاقد درد یا خارش می‌باشند. این ضایعات در رنگ‌ها و اندازه‌ها و اشکال مختلف قابل مشاهده است.

بسیاری از مبتلایان به این بیماری از ظهور ضایعاتی شبیه خال روی آلت که به طور ناگهانی ایجاد شده و روز به روز بر تعداد و اندازه آنها افزوده می‌شود شکایت دارند. گاهی اوقات تنها علامت بیماری ایجاد یک ضایعه شبیه گوشت اضافه به دنبال تراشیدن موهای ناحیه آلت تناسلی با تیغ می‌باشد. در برخی مواقع این عارضه ممکن است شبیه جوش تناسلی باشد.

این عارضه ممکن است روی آلت، کشاله ران‌ها، زیر ناف و زیر شکم دیده شود. حتی گاهی اوقات تنها علامت آن تغییر رنگ به شکل لکه‌های تیره می‌باشد.

این بیماری ممکن است به شکل برجستگی‌هایی شبیه گل کلم نیز دیده شود و از چند هفته تا چند ماه بعد از تماس با فرد آلوده ایجاد گردد. عامل ایجاد کننده این بیماری، ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی است که به نظر می‌رسد در ایجاد برخی بدخیمی‌ها نیز نقش دارد. این ویروس مشابه با ویروس ایجاد کننده زگیل معمولی است ولی در مقایسه با آن از قدرت انتقال بیشتری برخوردار است. ضایعات بیشتر در نواحی مرطوب ایجاد می‌شوند.

راه‌های انتقال زگیل تناسلی مردان

این بیماری وقتی قابل رویت باشد معمولا نشان دهنده فعال بودن بیماری است و معمولا در این شرایط بیشترین میزان شانس انتقال بیماری وجود دارد که حدود ۸۰ درصد می‌باشد. اما انتقال ویروس ارتباطی با فعال و یا غیر فعال بودن عفونت ندارد و حتی در زمانی که عفونت غیر فعال است، می‌تواند از فرد مبتلا به ویروس زگیل تناسلی به فرد سالم منتقل شود. اما شانس انتقال در این وضعیت کاهش می‌یابد و حدود ۱۰ درصد خواهد بود. همچنین تماس با ترشحات تناسلی و تیغ آلوده، شنا در استخر یا جکوزی آلوده، استفاده از توالت‌های فرنگی آلوده نیز شانس انتقال بیماری را بالا می‌برد.

انواع مختلف ویروس پاپیلومای انسانی

بیش از ۱۰۰ نوع مختلف از HPV و ویروس عامل زگیل تناسلی مردان وجود دارد. اکثر مردان و زنانی که دچار این عفونت هستند، از این موضوع بی‌اطلاع می‌باشند؛ زیرا در بدن آنها علائم زگیل تناسلی یا مشکلات بهداشتی ایجاد نمی‌شود. اما در برخی از موارد، انواع خاصی از آن‌ها می‌توانند در قسمت‌های مختلف بدن باعث ایجاد زگیل (توده غیرطبیعی و غیرسرطانی بر روی پوست یا گوشت اضافه در ناحیه تناسلی) شوند. در موارد دیگر، انواع خاصی از HPV می‌توانند ضایعات پیش سرطانی (یعنی نواحی دارای بافت‌های غیرطبیعی) یا سرطان ایجاد نمایند.

کم خطرترین نوع ویوس پاپیلومای انسانی، نوع ۱و۲و۳ است که باعث ایجاد زگیل روی دست‌ها، پاها و دیگر نقاط بدن می‌شود. نوع ۶ و ۱۱ آن می‌توانند سبب ایجاد زگیل روی دستگاه تناسلی و مقعد شده و انواع ۱۸و۱۶ آن می‌توانند سبب سرطان دهانه رحم در زنان، سرطان دستگاه تناسلی خارجی و سرطان مقعد در مردان و زنان شوند.

در اکثر مردانی که از نظر سیستم ایمنی در وضعیت مناسبی هستند معمولا آلودگی به این ویروس (HPV) بدون علامت بوده یا علائم گذرا ایجاد می‌گردد. چنانچه به هر دلیلی نظیر مصرف مشروبات الکلی یا سیگار سطح ایمنی بدن مختل شود، فرد آلوده دچار علائم ظاهری به شکل ضایعاتی شبیه خال، دانه‌های سفت و برجسته، ضایعاتی شبیه خال گوشتی به رنگ پوست یا قهوه‌ای و گاهی به صورت دسته‌های متعدد و شبیه گل کلم روی کشاله ران، زیر ناف، پائین شکم یا روی آلت تناسلی و کیسه بیضه می‌شوند. گاهی مواقع افراد از ایجاد گوشت اضافه در ناحیه تناسلی به دنبال تیغ زدن موهای زائد این ناحیه شکایت دارند.

در اکثر موارد این ضایعات به سرطان تغییر ماهیت نمی‌دهند اما در ۱۰ تا ۱۲ درصد موارد ممکن است تغییر ماهیت بدخیمی در ضایعات ایجاد شود. بر اساس مطالعات انجمن سرطان آمریکا در سال ۲۰۱۵ تنها نزدیک به ۵۰۰۰ مورد جدید سرطان مقعد و سرطان آلت تناسلی در مردان شناسایی شده است که ناشی از آلودگی به ویروس زگیل تناسلی مردان می‌باشد. اکثر این افراد را کسانی تشکیل می‌دادند که روابط همجنس گرایانه داشته یا با تعداد زیادی از افراد غیر همجنس روابط جنسی داشته‌اند. شانس ابتلا به سرطان در افرادی که روابط جنسی غیر عادی نظیر تماس دهانی یا تماس جنسی مقعدی داشتند تقریبا ۱۷ برابر افراد عادی بود.

بیشتر بدانید: تبخال تناسلی مردان؛ علائم، دلایل و درمان

علائم آلودگی به HPV در مردان

اکثر مردان سالم پس از آلودگی به این ویروس، معمولا تا مدت‌ها فاقد علامت هستند اما با اختلال سیستم ایمنی بدن دچار ضایعات پوستی روی آلت تناسلی می‌شوند. این بیماری به دلیل این که در منطقه مرطوب و تحت سایش بروز می‌کند، تا حدودی با زگیل معمولی متفاوت است.

زگیل‌هایی که در نواحی خشک پوست مانند کشاله ران، اطراف مقعد و روی کیسه بیضه‌ها پیدا می‌شوند، بیشتر شبیه زگیل‌های معمولی روی دست و پا هستند، اما در حالت کلی این زگیل‌ها به صورت ضایعات برجسته کوچک حدود یک تا دو میلی‌متر و در بعضی موارد به صورت برجستگی‌های مخملی شکل و همرنگ پوست یا تیره‌تر یا حتی روشن‌تر بروز می‌کنند.

زگیل تناسلی مردان می‌توانند ظاهری نرم یا سفت داشته باشند و اکثر بیماران آنرا با خال گوشتی روی آلت یا گوشت اضافه در ناحیه تناسلی اشتباه می‌گیرند، زیرا به طور معمول به رنگ گوشت بوده اما ممکن است کمی تیره‌تر نیز به نظر آیند. آنها می‌توانند بزرگ یا کوچک باشند یا می‌توانند به صورت تکی یا دسته‌ای از زگیل‌ها رشد کنند و همچنین در پوست خارجی دستگاه تناسلی، داخل واژن یا مقعد مشاهده ‌شوند.

بیشتر بدانید: سرطان آلت تناسلی مردان چیست؟ + علت، علائم و راه های درمان

درمان زگیل تناسلی مردان

زمانی که این بیماری قابل مشاهده باشد یا ضایعات زگیل اطراف مقعد دیده شود، درمان باید حتما آغاز گردد. پس از ارزیابی‌های اولیه ممکن است با توجه به شرایط، یکی از روش‌های درمانی نظیر کرایوتراپی، کوتریزاسیون، جراحی یا لیزر استفاده شود. در ضایعات محدود و کوچک نیز ممکن است از دارو درمانی نظیر پدوفیلین یا ایمی کیمود یا آلدرا استفاده شود. روش درمان زگیل تناسلی مردان توسط پزشک و با توجه به محل درگیری و اندازه ضایعات تعیین می‌شود.

لیزر درمانی: لیزر به عنوان یکی از بهترین درمان‌های قابل استفاده در انواع زگیل تناسلی بزرگ و متعدد است. درد و خونریزی بسیار پائین است و میزان عود زگیل نیز بسیار کم است. لیزر به عنوان یکی از بهترین درمان‌های قابل استفاده در انواع زگیل تناسلی بزرگ و متعدد است. درد و خونریزی بسیار پائین است و میزان عود زگیل نیز بسیار کم است.

کرایوتراپی (منجمد کردن): این روش معمولا به صورت سرپایی انجام می‌شود و ابتدایی‌ترین روش درمانی است. میزان عود بیماری پس از فریز کردن حدود ۶۰ درصد است.

محلول موضعی پودوفیلین: برای ضایعات کوچک و با تعداد کم به صورت سرپایی تجویز می‌شود و معمولا میزان عود آن کمتر از فریز کردن است. این روش به دلیل اینکه دردناک بوده و امکان آسیب به بافت‌های سالم پوست وجود دارد، معمولا در ضایعات کوچک و به تعداد کم کاربرد دارد.

استفاده از کرم ایمی کیمود: کرم ایمی کیمود یا آلدر با تقویت سیستم دفاعی به صورت موضعی عمل می‌کند. برای اثر بخشی حداقل باید ۳۰ هفته از این دارو استفاده گردد؛ لذا معمولا برای درمان اولیه استفاده نمی‌شود، مگر آنکه ضایعات بسیار منتشر و بسیار ریز باشند یا امکان انجام لیزر وجود نداشته باشد. اما معمولا برای دوره‌های پس از درمان لیزر کاربرد دارد.

اگر این بیماری به درمان مقاوم شده باشد یا بزرگ باشد، برای درمان آن باید به یکی از روش‏های جراحی نظیر الکتروسرجری (کوتر) یا رادیوسرجری (آر اف جراحی) یا لیزر متوسل شد.

کوتر با استفاده از جریان برق زگیل‌ها را سوزانده و از بین می برد، اما آثار بسیار زیادی برجای می‌گذارد. لذا امروزه کمتر از این روش استفاده می‌گردد. در این روش خونریزی بسیار کم بوده ولی میزان درد نسبتا بالا است.

رادیوسرجری (آر اف جراحی) برای زگیل‌هایی که بزرگ و با تعداد کم باشند قابل استفاده است. این روش معمولا آثار خیلی کمی برجای می گذارد و درد یا خونریزی بسیار کمی دارد

متاسفانه از آنجا که این بیماری توسط ویروس ایجاد شده و نه باکتری، با آنتی‌بیوتیک‌ها نمی‌توان آن را معالجه کرد، لذا درمان قطعی برای ریشه کنی عامل ویروسی هنوز وجود ندارد و مهمترین اقدام برای کنترل آن تقویت سیستم ایمنی و دفاعی بدن خواهد بود.

اصول روابط جنسی سالم‌تر به منظور پیشگیری از آلودگی به ویروس HPV و زگیل تناسلی مردان

• پرهیز از آمیزش و روابط جنسی پیش از سن ۱۸ سالگی
• روابط جنسی و آمیزش فقط با همسر یا یک شریک جنسی و نه بیشتر در هر دوره از زندگی
• آمیزش و روابط جنسی با استفاده از کاندوم در هر رابطه جنسی (گرچه کاندوم به صورت ۱۰۰ درصد از بروز بیماری پیشگیری نمی‌کند)

برخی از اقدامات که برای کاهش شانس انتقال این بیماری کمک کننده است عبارتند از

• تا زمان بهبودی کامل ضایعات این بیماری باید از ارتباط جنسی خودداری شود، زیرا احتمال انتقال زیاد است.
• استفاده از کاندوم در سایر مواقع احتمال ابتلا را کاهش می‌دهد. ممکن است کاندوم بتواند خطر انتقال و انتشار ویروس زگیل تناسلی را کم کند اما به یاد داشته باشید که در حین رابطه جنسی پوست سایر نقاط آلوده به ویروس نیز ممکن است با هم تماس داشته باشند و منجر به بروز بیماری زگیل تناسلی شوند.
• همچنین از خراشیدن و دستکاری ضایعات حاصل از این بیماری باید پرهیز نمود چرا که موجب انتقال آلودگی شده و یا ممکن است عفونت ثانویه باکتریایی روی دهد.